Sợi tơ kí ức óng vàng nơi xứ Lường

Từ đầu làng Đặng Sơn, những hình ảnh thân quen hiện ra với các bà, các chị bày bán nhộng và tằm giống ngay bên lối nhỏ, rồi những ngôi nhà có máy cắt lá dâu, từng mẻ tằm được chăm chút từng giờ, trải đều trên vỉ tre để chờ ngày nhả kén. Khi hoàng hôn buông xuống, là lúc những lò sấy đỏ lửa, nhuộm tằm một màu đỏ đặc trưng, một bí quyết cho sợi tơ vàng óng ánh đặc sản xứ Lường.
Vùng quê Đô Lương hay còn gọi là “xứ Lường” từ xa xưa đã nổi tiếng với nghề trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ, dệt lụa. Những đồng bãi ven sông Lam từng rợp một màu xanh dâu non, nuôi sống biết bao thế hệ người dân nơi đây bằng nghề được mệnh danh là “ăn cơm đứng” bởi lẽ tằm ăn 3 tiếng/lần, khiến người nuôi không thể rời tay. Dù không còn sôi động như thời hoàng kim, nhưng những ai trở lại Đặng Sơn hôm nay vẫn sẽ bị níu chân bởi vẻ đẹp trầm lặng mà tinh tế của tơ tằm, nơi sợi tơ kí ức đan dệt hồn quê xứ Nghệ. 

Nghề nuôi tằm được mọi người gọi vui lnghề ăn cơm đứng", vì dù làm gì cũng phải đúng thời gian cho tằm ăn.

Bước vào vùng quê Đô Lương chúng ta sẽ bắt gặp ngay khung cảnh nộn nhịp từ đầu làng, người dân bày bán tằm giống và nhộng từ sáng sớm, tạo nên nét đặc trưng cho làng nghề.

Những nong tằm con được người nuôi lựa chọn kĩ lưỡng trước khi bắt đầu một vòng đời mới.

Lá dâu được cắt nhỏ, tươi mới để tằm dễ tiêu hóa và lớn nhanh.

Muốn tằm khoẻ mạnh và có chất lượng, người nuôi phải thay lá mới cho tằm 3 giờ một lần, không kể ngày đêm.

Tằm rất mẫn cảm với nhiệt độ và ánh sáng nên luôn được nuôi ở môi trường khép kín.

Giai đoạn chuẩn bị cho tằm làm kén đòi hỏi sự tỉ mỉ và kiên nhẫn.

Thành quả sau những ngày chăm sóc kĩ lưỡng là những kén tằm tròn đều, chất lượng cao.

Trước khi đưa vào ươm tơ, kén được phơi nhẹ để loại bỏ độ ẩm.

Màu đỏ đặc trưng này giúp sợi tơ đạt chất lượng, óng đẹp và bền màu hơn. 

Công đoạn kéo sợi tơ truyền thống được giữ gìn qua nhiều thế hệ.

Mỗi sợi tơ là kết tinh từ sự khéo léo và công phu của người dân xứ Lường.

Tằm trắng, tằm vàng là hai loại tằm được nuôi phổ biến tại đây, phục vụ cả sản xuất và chế biến thực phẩm.

Nhộng sau khi lấy tơ được bán như một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng.

Trong xã hội phát triển không ngừng, làng nghề truyền thống vẫn được những người dân xứ Lường cần mẫn giữ gìn và phát triển. Mỗi khoảnh khắc tại làng quê này đều gắn với âm thanh cần mẫn và mùi thơm dịu nhẹ của lá dâu, tằm, và những sợi tơ mới.