Bước sang năm mới, các công ty và nhà xuất bản đã bật mí những dự án của mình trong năm 2023 với nhiều tác phẩm đa dạng, độc đáo và nắm bắt kịp xu hướng thế giới. Có thể thấy nhiều tác phẩm ấn tượng đã được chuyển ngữ, mua bản quyền, hứa hẹn một sự đọc phong phú.
Nhiều tác giả châu Á có thành tích quốc tế ấn tượng sẽ được giới thiệu.
1. Lời hứa, Damon Galgut, Nguyễn Quang Huy dịch
3 lần vào đến danh sách rút gọn của giải Booker, thế nhưng đến năm 2021 thì nhà văn Nam Phi Damon Galgut mới có chiến thắng đầu tiên cho cuốn sử thi gia đình Lời hứa (The Promise). Bằng cốt truyện phức tạp, cách kể chuyện linh hoạt… Damon Galgut không chỉ nói về bi kịch của một gia đình, mà đó còn là vận mệnh và hiện thực của một Nam Phi chìm trong rối ren.
Tiểu thuyết kể về một gia đình da trắng sống ở bên ngoài Pretoria. Trước khi nữ phu nhân hấp hối, bà đã để lại di nguyện dành cả ngôi nhà cho Salome – người quản gia và giúp việc da đen, đã phục vụ mình. Tuy thế sau khi mất đi, chồng và 2 con lớn đã không thực hiện theo di nguyện này. Liền tiếp sau đó từng cái chết một lũ lượt kéo đến, liệu đó là một lời nguyền hay có ai đó đã sắp xếp nó? Một cuốn sách hay với những biến động và cảm xúc vô cùng phức tạp.
2. Cursed Bunny, Bora Chung
Trở thành hiện tượng của văn chương Hàn Quốc tại nước ngoài sau khi lọt vào chung khảo giải Booker Quốc tế 2022, Cursed Bunny (tạm dịch: Chú thỏ bị nguyền rủa) có được dấu ấn nhất định mà trước đó Người ăn chay của Han Kang đã từng làm được. Thuộc thế hệ nhà văn hậu hiện đại với cách viết đậm dấu ấn, Bora Chung tiếp gót Bae Suah họa nên một nền văn học Hàn ấn tượng.
Xoay chuyển đa chiều giữa các dấu mốc thời gian, Cursed Bunny đi từ xã hội hiện đại với các “phế thải” mà con người bỏ đi cho đến thừa hưởng yếu tố dân gian… Để qua đó, nội tâm phức tạp đã được hiển hiện với những tổn thương, ích kỉ, mưu đồ… cho đến giả tạo, mù quáng... Đậm đặc không gian Kafkasque và sự lạnh lùng của văn chương Bắc Âu (mà Bora Chung là một dịch giả quen thuộc), cuốn sách này có thể khiến ta lạnh tóc gáy mỗi lần lật trang.
3. Nhà ảo thuật trên cầu bộ hành, Wu Ming-Yi
Từng được biết đến như một nhà văn thuộc dòng văn chương sinh thái vô cùng nổi trội, Wu Ming-Yi sắp sửa trở lại với một tuyển tập gồm 10 truyện ngắn có kết cấu đặc biệt. Theo đó Nhà ảo thuật trên cầu bộ hành lấy bối cảnh những năm 70 tại khu chợ Chunghwa nổi tiếng ở Đài Bắc, từ đó kí ức được nối với nhau một cách ấn tượng qua các nhân vật là điểm giao chung.
Năm 2022 tác phẩm đã được chuyển thể thành graphic novel, và một năm sau nó được chuyển thể thành loạt phim truyền hình dài tập. Như vậy có thể nói rằng bên cạnh mảng văn chương sinh thái và các kí ức chiến tranh, tuyển tập truyện này sẽ hoàn thiện thêm chân dung nhà văn quan trọng và nổi tiếng nhất Đài Loan đương thời.
Một số cuốn sách đang được chào đón trong năm 2023.
4. Căn phòng máu, Angela Carter
Rất nhiều nhà văn viết thriller hay các tiểu thuyết gothic đều từng nói rằng mình chịu ảnh hưởng bởi Angela Carter. Đứng thứ 10 trong danh sách 50 nhà văn Anh vĩ đại nhất từ 1945 đến nay, Căn phòng máu được lấy cảm hứng từ các cốt truyện huyền bí dân gian vô cùng ấn tượng.
Ngoài việc nổi bật trong mảng kinh dị - gothic, đọc Angela Carter theo góc nhìn nữ quyền cũng sẽ mang đến những kiến giải thú vị về các vấn đề xoay quanh phụ nữ bị áp bức tìm cách giải thoát. Cùng với Shirley Jackson, Angela Carter là một trong những nhà văn quan trọng và có nhãn quan đặc biệt khi phản ánh nữ quyền và các vấn đề tâm trí.
5. Bình yên nước Mĩ, Phillip Roth, Kiều Hoa và Thúy Quỳnh dịch
Đoạt giải Pulitzer 1998 ở hạng mục hư cấu, Bình yên nước Mĩ là một bi kịch về giấc mơ Mĩ vĩ đại của một công dân gốc gác Do Thái. Tuy có cuộc đời vô cùng thiện lương và đầy tài năng, thế nhưng bằng những biến chuyển của dòng lịch sử trong giai đoạn chiến tranh Việt Nam, mà cuộc đời của ông bỗng chốc thay đổi và bị phá hủy một cách hoàn toàn.
Nổi tiếng ở Việt Nam qua các tiểu thuyết Báo ứng, Người phàm và Vết nhơ của người, tác phẩm mới này hứa hẹn tiếp tục mạch văn của ông trong việc khắc họa đời sống của người Do Thái nói riêng và ngoại tộc khác nói chung, đặt trong bối cảnh xã hội hiện đại, nhiều biến động với các tội ác cũng như tham vọng không có giới hạn.
6. Bốn cơn gió, Kristin Hannah, Lộc Diệu Linh dịch
Sau thành công của Nữ phi công và Sơn ca vẫn hót, nhà văn người Mỹ Kristin Hannah sắp sửa tái ngộ độc giả Việt Nam qua cuốn tiểu thuyết nổi tiếng nhất của mình. Lấy bối cảnh cuộc Đại khủng hoảng ở Mỹ, nạn đói hoành hành, môi trường ô nhiễm… nhân vật của tác phẩm này sẽ phải đưa ra lựa chọn, hoặc là đấu tranh để ở lại, hoặc là dời đi.
Bằng ngòi bút tinh tế, nhiều thấu cảm cũng như vô cùng nữ tính, Kristin Hannah thêm một lần nữa cho thấy con người có thể mạnh mẽ và can trường đến như thế nào nào qua các biến động của chiến tranh, mất mát, và giờ là môi trường, thiên nhiên khắc nghiệt…
7. Bắt đầu lại, Peter Handke, Cao Việt Dũng dịch
Từng gây tranh cãi ở mùa Nobel 2018-2019 vì theo đuổi tuyên ngôn chính trị khác biệt, tính cho đến nay sau Vào một đêm tối trời tôi ra khỏi ngôi nhà tịch mịch của mình thì 2 tác phẩm mới này sẽ thêm phần nào khắc họa chân dung nhà văn Áo tài năng, nổi tiếng và cũng tai tiếng bậc nhất ở trên thế giới.
Bắt đầu lại được xuất bản lần đầu vào năm 1986 và được dư luận cũng như nhiều nhà phê bình đánh giá rất cao. Trong số đó có cả nhà văn người Đức W.G.Sebald, người đã cho rằng tác phẩm này đã có ảnh hưởng lên văn nghiệp mình, trong các vấn đề truy tìm căn cước. Ngoài Bắt đầu lại thì một tác phẩm khác – Bất hạnh thờ ơ cũng sẽ được giới thiệu sớm.
8. Tinh thể tĩnh lặng & Báo thù – 11 truyện ngắn, Yoko Ogawa
Từng được giới thiệu rất sớm ở Việt Nam thế nhưng phải nhiều thập kỷ sau đó thì Yoko Ogawa mới được tiếp tục ra mắt bạn đọc trong nước. Tinh thể tĩnh lặng, hay tựa tiếng Anh The Memory Police từng lọt vào đến chung khảo giải Booker Quốc tế 2020. Là cuốn văn chương thuộc dòng phản địa đàng vô cùng ấn tượng, tác phẩm đặt ra câu hỏi về vai trò của ký ức cũng như tình cảm chân thật trong đời sống này.
Báo thù lại là thể nghiệm rất khác của bà trong việc tìm kiếm cấu trúc không theo tuyến tính. Gồm 11 truyện ngắn có sự kết nối, giao thoa lẫn nhau qua các nhân vật, chi tiết, bối cảnh… Tác phẩm có sự độc đáo về kết cấu cũng như phong cách lạnh lùng làm nên thương hiệu sẽ khiến bất cứ ai thích Kafka, Angela Carter… cũng phải tìm đọc.
9. Người theo đuổi tiếng đàn, Quách Cường Sinh
Người theo đuổi tiếng đàn của Quách Cường Sinh là một trong những tiểu thuyết bán chạy nhất tại Đài Loan, chiến thắng gần như mọi giải thưởng ở đảo quốc này, và được truyền thông phương Tây đặc biệt quan tâm. Theo nhiều phê bình, đây là tác phẩm xuất sắc của ông và thuộc loại hiếm có của văn học Đài Loan.
Kể về một người nghệ sĩ chuyên lên dây đàn, có khả năng phân biệt những sự thay đổi, các điểm đặc sắc cũng như khiếm khuyết của âm thanh… cuốn tiểu thuyết này nêu lên quan hệ giữa âm thanh và cảm xúc, giữa lý trí và tình cảm, cùng đó là sự chữa lành cho những con tim tan vỡ bằng các giai điệu.
10. Truyện hư cấu, Jorge Luis Borges, Nguyễn An Lý dịch
Được viết cũng như giới thiệu trải dài từ năm 1941- 1956, Truyện hư cấu là một tuyển tập của nhà văn vĩ đại người Argentina. Trong tác phẩm này, ông đã nhấn mạnh bản chất hư cấu, để cho thấy rằng nỗ lực làm cho tác phẩm hư cấu mang tính tự nhiên "là làm nghèo đi khả năng của tiểu thuyết và làm sai lệch đặc điểm nghệ thuật của nó”.
Chứa nhiều ẩn dụ cũng như ngôi kể độc đáo, Truyện hư cấu là tác phẩm ấn tượng, cũng là lần “phổ thông” đầu tiên của một trong những trụ cột của văn chương Mĩ Latin, sau nhiều năm chỉ xuất hiện trong các tác phẩm giới hạn được tài trợ hoặc thực hiện bởi gia đình dịch giả.
NGÔ THUẬN PHÁT