Ban biên tập của The Guardian đã chọn lọc những cuốn hồi kí và tiểu sử về âm nhạc hay nhất. Những chia sẻ thẳng thắn và hấp dẫn trong các cuốn sách này sẽ tiết lộ đời sống nội tâm của các nhạc sĩ nổi tiếng nhất trong thời đại của chúng ta.
Tin liên quan:
“Beethoven: A Life in Nine Pieces” : Cuốn tiểu sử đầy sức sống về một thiên tài âm nhạc
Điều phi thường
Chủ nhân PEN Pinter 2020: Viết là một hành động chính trị...
Clothes, Clothes, Clothes. Music, Music, Music. Boys, Boys, Boys (tạm dịch: Quần áo, âm nhạc, đàn ông) của Viv Albertine
Viv Albertine trình diễn trong ban nhạc The Slits.
Hồi kí kể câu chuyện của Viv Albertine (sinh năm 1954) - một nhạc sĩ, ca sĩ và nhà văn tài năng người Anh gốc Úc. Bằng ý chí, tài năng và lòng can đảm, Albertine đã theo đuổi ngành công nghiệp âm nhạc vốn do nam giới thống trị, trở thành một phần của phong trào thay đổi âm nhạc và và các diễn ngôn xung quanh âm nhạc.
Viv Albertine bước vào âm nhạc lần đầu tiên với tư cách là một tay guitar, chơi cùng Sid Vicy trong ban nhạc The Flowers of Romance thành lập năm 1976. Sau này, Albertine tiếp tục tham gia vào The Slits - một ban nhạc punk trình diễn rộng rãi trong và ngoài nước. Ban nhạc chính là một trong những thế hệ đầu tiên mà nhạc punk đã làm nên lịch sử âm nhạc. The Slits trở thành nguồn cảm hứng cho các rocker tương lai, như ca sĩ, nhạc công, nhà viết nhạc người Mĩ - Kurt Cobain; nhạc sĩ, nhà văn, diễn viên, đạo diễn Carrie Brownstein hay phong trào âm nhạc nữ quyền Riot Grrrl trong những năm 1990.
Hồi kí khắc tả cuộc đời của Albertine ở đỉnh cao của nhạc punk xoay quanh: những chuyến lưu diễn, các tour du lịch, mối tình lãng mạn với Mick Jones, tình dục, ma túy hay là một phần của một nhóm phụ nữ tiên phong xuất sắc làm nên lịch sử âm nhạc. Albertine cũng chia sẻ cuộc sống của cô thời hậu punk: chia tay ban nhạc The Slits năm 1982; đời sống hôn nhân; nghiên cứu về lĩnh vực phim ảnh, trở thành đạo diễn tài ba; sự đấu tranh chống lại căn bệnh ung thư và trở lại với âm nhạc Làn sóng mới.
Le Freak (tạm dịch: Lập dị) của Nile Rodgers
Cuốn Le Freak.
Nile Gregory Rodgers Jr. (sinh năm 1952) là nghệ sĩ guitar, nhạc sĩ, nhà xuất thu âm người Mĩ. Ông là đồng sáng lập ban nhạc Chic, trực tiếp sáng tác, hòa âm, chơi nhạc và sản xuất, giúp ban nhạc bán hơn 500 triệu album cũng như 75 triệu đĩa đơn trên toàn thế giới. Rodgers từng 3 lần giành Giải Grammy, được vinh danh tại Đại sảnh Danh vọng Rock and Roll và Đại sảnh Danh vọng Nhạc sĩ. Tạp chí Rolling Stone miêu tả về lối chơi guitar của ông vào năm 2014 "sự nghiệp của Nile Rodgers vẫn luôn khó để định nghĩa".
Đến với Le Freak, người đọc sẽ có cơ hội tìm hiểu nhiều điều hơn về cuộc đời của nhà sản xuất huyền thoại được miêu tả với sự dí dỏm và khôn ngoan. Ông đã từng là một thiếu niên vô gia cư, nghiện rượu và ma túy, đến nhạc công, nhạc sĩ nổi tiếng. Những 1970 và 1980, Nile Rodgers đã viết và sản xuất những bài hát nổi bật tạo ra một chuỗi các bản hit bền bỉ, từ Diana Ross và Madonna đến Duran Duran và David Bowie. Đến tận ngày nay, ông vẫn làm âm nhạc hết sức thành công: viết và biểu diễn những bản hit kỉ lục như Get Lucky với Daft Punk và Pharrell. Giới phê bình âm nhạc nhận định, trước khi ông phát minh nhạc pop hoàn toàn mới, Nile Rodgers đã tự sáng tạo ra chính bản thân mình. Le Freak chính là một trong những hành trình âm nhạc vĩ đại nhất của thời đại chúng ta.
Chronicles: Volume One (tạm dịch: Biên niên sử: Tập một) của Bob Dylan
Bob Dylan trình diễn bài hát Nỗi nhớ nhà.
Bob Dylan (tên thật là Robert Allen Zimmerman, sinh năm 1941) là một ca sĩ, nhạc sĩ, tác giả và nghệ sĩ thị giác người Mĩ, là nhân vật nổi bật trong văn hóa đại chúng trong hơn 50 năm. Phần lớn tác phẩm nổi tiếng nhất của ông có từ những năm 1960, khi các bài hát Blowin' in the Wind (1963) và The Times They Are a-Changin (1964) đã trở thành bài hát cho các phong trào dân quyền và phản chiến.
Có hàng ngàn cuốn sách đã viết về Bob Dylan, vì vậy, để hiểu ông ấy là người như thế nào, có lẽ tốt nhất là tìm đọc từ nguồn tin trực tiếp và đáng tin cậy. Ấn tượng, mãnh liệt cùng những thiếu sót có chủ ý, phần lớn Chronicles kể về cuộc di cư quyến rũ trong năm đầu tiên của Dylan tại thành phố New York (năm 1961), với những hồi tưởng về thời niên thiếu của ông ở Minnesota. Tại đây, ông vẽ bức chân dung cảm động về bản thân mình là nghệ sĩ trẻ đầy tham vọng, run rẩy tự nhận ra bản thân mình.
Dylan chạm đến một loạt các chủ đề hấp dẫn - cá nhân, âm nhạc, lịch sử. Ông miêu tả New York riêng có của mình là một thành phố kì diệu với những bữa tiệc khói, đêm dài, sự thức tỉnh văn học; tình yêu nhất thời và tình bạn vĩnh cửu... Những cảm nhận đánh giá ngắn gọn, cấp thiết về các nhân vật như Roy Orbison, Ricky Nelson, Harry Belafonte, Hank Williams, Johnny Cash,... đến những quan sát thú vị về các nhân vật như Clausewitz và Thucydides, Joe Hill và Balzac. Biên niên sử cũng có những phác thảo sống động về các ngôi sao của dân ca dân tộc New York: Fred Neill, Cisco Houston, Len Chandler, Paul Clayton, tay guitar blues và trí thức Marxist Dave Van Ronk và John Hammond - người đã sản xuất album đầu tiên của Dylan...
Đầy chất thơ, đam mê và dí dỏm, Chronicles: Volume One là một cửa sổ mê hoặc về những suy nghĩ và ảnh hưởng của Bob Dylan. Giọng nói của Dylan đặc trưng của người Mĩ: hào phóng về tinh thần, gắn kết, huyền ảo và nhịp nhàng. Tận dụng khả năng kể chuyện tài tình và khả năng biểu cảm tinh tế đặc trưng của âm nhạc, Bob Dylan sáng tạo ra cuốn tiểu sử đáng mong chờ.
The Life & Times of Malcolm McLaren (Tạm dịch: Cuộc đời & Thời đại của Malcolm McLaren) của Paul Gorman
Cuốn sách The Life & Times of Malcolm McLaren.
Malcolm McLaren (1946 - 2010) là một nghệ sĩ thị giác, nhạc sĩ người Anh, đồng thời là nhà thiết kế và chủ sở hữu loạt cửa hàng, đáng chú ý khi ông kết hợp các hoạt động này một cách sáng tạo và khiêu khích. Ông cũng là người quản lí và quảng bá các ban nhạc New York Dolls và Sex Pistols.
Với sự nghiên cứu kĩ lưỡng các tư liệu độc quyền từ bạn bè, tri kỉ, giấy tờ tư nhân và tài liệu gia đình Malcolm McLaren, Paul Gorman đã khai thác các câu chuyện hấp dẫn về thành tựu lớn trong sự nghiệp, đóng góp cho xã hội cũng như cuộc sống riêng tư của nhà biểu tượng văn hóa này. Một nhạc sĩ tài năng, một kiến trúc sư của dòng nhạc punk, người đi đầu trong các phong trào văn hóa đường phố bao gồm hip-hop và Vogising còn vang dội đến ngày nay.
Cuốn tiểu sử chứa các câu chuyện kì quặc vừa tỏa sáng vừa điên rồ, từ những cuộc phiêu lưu đầu tiên trong thời trang và âm nhạc của Malcolm McLaren đến hướng đi âm nhạc mới, các kênh truyền hình thực tế và mối quan tâm chính trị...
Just Kids (Tạm dịch: Chỉ là những đứa trẻ) của Patti Smith
Trong Just Kids, cuốn sách văn xuôi đầu tiên của Patti Smith (sinh năm 1946) - nhạc sĩ, nhà thơ, nghệ sĩ huyền thoại người Mĩ đã dịu dàng, gợi mở về mối quan hệ đáng chú ý của cô với nhiếp ảnh gia Robert Mapplethorpe trong những năm 60 và 70 tại thành phố New York và sự cống hiến cho nghệ thuật của họ. Đến với nghệ thuật không với mục tiêu là sự nổi tiếng, nhưng khi họ đi ngang qua một cửa hàng khi một ban nhạc đang chơi bản hit của Patti Smith, Mapplethorpe đã vui vẻ thốt lên: Patti Smith, bạn đã nổi tiếng trước mình!
Ngoài câu chuyện chân thực và cảm động về tuổi trẻ và tình bạn, Patti Smith còn mang đến năng lượng trữ tình, độc đáo cho Just Kids khi viết về niềm đam mê của mình, từ album đầu tiên phát hành năm 1975 gây tiếng vang có tên Horses (Bầy ngựa), đến nghệ thuật thị giác và thơ ca của cô.
Life (tạm dịch: Một cuộc đời) của Keith Richards
Keith Richards (sinh năm 1943) là nghệ sĩ chơi guitar chính và đồng sáng lập của ban nhạc rock người Anh, The Rolling Stones.
Ban nhạc đã đạt nhiều thành công rực rỡ với 55 album gốc cùng 37 album biên tập đứng 10 thứ hạng đầu của đĩa đơn, bán ra hơn 200 triệu album trên khắp thế giới và được vinh danh tại Sảnh danh vọng Rock and Roll, Mĩ - nơi tôn vinh những tên tuổi nổi tiếng và có tầm ảnh hưởng nhất trong lịch sử ngành thu âm. Tạp chí Rolling Stone gọi ông là người "gảy guitar xuất sắc nhất" và xếp ông ở vị trí số 4 trong danh sách "100 tay guitar vĩ đại nhất".
Với cuộc đời và sự nghiệp thăng hoa của mình, điều kì diệu là ông ấy có thể nhớ rất đầy đủ và sinh động để đưa vào cuốn sách của mình. Đọc, nhắm mắt lại và tận hưởng sự hài hước của cuốn sách mang lại – một cuộc sống phóng túng, vui vẻ với âm nhạc, tiền bạc, sự bỏ học, bắt giữ, trang điểm, ma túy… Nhưng hơn hết là một tình yêu âm nhạc, những ảnh hưởng âm nhạc từ gia đình cho đến quá trình thành lập ban nhạc Rolling Stones của nghệ sĩ vĩ đại này.
Sing Backwards and Weep (Hát ngược và khóc) của Mark Lanegan
Cuốn sách của ca sĩ, nhạc sĩ người Mĩ Mark Lanegan đã đưa độc giả nhìn thấy những con đường nguy hiểm ở Seattle, đến sự thay thế bằng một sân khấu âm nhạc, rồi bùng nổ bởi nhiều sáng tạo và cả ma túy. Lanegan đã dõi theo từ ngày dựng xây, trở nên lớn mạnh của Screaming Trees cũng như sự sụp đổ của ban nhạc này. Sách cũng đi sâu vào cuộc đấu tranh cá nhân của Lanegan với chứng nghiện, đem đến cho ông nhiều tai họa, đỉnh điểm là tình trạng vô gia cư, phạm tội và những cái chết bi thảm của các người bạn thân nhất của ông.
Cứng rắn, hấp dẫn và thô mộc, Sing Backwards and Weep không chỉ là cuốn sách của một ca - nhạc sĩ nhìn những giấc mơ của mình bốc cháy và bị thiêu rụi. Thay vào đó, còn là con đường phi thường của một người đàn ông đã học cách tự kéo mình ra khỏi đống đổ nát, tro bụi để tiếp tục sống và sáng tạo.
Black By Design: A 2-Tone Memoir của Pauline Black
Pauline Black tên thật là Belinda Magnus (sinh năm 1953), là một ca sĩ, diễn viên và tác giả người Anh. Pauline Black nổi bật vào cuối những năm 70 với tư cách là ca sĩ của ban nhạc The Selecter hồi sinh hai giai điệu dòng nhạc ska, phát hành bốn đĩa đơn được xếp hạng cao tại Vương quốc Anh thời kì đó, gồm On My Radio, Three Minute Hero, Missing Words và The Whisper. Tạp chí Rolling Stone từng nhận xét về cô: “Pauline Black sở hữu giọng hát hay nhất của dòng hai giai điệu. Cô thật may mắn khi sở hữu giọng nữ cao mê hoặc và sự hoảng loạn kịch tính”.
Cuốn tự truyện của Pauline Black nói về sự thịnh hành của dòng nhạc ska trong những năm 70. Sách cũng là bức chân dung đầy nhạy cảm về căng thẳng chủng tộc sau chiến tranh, chia sẻ về cuộc sống của cô khi còn là một đứa trẻ da đen được gia đình người da trắng nhận nuôi, trong thời gian đó, cô luôn thấy mình là kẻ khác biệt…
I’m Your Man: The Life of Leonard Cohen (tạm dịch: Tôi là người đàn ông của bạn: Cuộc đời của Leonard Cohen) của Sylvie Simmons
Bìa cuốn sách I’m Your Man: The Life of Leonard Cohen.
Hồi kí dày dặn của Sylvie Simmons – một trong những nhà biên niên sử hàng đầu về các nghệ sĩ âm nhạc đã kể những điều mà độc giả chưa từng biết về nhà thơ, tiểu thuyết gia, ca sĩ nổi tiếng người Canada: từ thời kì đầu ở Montreal (Canada), đến khi ông chuyển đến New York, Hydra và California (Mĩ). Có một vài câu chuyện rất thú vị, trong số đó là sự trêu ghẹo của Cohen với Khoa luận giáo và thói quen nhét khăn giấy vào giày để giúp ông cao hơn.
Miles: The Autobiography (tạm dịch: Miles: một cuốn tự truyện) của Miles Davis
Trong hơn bốn mươi năm, Miles Davis đã đứng ở hàng đầu của nền âm nhạc Mĩ. Ông được ca ngợi là một thiên tài âm nhạc, một trong những nhạc sĩ quan trọng và có ảnh hưởng nhất trên thế giới.
Miles: The Autobiography, giống như bản thân Miles, không giữ lại điều gì. Lần đầu tiên Miles nói về “sự im lặng” trong năm năm của mình. Ông thẳng thắn và cởi mở chia sẻ chứng nghiện ma túy và cách ông vượt qua nó. Ông lên án sự phân biệt chủng tộc mà ông đã gặp trong ngành kinh doanh âm nhạc và trong xã hội Mĩ nói chung. Ông kể về những người phụ nữ trong cuộc sống của mình. Nhưng trên hết, Miles nói về âm nhạc và nhạc sĩ, bao gồm cả những huyền thoại mà ông đã chơi cùng trong nhiều năm qua: Bird, Dizzy, Monk, Trane, Mingus,...
BÌNH NGUYÊN theo The Guardian, Amazon.