Cuốn sách mới của Nana Darkoa Sekyiamah, đề cập đến quá trình khám phá bản thân, sự tự do và khả năng “tự chữa lành”…
Cuốn sách mới của Nana Darkoa Sekyiamah, The Sex Lives of African Women (tạm dịch: Đời sống tình dục của phụ nữ châu Phi) đã đề cập đến quá trình khám phá bản thân, sự tự do và khả năng “tự chữa lành”… đó còn là câu chuyện về chế độ đa thê ở Senegal, quan hệ đồng tính nữ ở Cairo.
Nana Darkoa Sekyiamah là một nhà văn và blogger nữ quyền người Ghana.
Nana Darkoa Sekyiamah có một khuôn mặt rạng ngời. Khi trò chuyện, cô luôn nở nụ cười, một nụ cười chỉ gượng lại khi nói về những hoàn cảnh khó khăn mà cô và phụ nữ châu Phi đã trải qua trên hành trình đi tìm tự do trong đời sống tình dục.
Cô kể câu chuyện từ quê hương Accra, Ghana, nơi cô ấy chia sẻ “không ai ngạc nhiên” khi cô viết một cuốn sách về tình dục. Là một nhà văn, blogger và tự nhận mình là người “truyền bá tình dục tích cực”, cô đã thu thập và ghi lại những trải nghiệm tình dục của phụ nữ châu Phi trong hơn một thập kỉ vừa qua.
Cuốn sách mới của cô, The Sex Lives of African Women là tuyển tập những lời tường thuật từ các tòa giải tội trên khắp lục địa châu Phi và cộng đồng người hải ngoại. Câu chuyện được sắp xếp thành ba phần chính: Khám phá bản thân, tự do và “tự chữa lành”. Mỗi “đời sống tình dục” được kể bằng ngôn ngữ của từng nhân vật, đưa người đọc bước vào thế giới riêng tư của những cuộc hôn nhân đa thê vùng Senegal đến những màn quan hệ đồng tính nữ trong nhà vệ sinh ở Cairo và những câu lạc bộ tập thể ở Hoa Kỳ.
Bên cạnh những câu chuyện về tình dục và tính dục, cuốn sách còn thể hiện đa dạng tôn giáo, văn hóa ở nhiều khu vực trên lục địa châu Phi.
Viết về vấn đề nhạy cảm nhưng cuốn sách không giật gân, câu khách hay theo một chủ nghĩa cá biệt nào. Mong muốn của Nana Darkoa Sekyiamah là trong tác phẩm cũng như cuộc sống sẽ “tạo ra nhiều không gian hơn” để phụ nữ châu Phi có những cuộc trò chuyện cởi mở, chân thành về giới tính và tình dục.
Sekyiamah sinh ra ở Luân Đôn, cha mẹ là người Ghana và sống trong mối quan hệ đa thê. Những năm tháng lớn lên ở thành phố Accra dưới chế độ Công giáo gia trưởng, bảo thủ khiến cô sợ hãi về tình dục. Cô đã gặp tất cả những mối lo ngại của phụ nữ trẻ, từ việc mang thai, xấu hổ, tự ti, rồi trở thành một người phụ nữ sa ngã.
“Tôi nhớ có lần không thấy kinh nguyệt. Lúc đó tôi đang học ở một trường Công giáo, tôi đến tu viện mỗi ngày để cầu nguyện bởi vì nghĩ mình mang thai”. Ngay khi bước vào tuổi dậy thì, tôi được thông báo: “Bây giờ bạn đã có kinh nguyệt, bạn là phụ nữ, bạn không thể để đàn ông chạm vào bạn… và điều đó luôn trong tâm trí tôi. Sau đó, tôi được tiếp nhận thông tin nếu mình từ bỏ cuộc hôn nhân đang có thì không ai sẽ lấy bạn, hay nếu có con khi là một phụ nữ độc thân thì đàn ông sẽ coi bạn như một đối tượng tình dục”.
Khi lớn hơn, Sekyiamah chuyển đến Vương quốc Anh để học tập và bắt đầu đọc các tác phẩm văn học về nữ quyền. Cô nhận ra rằng, tất cả những nỗi kinh hoàng trước đó đã ngăn cản cô và những người phụ nữ khác khám phá về bản thân, đi tìm hạnh phúc và rộng hơn là vị trí của phụ nữ châu Phi trên thế giới.
Cô trở lại Ghana vào năm 2009, đồng sáng lập một blog với những câu chuyện “phòng the” của phụ nữ châu Phi. Sekyiamah bắt đầu chia sẻ câu chuyện của mình và khuyến khích người phụ nữ khác kể câu chuyện của họ. Từ đó, blog này đã trở thành không gian cho phụ nữ châu Phi, dù họ ở châu lục hay hải ngoại. Blog đã đạt những thành công vang dội khi giành được các giải thưởng danh giá và được quốc tế công nhận.
Sau một thời gian, cô muốn đọc và viết một cái gì đó sâu sắc, bền vững hơn. Cô nhận ra mọi người không biết nhiều về thực tế trải nghiệm của phụ nữ châu Phi khi nói đến tình dục và tính dục. Đó chính là động lực để cuốn sách The Sex Lives of African Women ra đời.
“Khi bắt đầu viết, tôi muốn phỏng vấn những người phụ nữ châu Phi từ mọi quốc gia trên lục địa này nhưng tôi dần nhận ra điều đó là không thể”, vì thế Sekyiamah đã thu hẹp phạm vi.
“Thành thật mà nói, là người sống ở Ghana - nơi không có ngành xuất bản, liệu cuốn sách này có bao giờ được xuất bản hay không?”, cô đã từng lo lắng như vậy. Nhưng thật bất ngờ, trước khi tuyển tập ra mắt Sekyiamah đã nhận được hợp đồng mua sách của mình.
Những câu chuyện trong The Sex Lives of African Women được tái diễn bằng nhiều cách khác nhau. Trong đó, tấn công tình dục là chủ đề lặp đi lặp lại nhiều lần. Nó gần như trở thành tình trạng đáng báo động, phơi bày sự thật cam chịu của rất nhiều phụ nữ châu Phi. Cô cho biết, thật khủng khiếp khi phụ nữ bị lạm dụng và đặc biệt là lạm dục tình dục tuổi vị thành niên.
Bên cạnh đó còn là câu chuyện về đồng tính luyến ái, xu hướng sống không chung thủy một vợ một chồng, xu hướng đa nhân cách, dị tính, lưỡng tính, chuyển giới hay xu hướng sống độc thân.
Với sự nhạy cảm của phụ nữ, cuốn sách đã tạo điều kiện phá vỡ im lặng trước đó một cách kinh ngạc. Kết thúc mỗi câu chuyện không phải “họ sống hạnh phúc mãi về sau” như truyện cổ tích, nhưng cuốn sách đã minh chứng giá trị cho những người phụ nữ.
Sekyiamah đã mang đến cho chúng ta một tác phẩm vô cùng sống động, đúng với lời giới thiệu của cô ấy: “Tự do là trạng thái tồn tại liên tục… mà chúng ta cần nuôi dưỡng và bảo vệ. Tự do là một ngôi nhà an toàn để con người có thể quay về nhiều lần”…
ĐÌNH PHƯƠNG theo The Guardian