Thứ Bảy, 01/08/2020 11:13

Khám phá "Truyện Kiều" từ góc nhìn hội họa

Cách hiểu của Nguyễn Tuấn Sơn về Truyện Kiều qua các bức tranh của anh là một nhận thức mới, hiện đại, tránh được những áp đặt trong quá khứ (như các thiên kiến về Thúy Kiều - một kĩ nữ, Hoạn Thư - người đàn bà độc ác, ghen tuông, Thúc Sinh - kẻ trác táng, hèn nhát, Kim Trọng - gã thư sinh vô dụng, Đạm Tiên - hồn ma đáng sợ…).

Cảm hứng hội họa từ Truyện Kiều đã có trong tranh dân gian và các cuốn sách cổ, các họa sĩ đầu thế kỉ 20 cũng đã vẽ về Truyện Kiều, nhưng coi nó như một đề tài xuyên suốt và theo đuổi một cách đam mê và chuyên nghiệp thì không nhiều. Nổi bật những năm gần đây là họa sĩ Nguyễn Tuấn Sơn, chủ xưởng họa Picas Sơn.

Một hội thảo mang tên “Minh họa Truyện Kiều dưới cái nhìn minh triết Việt” đã được tổ chức tại Viện Pháp Ngữ sáng 1/8/2020 với sự tham gia của họa sĩ này. Tham dự hội thảo còn có sự tham gia của hai diễn giả, nhà nghiên cứu Trần Đình Tuấn, nhà nghiên cứu Lê Nghị.  Đây cũng là hoạt động kỉ niệm 200 năm ngày mất của danh nhân văn hóa thế giới - đại thi hào dân tộc Nguyễn Du (1820 - 2020)

Họa sĩ Nguyễn Tuấn Sơn thuyết trình về các bức vẽ cảm hứng từ "Truyện Kiều" của anh tại Viện Pháp ngữ.  Ảnh: Cao Nhật

Từ năm 1999, Nguyễn Tuấn Sơn bắt đầu sáng tác tranh lấy cảm hứng từ Truyện Kiều. Suốt từ đó, anh đã có nhiều hoạt động gắn với Truyện Kiều như vẽ minh họa kết hợp với thư pháp do dịch giả, nhà nghiên cứu Châu Hải Đường viết, triển lãm tranh cảm hứng từ các nhân vật trong Truyện Kiều, đem các tác phẩm vẽ về Truyện Kiều giới thiệu tại nước ngoài…

Các tác phẩm của Nguyễn Tuấn Sơn không chỉ minh họa tác phẩm Truyện Kiều mà là vẽ theo xúc cảm, cảm hứng, những nét vẽ trừu tượng khiến người xem tranh phải soi kĩ nhiều lần, khám phá từng đường nét của bức họa và không ngừng tưởng tượng. Lối vẽ trừu tượng - biểu hiện được anh lựa chọn để phù hợp với các tiếp nhận đương đại.

Cách hiểu của Nguyễn Tuấn Sơn về Truyện Kiều qua các bức tranh của anh là một nhận thức mới, hiện đại, tránh được những áp đặt trong quá khứ (như các thiên kiến về Thúy Kiều - một kĩ nữ, Hoạn Thư - người đàn bà độc ác, ghen tuông, Thúc Sinh - kẻ trác táng, hèn nhát, Kim Trọng - gã thư sinh vô dụng, Đạm Tiên - hồn ma đáng sợ…).

Bởi thế, các bức tranh của Nguyễn Tuấn Sơn đem lại cho người thưởng lãm những giá trị nhân văn mới từ góc nhìn hội họa, khiến họ thay đổi ít nhiều cách nghĩ quen thuộc về các nhân vật trong Truyện Kiều, nhìn ngắm các nhân vật của Truyện Kiều từ nhiều khuôn mặt của cuộc đời, thêm những nỗi cảm thông với những thân phận bị cuộc đời hắt hủi, đày đọa.

Một số hình ảnh trưng bày minh họa "Truyện Kiều" của Nguyễn Tuấn Sơn tại Viện Pháp ngữ:

Một số bản minh họa Truyện Kiều" trưng bày bên lề hội thảo. Ảnh: Cao Nhật
"Truyện Kiều", bản sách chữ Nôm cổ do họa sĩ Nguyễn Tuấn Sơn sưu tầm và lưu giữ. Ảnh: Cao Nhật
Họa sĩ Nguyễn Tuấn Sơn trả lời phỏng vấn về quá trình vẽ minh họa "Truyện Kiều". Ảnh: Cao Nhật

LAN QUYÊN