Framing Britney Spears là bộ phim tài liệu do New York Times sản xuất. Tác phẩm không hẳn mới về chi tiết, nhưng bộ phim đã phân tích góc nhìn sâu sắc, ngắn gọn và sống động không chỉ về Britney Spears, mà còn về nói chung về bi kịch sau ánh hào quang những ngôi sao trẻ, đẹp và nổi tiếng trong thập niên 1990.
Sự nghiệp thăng trầm và đời tư phức tạp của Britney Spears
Năm 1998, Britney Spears bắt tay với hãng Jive Records để cho ra album đầu tay. Baby One More Time phát hành và nhận được phản hồi tích cực từ phía khán giả. Bắt đầu từ đó, cái tên Britney Spears đã trở nên quen thuộc đối với những khán giả 8X đến 9X. Công chúng bắt đầu gọi Britney Spears với danh xưng công chúa nhạc pop. Bởi chính nữ ca sĩ là người khai sinh ra một huyền thoại mới cho nền công nghiệp âm nhạc.
Thời điểm này, chuyện tình của Britney Spears và Justin Timberlake cũng được công chúng chú ý. Báo chí liên tục đưa tin về mối quan hệ của hai ngôi sao. Giai đoạn những năm 2000 là thời vàng son của ca sĩ sinh năm 1981. Những ca khúc của Spears dường như đều trở thành hit khi vừa ra mắt, như là Oops!... I Did It Again, Toxic, Everytime. Tạp chí Forbes còn ghi nhận cô là nữ ca sĩ thành công nhất thế giới vào năm 2002. Cũng trong năm này, mối tình lãng mạn của Spears và Timberlake kết thúc. Kể từ đó, nữ ca sĩ sinh năm 1981 bắt đầu thay đổi phong cách ăn mặc. Cô trở nên gợi cảm, quyến rũ hơn. Người hâm mộ cho rằng chia tay với nam ca sĩ Timberlake là cú sốc đối với cô.
Công chúa nhạc Pop Britney Spears.
Britney Spears cũng là giọng hát trẻ may mắn. Bởi cô được hợp tác cùng các ngôi sao kì cựu là Madonna và Cher. Cảnh hôn của Madonna và Spears ở màn trình diễn Like A Virgin từng gây nhiều tranh cãi.
Cô cũng có cuộc hôn nhân dài 55 tiếng với người bạn thời thơ ấu Jason Allen Alexander vào năm 2004. Sau đó, Alexander lên tiếng chỉ trích Britney Spears không kiểm soát được hành vi của mình. Còn nữ ca sĩ ví cuộc hôn nhân này là “sai lầm ngu ngốc sau một bữa tiệc”. Sau đó không lâu, cô lên xe hoa với vũ công Kevin Federline. Ca sĩ tạm dừng sự nghiệp ca hát để tập trung chăm sóc gia đình. Họ lần lượt có với nhau hai người còn trai là Sean (2005) và Jayden (2006). Sau khi sinh con, cô bắt đầu tăng cân, ăn vận luộm thuộm và không thiết tha đến chuyện trang điểm. Britney Spears cũng xuất hiện nhiều dấu hiệu trầm cảm sau sinh.
Đến đầu năm 2007, cuộc hôn nhân lại rơi vào vực thẳm khi nữ ca sĩ đệ đơn li hôn người chồng thứ hai là Kevin Federline. Thời điểm đó là khoảng thời gian đen tối của cuộc đời Britney Spears. Cô được xác định mắc hội chứng rối loạn lưỡng cực, một chứng bệnh rối loạn tâm thần làm thay đổi cảm xúc.
Kể từ khi mất quyền nuôi con, cô rơi vào cú trượt dài trong sự nghiệp. Công chúa nhạc pop và các tiểu thư nổi tiếng ăn chơi như Paris Hilton và Lindsay Lohan đến các tụ điểm ăn chơi thâu đêm suốt sáng. Ca sĩ cũng bắt đầu xuất hiện với hình ảnh cạo trọc đầu, hành hung phóng viên, gây tai nạn giao thông và thậm chí là sử dụng ma túy. Thời điểm này, Britney Spears phải đến gặp bác sĩ điều trị trầm cảm.
Spears phải nhập viện sau khi cảnh sát đến nhà và phát hiện ra cô đang bị ảnh hưởng bởi chất kích thích. Lúc này, cha ruột Britney là Jamie Spears trở thành người giám hộ và luật sư Andrew Wallet kiểm soát tài chính của nữ ca sĩ. Tạp chí Rolling Stone từng miêu tả Britney Spears là “một trong những giọng ca gây nhiều tranh cãi nhưng gặt hái nhiều thành công của thế kỉ XXI”.
Sau bê bối đời tư, Spears trở lại nghệ thuật với tư cách diễn viên trong sitcom How I Met Your Mother. Cô vài vai lễ tân Abby, đem lòng si mê nhân vật nam chính. Sự xuất hiện của cô giúp bộ phim đạt lượng khán giả xem kỉ lục. Các nhà phê bình và khán giả khen ngợi diễn xuất của Britney Spears.
Trong năm 2008, đĩa đơn Womanizer càng quét các bảng xếp hạng âm nhạc thế giới. Đây được xem là ca khúc đột phá trong album Circus. Sự trở lại của Britney Spears sau quãng thời gian chìm trong scandal được khán giả đón nhận tích cực. Sự nghiệp âm nhạc của nữ ca sĩ như đồ thị hình sin, khi thì thăng hoa trong sự nghiệp, lúc thì bị kéo xuống bởi bê bối đời tư.
Công chúa nhạc pop xuất hiện trên sân khấu lễ trao giải MTV Video Music Awards 2008 với diện mạo xinh đẹp và mang về 3 giải thưởng: Video của nữ ca sĩ xuất sắc, Video nhạc pop hay nhất và Video của năm (cho ca khúc Piece of Me). Britney Spears còn được vinh danh ở hạng mục cống hiến cho sự nghiệp âm nhạc - giải Michael Jackson Video Vanguard Award.
Trong quãng thời gian dài của cuộc sống, Britney Spears còn phải đối mặt với việc bị cha kiểm soát gắt gao. Người hâm mộ cho rằng nữ ca sĩ đang bị ông Jamie Spears bóc lột con gái dưới lốt “quyền bảo hộ”. Từ đó, phong trào “FreeBritney” (trả tự do cho Britney) nhanh chóng lan truyền nhằm hi vọng các nhà chức trách xem xét trả tự do cho nữ ca sĩ.
Tháng 5/2019, Spears ra tòa, yêu cầu thẩm phán cho mình thoát khỏi quyền giám hộ nhưng chưa được công nhận. Đáng lẽ việc ra quyết định trả tự do cho Spears sớm được thông báo. Nhưng do tình hình dịch bệnh Covid-19 kéo dài, phiên tòa tiếp tục gia hạn bà Jodi Montgomery sẽ giám hộ Spears đến hết ngày 22/8.
Sau nhiều lần đổ vỡ, Britney Spears đang hạnh phúc bên tình trẻ kém 12 tuổi Sam Asghari. Nhờ có Asghari, ca sĩ 39 tuổi sống tích cực hơn. Cô thường xuyên tập nhảy, tập thể thao để rèn luyện sức khỏe. Chuyện Britney Spears có quay lại với nghệ thuật hay không vẫn còn đang bỏ ngỏ. Và có rất nhiều khán giả yêu quý giọng ca này vẫn hi vọng cô sớm xuất hiện trên các bảng xếp hạng âm nhạc.
Framing Britney Spears khắc họa ngắn gọn về sự nghiệp và đời sống của Britney Spears dưới ống kính #MeToo hiện đại
Những khoảnh khắc khó xử của Britney Spears trước truyền thông như: năm lên 10, nữ ca sĩ được người dẫn chương trình Ed McMahon hỏi đã có bạn trai hay chưa. Hay trong một buổi họp báo, ở giai đoạn đỉnh cao đầu tiên của sự nghiệp, Britney Spears được hỏi về trinh tiết của mình… Những hình ảnh đời thường của ca sĩ: đầu bù tóc rối đi mua đồ ăn nhanh, ngồi bất động sau xe hơi, rầu rĩ trong một nhà hàng… liên tiếp bị tung lên mặt báo. Năm 2007, ống kính phóng viên ghi lại hình ảnh nữ ca sĩ với cái đầu cạo trọc và đôi mắt thâm quầng thể hiện tình trạng kiệt quệ và bất ổn về tâm lí. Giai đoạn đó, trên báo lá cải Mĩ liên tục khai thác những tin đồn và hình ảnh chụp lén nữ ca sĩ, cùng vô vàn các bức ảnh chế, truyện cười châm biếm hay những mẩu chuyện mua vui cho dân chúng. Nhưng không một bức ảnh, hay các dòng tin về Spears xuất hiện trên mặt báo khi ấy đề cập tới mặt trái thành công quá sớm hoặc tình trạng tâm thần bất ổn của nữ ca sĩ trong năm 2008 hay quyền bảo hộ hợp pháp đã bóp nghẹt cuộc đời cô suốt 13 năm sau đó.
Những hình ảnh ngày thơ ấu được truyền thông săn đón thời kì tiền Internet tới đỉnh cao sự nghiệp gắn liền với phòng thu và thành công của các bản hit như Baby One More Time hay Oops I Did It Again... Chuyện tình chóng vánh với Justin Timberlake, cuộc hôn nhân chóng vánh cùng vũ công Kevin Federline, làm mẹ, và rồi, gục ngã cũng được điểm lại.
Bộ phim cũng dành thời lượng đáng kể đề cập và lập luận chống lại việc cha của Britney Spears, ông Jamie Spears, được trao quyền giám hộ hợp pháp con gái 39 tuổi cùng khối tài sản hàng tỉ USD vẫn đang sinh lời của cô.
Trên phim, Adam Streisand, một luật sư tại Los Angeles chuyên về thỏa thuận giám hộ, đã kể lại cuộc gặp gỡ Britney Spears ngay sau khi nữ ca sĩ đi khám tâm thần không tự nguyện năm 2008. Trong cuộc gặp, Spears chấp nhận sự giám hộ với một điều kiện: người giám hộ không phải cha mình. Tuy nhiên, Streisand đã không thể đồng hành với Britney Spears đến cuối vụ việc.
Ê-kíp sản xuất Framing Britney Spears cũng phỏng vấn nhiều nhân vật liên quan khác, đáng chú ý hơn cả là Felicia Culotta và Kevin Tancharoen. Culotta là trợ lí cũ của Spears trong khi Tancharoen là vũ công kiêm giám đốc lưu diễn cho nữ ca sĩ giai đoạn 1999-2004. Cả hai đều chứng thực sự nghiệp của Britney Spears đều do một tay cô gây dựng mà không có sự can thiệp của bất kì thành viên gia đình hay người thân nào.
Dù dành nhiều thời gian đề cập tới mâu thuẫn đằng sau vụ kiện liên quan đến quyền bảo hộ hợp pháp giữa Britney Spears và cha, với phần thua nghiêng về nữ ca sĩ, Framing Britney Spears cũng đề cập tới trường hợp của Britney Spears, với tư cách nạn nhân của nền văn hóa đại chúng Mĩ.
Những gì bộ phim tài liệu cung cấp đã tái hiện sự nghiệp của Spears thông qua ống kính #MeToo hiện đại. Bộ phim khiến mọi người chúng ta phải nhìn nhận lại nền văn hóa giải trí Mĩ, sự đối xử khắc nghiệt của truyền thông, dư luận đã có những tác động xấu thế nào đến các nghệ sĩ mà đặc biệt là nữ nghệ sĩ. Bộ phim cũng tạo cơ hội để các nghệ sĩ giãi bày nỗi đau khi trở thành nạn nhân của những hành vi quấy rối, xâm hại tình dục, bạo lực về truyền thông, báo chí…
Ánh hào quang sự nghiệp của Britney Spears gắn liền với sự gò ép để vừa vặn với tiêu chuẩn kép trong xã hội Mĩ. Một cô gái trẻ cần bốc lửa, nhưng phải tuyệt đối trinh trắng. Công chúa nhạc pop một thuở đã vươn lên hàng siêu sao trong hoàn cảnh, mà như nhà phê bình Wesley Morris của Times đã chỉ ra trong phim, trắng đen lẫn lộn. Đó là thời kì truyền thông khao khát những câu chuyện giật gân tầm cỡ vụ ngoại tình của Bill Clinton với cô thực tập sinh Monica Lewinsky.
Không chỉ chịu cảnh cánh đàn ông săn đuổi mình, theo đúng nghĩa đen, với ống kính liên tục chớp đèn khắp hang cùng ngõ hẻm Los Angeles và khủng hoảng đời tư bị tung hê trên mặt báo, Britney Spear còn bị công khai xúc phạm trên sóng truyền hình. Năm 2008, trò chơi trên truyền hình Family Feud đã đặt câu hỏi “Năm nay Britney Spears mất gì?”. Câu trả lời là "tâm trí, con cái và phẩm giá".
Framing Britney Spears khép lại bằng một sự thật khó lòng chối cãi. Britney thoắt ẩn thoắt hiện trước truyền thông, còn người hâm mộ không ngừng đào xới, xâu chuỗi, đưa ra các thuyết âm mưu dựa trên hình ảnh và câu chữ trong loạt bài viết thần tượng đăng Instagram…
Sự quan tâm không chỉ thể hiện tình cảm yêu mến khán giả dành cho Britney Spears. Nó còn cho thấy mặt trái của nền văn hóa đại chúng trong quá khứ, và cả hiện tại. Khán giả khao khát tin tức giật gân, còn truyền thông làm mọi cách để đáp ứng nhu cầu ấy, bất chấp lạm dụng hình ảnh nghệ sĩ hay gây tổn hại sức khỏe tâm thần của họ.
Đây là một tập hợp các đoạn phim phỏng vấn và bình luận từ những người ở đó vào thời điểm đó - một người đã từng làm việc với hầu hết các nhóm nhạc nam lớn lưu ý rằng không một thành viên nào của họ từng bị soi xét về bất cứ điều gì như mức độ của Spears. Nó thể hiện toàn diện những sai lầm có hệ thống và công khai mà Spears, mở rộng ra là bất kì nghệ sĩ trẻ nào, nghệ sĩ nữ nào phải đối mặt trong ngành giải trí hay rộng hơn thế. Đoạn phim diễn tập cho thấy một Spears trẻ tuổi trả lời một cách lớn tiếng nhưng bình tĩnh: “Tôi không phải là diva. Tôi chỉ biết mình muốn gì ”.
HỮU BẮC dịch và tổng hợp từ The Guardian, Independent và Cnn…