Tôi từ nơi sơ tán chạy về tìm mẹ/ nhà vẫn còn, xóm đạo vẫn vẹn nguyên/ tôi chạy lên cầu Long Biên/ vẫn sừng sững hiên ngang dù đôi nhịp gẫy/ vẫn sừng sững tấm pa-nô vẽ đoàn quân ra chiến trường...
Hà Nội có cầu Long Biên
Thuở còn thơ đi học
bài thuộc lòng tôi đọc đầu tiên
Hà Nội có cầu Long Biên
vừa dài vừa rộng bắc trên sông Hồng(1)
lòng vui sướng lâng lâng
mình người Hà Nội
Ngày chiến tranh bom dội
tôi đi sơ tán những đâu
cũng thương nhớ cây cầu
bởi đó là mục tiêu giặc luôn bắn phá
giữa sông Hồng có ngôi làng yên ả
có bạn tôi đang sống dưới chân cầu
Những ngày Hà Nội sống còn
ông tổ trưởng cầm loa đến từng nhà giục đi sơ tán
trường Nguyễn Gia Thiều của tôi xuôi tả ngạn sông Hồng
phố vắng, nhà không
chỉ đêm đêm đoàn xe sang sông
cầu phao Chương Dương nối Thủ đô và tiền tuyến
Rồi một ngày tháng mười hai năm ấy
bạn tôi, Đặng Thị Ngọc Hà
đang mơ ước thành giải phóng quân đi chiến trường xa
bỗng bị bom ném trúng hầm trú
Hà chết cùng ba em nữa
cả phố tôi đau xót, nghẹn lòng
bên kia sông Hồng
phố Khâm Thiên, khu An Dương
tập thể Mai Hương
bệnh viện Bạch Mai… cũng tang thương, tan nát
Tôi từ nơi sơ tán chạy về tìm mẹ
nhà vẫn còn, xóm đạo vẫn vẹn nguyên
tôi chạy lên cầu Long Biên
vẫn sừng sững hiên ngang dù đôi nhịp gẫy
vẫn sừng sững tấm pa-nô vẽ đoàn quân ra chiến trường
bao bàn tay vẫy
hỡi miền Bắc đó nặng đôi vai
gánh cả non sông vượt dặm dài…(2)
Tôi ước ao mình là con trai
để xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước(3)
và phút giây ấy, bài thuộc lòng thân thuộc
lại cất lên
Hà Nội có cầu Long Biên…
Cây cầu, phố nhà tôi ở đó
đầu cầu bên này có gốc đa, bọn trẻ con chơi trốn tìm thuở nhỏ
đầu cầu bên kia, có vết chân người lính lê dương cuối cùng quay gót về quê.
--------
1. Vè dân gian
2, 3. Thơ Tố Hữu
Bờ dậu
Bờ dậu là dòng sông rộng
sang nhau không thể bằng thuyền
cửa nhà bắc cây cầu lớn
mở ngày và đóng đêm đêm
Bờ dậu là đường không tên
người đi cỏ mòn thành lối
chuột bọ, rắn rết lại qua
những khi mưa rừng đêm tối
Bờ dậu có khi mỏng mảnh
một hàng duối thấp ngang lưng
những khi tối đèn tắt lửa
gọi nhau xin muối xin gừng
Mẹ bảo: rào thưa, dậu tạm
để người ngay biết nhà ta
kẻ gian quyết mà ăn trộm
thì tường cao cũng trèo qua
Nhưng rồi vẫn ngẫm lời cha:
yêu nhau phải rào kín dậu
dạy ta trông xa, nhìn thấu
cho bền muối mặn, gừng cay
Bờ dậu có khi chẳng thấy
có khi rào nứa, xây tường…
nhưng ngàn năm vì bờ dậu
mà máu xương tràn biên cương.