Thứ Hai, 23/11/2020 00:25

Douglas Stuart giành giải Man Booker 2020 cho tiểu thuyết viết về cuộc đời mình

Nhà văn người Mĩ gốc Scotland đã giành giải Man Booker 2020 trị giá 50.000 bảng cho tác phẩm Shuggie Bain, được đánh giá là “một tác phẩm được định sẵn là kinh điển". Đây là lần thứ tư, giải thưởng này trao cho tác phẩm đầu tay của một nhà văn.

Nhà văn người Mĩ gốc Scotland đã giành giải Man Booker 2020 trị giá 50.000 bảng cho tác phẩm Shuggie Bain, được đánh giá là “một tác phẩm sẽ trở thành kinh điển. Đây là lần thứ tư, giải thưởng này trao cho tác phẩm đầu tay của một nhà văn.

Tiểu thuyết Shuggie Bain lấy cảm hứng từ chính cuộc đời tác giả, kể về hành trình lớn lên của cậu bé Shuggie dưới sự nuôi dưỡng của bà mẹ nghiện rượu ở Glasgow, Scotland. Stuart viết tiểu thuyết để tưởng nhớ mẹ, người qua đời vì rượu năm ông 16 tuổi.

Shuggie Bain đã đánh bại The New Wilderness của Diane Cook, This Mournable Body của Tsitsi Dangarembga, Burnt Sugar của Avni Doshi, The Shadow King của Maaza Mengiste và Real Life của Brandon Taylor.

Nhà văn Douglas Stuart, 44 tuổi, bày tỏ sự bất ngờ khi nghe tin thắng giải. Ông chia sẻ trên The Guardian: "Tôi muốn cảm ơn mẹ, người xuất hiện trên từng trang sách. Nếu không có bà, tôi không có ngày hôm nay và cho ra đời cuốn sách này. Tôi cũng muốn cảm ơn người dân Scotland vì tạo cảm hứng cho nội dung tiểu thuyết".

Douglas Stuart tự miêu tả bản thân là một đứa trẻ đến từ tầng lớp lao động và đến với nghiệp viết lách khá muộn. Ông sinh ra và lớn lên tại thành phố Glasgow cho đến năm 24 tuổi, ông chuyển đến New York làm việc trong ngành thiết kế thời trang sau khi tốt nghiệp Cao đẳng Nghệ thuật Hoàng gia tại London.

Ông là người Scotland thứ hai chiến thắng giải Man Booker sau James Kelman năm 1994 với cuốn sách How Late It Was, How Late. Đây là cuốn sách Stuart nói rằng đã thay đổi cuộc đời của ông, bởi vì lần đầu tiên ông thấy những người dân quê hương ông trên trang sách.

Douglas Stuart sẽ dùng số tiền thưởng để làm từ thiện cho quê hương Glasgow. Với danh hiệu này, Stuart cũng quyết định trở thành nhà văn toàn thời gian. Ông từng làm thiết kế thời trang từ năm 24 tuổi, hợp tác với nhiều thương hiệu như Calvin Klein, Ralph Lauren, Banana Republic... Stuart cho biết đang viết tiểu thuyết thứ hai với nhan đề Loch Awe, cũng lấy bối cảnh Glasgow.

Cuốn Shuggie Bain của Stuart đã bị 30 biên tập viên từ chối, trước khi được Grove Atlantic in tại Mĩ và Picador xuất bản tại Anh. Tác phẩm là một trong bốn tiểu thuyết đầu tay, trong số tổng cộng sáu cuốn sách được đề cử giải Booker năm nay.

Margaret Busby, Trưởng ban hội đồng trao giải Booker, đánh giá Shuggie Bain "được định sẵn là một tác phẩm kinh điển", và miêu tả sách là "bức chân dung cảm động, nhập tâm và đầy sắc thái của một xã hội gắn bó chặt chẽ, giữa con người và các giá trị trong xã hội". Margaret Busby nói thêm, đây là cuốn sách mang lại nhiều sắc thái cảm xúc tuyệt vời khiến con người ta khó có thể quên được. Nó vừa thân mật, gần gũi nhưng cũng đầy thử thách và lòng trắc ẩn. Và Shuggie cũng là một nhân vật khó quên.

Giải Booker, từng được biết đến với tên Booker–McConnell hoặc The Man Booker, là giải thưởng văn chương danh giá nhất trong cộng đồng các nước nói tiếng Anh, thành lập năm 1968. Từ năm 2014, ban tổ chức cho phép các tiểu thuyết viết bằng tiếng Anh và được xuất bản ở Anh của các nhà văn nước ngoài tranh giải. Trước đó, chỉ nhà văn ở khối Thịnh vượng chung Anh và Cộng hòa Ireland được tham gia. Khi lọt vào vòng chung khảo của giải Man Booker, mỗi tác giả sẽ nhận được 2.500 bảng Anh (khoảng 77 triệu đồng) và một phiên bản đặc biệt chính tác phẩm của họ. Người chiến thắng sẽ nhận được 50.000 bảng Anh (khoảng 1,5 tỉ đồng) và sách sẽ được quảng bá rộng rãi trên khắp thế giới.

Bên cạnh đó, ban tổ chức cũng thành lập giải International Booker vinh danh các tác phẩm quốc tế được dịch sang tiếng Anh và phát hành tại Mĩ, Anh hoặc Ireland. Hồi tháng 8, nhà văn Hà Lan Marieke Lucas Rijneveld trở thành người trẻ nhất thắng giải này ở tuổi 28 với tiểu thuyết đầu tay The Discomfort of Evening.

Giải Man Booker 2020 năm nay phải tổ chức trực tuyến vì tình hình dịch bệnh chung. Cựu Tổng thống Mĩ Barack Obama xuất hiện với tư cách khách mời cùng ba tác giả từng chiến thắng giải Booker các năm trước là Kazuo Ishiguro, Margaret Atwood và Bernardine Evaristo.

HỮU BẮC dịch tổng hợp