. PHAN ĐĂNG
Minh họa: Lê Anh
1.
Vy nhắm mắt, khoanh chân, chậm chậm hít sâu. Cô vẫn nhớ lời thầy, phải cảm nhận hơi thở từ từ chạm cánh mũi, đi vào rồi dần xuống phổi. Toàn bộ tâm trí cột chặt, dồn vào đó. Tuyệt đối không vướng bận. Thầy bảo, cứ dần sẽ quen. Vy nghĩ là mình sẽ quen. Vậy mà đã một tuần, đâu vẫn đóng đấy. Chỉ cần nhắm mắt vài phút là tiếng còi ấy lại xé óc. Như mũi kim xuyên qua các tế bào, tạo thành một đường trong não. Thế là cô mở mắt. Mở nhưng nó vẫn hiển lộ. Có lần cô thấy đoàn người nối nhau trên đường ấy. Ai cũng nai nịt cẩn thận, từ đầu tới chân một màu trắng toát. Không nói, không cười, không âm thanh. Và những cái xác nằm chỏng chơ. Một chiếc xe chạy tới, vừa mở cửa, những cái xác mới ào xuống, nằm chồng lên những xác cũ. Vy không thấy rõ mặt mũi xác chết vì tất cả đều được bó chặt trong vải trắng. Lại có lần, Vy thấy ai đó ném vào đó mồi lửa. Bùng lên khoảng đỏ rực bỏng rát. Những xác chết hốt hoảng bay lên. Chúng tản mác rồi chụm lại, đan bện vào nhau. Những cái đầu ngọ nguậy bùng nhùng như lũ sâu sắp nở trong kén trước khi chọc thủng lớp vải trắng để thò ra. Những gương mặt rõ dần. Một vệt lạnh hơn nước đá chạy dọc sống lưng, đầu óc Vy quay cuồng. Toàn gương mặt quen thuộc, từ cô ca sĩ Vy thần tượng vẫn hay nghe cô hát trước khi đi ngủ đến gương mặt lão hàng xóm dê xồm mà lần nào vô tình gặp trong thang máy cũng đều ném vào cơ thể Vy cái nhìn ăn tươi nuốt sống. Gương mặt của đứa bạn thân mới chết nửa năm trước. Gương mặt điển trai với sống mũi cao, lông mày rậm của anh…. Chúng chụm lại nhau, đảo điên xoay tròn.
Không! Không! Vy hét lên.
Lần nào màn ngồi thiền cũng kết thúc bằng tiếng hét. Và bao giờ, thầy cũng vỗ nhẹ lưng Vy. Thầy nói về sự vô thường của đời người rồi bảo hãy nhìn sâu vào bức tranh trên tường đối diện, đặc biệt là đôi mắt.
- Con đang thấy gì từ đôi mắt ấy?
- Dạ. Con thấy ngài nhìn con.
- Con có nghe đôi mắt nói gì không?
- Dạ không.
- Con thấy hơi ấm của đôi mắt ấy?
- Dạ.
- Hãy nhìn thật kĩ, rồi nhắm lại. Sau đó tưởng tượng đôi mắt vẫn đang nhìn mình, nói chuyện với mình, và con hãy nói điều muốn nói. Chắc chắn đôi mắt ngài sẽ lắng nghe.
Vy làm theo. “Bình tĩnh nào” - đôi mắt bắt đầu thầm thì. Lòng Vy dịu. Nhưng chỉ một khắc, Vy thấy từ đôi mắt đó đến đôi mắt mình là một con đường. Có một tập đoàn chuột bạch. Những con chuột lố nhố, to nhỏ, nằm đè vất vưởng lên nhau. Tiếng còi cấp cứu hú lên. Những con chuột trở dậy, bò lổm ngổm.
Không! Không!
Tiếng Vy xé toác sự tĩnh lặng thiền quán.
2.
Hôm nay là ngày thứ bao nhiêu, Vy không nhớ nữa. Thành phố đóng băng. Tuần trước còn hoe hoắt vài người đi lại giữa những con phố lặng ngắt ship thực phẩm cho các gia đình. Nhưng từ tuần này, mọi thứ trở về zero. “Quân đội kỉ luật thép. Quân đội vào cuộc thì chống dịch mới hiệu quả”, anh nói rồi bảo Vy hãy học cách nghĩ tích cực. Anh kể về một nhà khoa học từng tận dụng triệt để quãng thời gian cách li dịch bệnh để tìm tòi, phát kiến. Nghe lời, Vy ngồi đối diện với tập bản thảo mỗi ngày. Không viết được dăm trang thì cũng phải một, hai; không được một, hai trang thì đôi ba dòng. Bí quá lại ra ban công nhìn xuống phía dưới. Con đường ngày ngày tấp nập giờ ngăn ngắt. Hơi lạnh hắt ngược lên ban công, hắt vào lòng Vy. Có bao giờ trái đất lạnh thế này không?
Con đường đánh động lòng Vy và chữ nghĩa cứ thế tuôn ra. Tề Sán, Vy thấy vui vì đã đặt cho nhân vật cái tên đắc địa. Phòng thí nghiệm Hoà Văn, cái tên ấy cũng khiến Vy hài lòng. Nhưng khi viết tới đoạn nhà khoa học Tề Sán đang cầm xi lanh chuẩn bị tiêm mũi đầu tiên vào con chuột đầu tiên trong một đàn năm con thì Vy khựng lại. Chẳng phải thương lũ chuột, mà bởi dưới đường, vang tiếng còi xe cấp cứu. Khoảng bốn mươi phút trước nó đã hú. Bốn mươi phút, hai chuyến xe qua, hai cuộc đời ra đi... Vy lẩm nhẩm. Ơ mà chắc gì đã ra đi. Họ được cứu chữa, khoẻ lại thì sao? Chẳng phải hôm qua trên truyền hình, người ta nói về phép màu ở những bệnh viện dã chiến. Ừ nhỉ. Sao mình lại nghĩ linh tinh thế nhỉ. Thôi kệ, Vy quay trở lại với thế giới dưới tay mình.
Tề Sán mắt to, mồm nhỏ - Vy viết tiếp. Nhưng rồi nghĩ ngợi, Vy lại thay đổi: Tề Sán mắt nhỏ, mồm to. Bàn tay trắng và dẻo như tay nhà ảo thuật. Bàn tay ấy gõ một loạt mã số trên cửa lồng trong phòng thí nghiệm Hoà Văn. Cửa tự động mở. Có năm con chuột bạch nằm bất động trong lồng. Tề Sán gí sát mắt vào từng con và phát hiện bốn con chết, một con hấp hối. Tề Sán cảm nhận được hơi thở hắt ra của con chuột khoẻ nhất đàn. Mắt nó vẫn lờ đờ. Tề Sán chạm tay vào đó. Nó tắt thở. Tề Sán đóng sập cửa lồng, tiến về phía bảng điện tử được treo ở một góc phòng, nhấn một mật lệnh rồi Enter. Nhiệm vụ chính thức hoàn thành. Tề Sán khoan khoái bước tới cửa phòng thí nghiệm, nhập mật khẩu quen thuộc. Cánh cửa đóng im ỉm. Nhập lại lần nữa, vẫn thế. Thêm lần thứ ba, không có gì thay đổi.
Một tiếng reng phát ra từ bảng điện tử. Tề Sán vội chạy lại và nhìn thấy trên đó chỉ hai chữ. Mồ hôi túa ra ở các lỗ chân lông. Hai chân Tề Sán khuỵu xuống.
Tiếng còi hú thất thanh. Vy gập bản thảo, chạy ra ban công, ngó xuống đường. Chiếc xe cấp cứu lần này bẩn hơn những chiếc từng đi qua. Con đường phả vào nó hơi lạnh tử thần hay chính nó đang nghiến lên con đường những vòng lăn rách nát?
3.
Vy gọi điện cho thầy, kể về trạng thái buốt óc mỗi khi tiếng còi ấy vang lên.
- Trước đây khoảng một tiếng, giờ cứ năm, mười phút một lần. Đáng sợ lắm thầy ạ.
- Con không thể trốn tránh khỏi nó.
- Con phải làm sao bây giờ?
- Con hãy đối diện và nghĩ về bát chánh đạo.
- Dạ. Con đã cố gắng, nhưng…
- Chắc chắn con làm được. Con nhớ những gì thầy vẫn nói về chánh niệm chứ?
- Dạ.
Vy lại trở về với thế giới của Tề Sán. Đã ba mươi giờ trôi qua kể từ lúc Tề Sán bị khoá chặt trong phòng thí nghiệm Hoà Văn. Bụng sôi sùng sục, cổ khát cháy, mắt nhoè mờ, Tề Sán liên tục ấn nút gọi khẩn cấp. Vẫn chỉ im lặng. Trên bảng điện tử, hai chữ đáng sợ ấy mỗi lúc mỗi sáng hơn, to lên như trêu ngươi, bỡn cợt, hằn học. Hai chữ mà khi được mời thực hiện dự án bí mật này, Tề Sán không bao giờ nghĩ nó có thể xảy ra với mình. Nhưng bất thình lình, hai chữ đáng sợ đó lặn dần. Những hình thù mờ mờ xuất hiện. Quái quỷ gì vậy? Mà có thật nó xuất hiện không, hay do hoa mắt chóng mặt? Những con chuột. Lũ chuột gắn bó với Tề Sán suốt hai năm qua. Đã có lúc Tề Sán nghĩ, nó là bạn, là máu thịt, Nhưng lại có lúc coi nó chỉ là công cụ. Giờ đây, chúng đang ngồi chễm chệ, chật ních trong những chiếc máy bay ngả nghiêng giữa trời. Ít phút, ít giờ nữa, máy bay hạ cánh, lũ chuột sẽ ồ ạt túa vào những sân bay, những thành phố, những rạp hát, những sân vân động, những khu chung cư.
Cuộc sống từ giây phút này sẽ khác.
- Nó sẽ khác theo hướng nào, anh biết không? - Vy hỏi.
Và đây là câu trả lời của anh, người lúc nào cũng sống lạc quan:
- Con người sẽ hạnh phúc hơn.
- Tại sao?
- Những con chuột mang theo “virus hạnh phúc”, thứ ngày mỗi kiệt ở con người.
Anh bảo Vy hãy thử tưởng tượng xem, một con chuột hạnh phúc đột nhiên rơi xuống căn phòng này, nhảy lên tay Vy, cười với Vy. Phải rồi đấy, nó sẽ cười - điều chưa bao giờ Vy nhìn thấy. Rồi nó lại nhảy sang tay anh, cười với anh. Nụ cười như dòng năng lượng tươi mới truyền vào hai người. Chao ôi, biết bao lo âu, sợ hãi, căng thẳng sẽ biến ngay tắp lự.
Virus hạnh phúc - Tại sao không? Vy gật gù với ý tưởng anh đề xuất. Cô sẽ viết về thứ Virus hạnh phúc ấy, về những con chuột nhảy nhót, làm vui cho con người. Về những dòng năng lượng khoan khoái mà những con chuột xinh xắn có thể truyền sang con người qua nụ cười của chúng. Nhưng theo hướng đó thì phải thay đổi tình cảnh của nhà khoa học Tề Sán. Nghĩ ra Virus hạnh phúc, Tề Sán xứng đáng được tôn vinh, chứ sao lại bị giam hãm trong cái phòng thí nghiệm chết tiệt kia?
Một tiếng còi lại hú lên. Rồi lại tiếng nữa. Tiếng nữa. Dày đặc, gấp gáp. Như những viên đá nhọn dồn dập đổ xuống đầu. Như mớ lưỡi lam bén sắc rạch rạch vào não. Trong cơn ong ong nghiêng ngả của thế giới xung quanh, Vy thấy lũ chuột nhe răng gặm túa tua những nơron thần kinh của mình. Vy giơ hai tay lên cao, gạt chúng xuống đất, áp tay bịt chặt hai tai lại.
- Tề Sán! Tề Sán!
Thấy Vy hốt hoảng, anh chạy tới ôm chặt Vy rồi điện thoại kết nối thầy với Vy.
- Chánh niệm - thầy nói.
- Tề Sán! - Vy nói
- Nam mô A Di Đà Phật - thầy nói
- Tề Sán! Tề Sán! - Vy trả lời.
4.
Một tuần rồi, những âm thanh rợn người ấy không còn thất thanh vang lên nữa. Những chiếc xe cấp cứu cứ lẳng lặng đón người rồi lẳng lặng đi mà không hú còi. Sở y tế thành phố đã nhận được vô số phản ánh về những chấn động tinh thần mà tiếng còi ấy gây ra cho người dân. Vả lại, việc quái gì phải hú còi trên những con đường lạnh vắng, không xe cộ.
Một tuần trước, anh còn chúc mừng Vy về sự thay đổi này. Mũi anh chạm vào mũi Vy. Cái lông mày rậm của anh cọ vào trán Vy. Anh bảo Vy đừng ra ban công nhìn xuống con đường nữa, hãy hoàn toàn thả mình vào thế giới của những trang bản thảo. Anh vẫn kiên định ý tưởng “Virus hạnh phúc”. Mà phải thừa nhận, nhiều ý tưởng của anh đã tạo nên những ngã rẽ bất ngờ trong những sáng tác của Vy. Anh thuyết phục Vy: “Con người cần thứ virus ấy để có thể thực sự đẩy lùi mọi hận thù”. Giọng anh vẫn như đang trầm ấm vang lên trong ngôi nhà này. Đúng thế đấy, anh vẫn đang nói mà. Virus hạnh phúc anh trao truyền cho Vy vẫn đang hiện hữu. Vậy mà toàn bộ xác thân anh đã co lại, bé xíu, vụn mảnh, nằm không đầy một cái hũ. “Hũ trắng. Phải là hũ trắng! Anh ấy xứng đáng ở trong một cái hũ trắng.” - giọng Vy gào lên trong điện thoại. Và giờ thì cái hũ trắng đã được chuyển đến, lặng lẽ như chưa từng xảy ra bất cứ điều gì. Vy ôm chặt nó hệt như anh đã từng ôm Vy ngày trước. Nước mắt Vy giàn giụa, chảy tràn mặt hũ. Trong cái thế giới ẩm ướt bủa vây thị giác, Vy nhìn xuyên qua thành hũ và thấy anh đang dần hé miệng. Anh cười. Nụ cười mở rộng, mở rộng, rồi bất ngờ ngoác hẳn ra. Không phải miệng anh nữa, chính xác là miệng Tề Sán. Cái miệng rộng của Tề Sán ngoác hết cỡ. Một tiếng còi hú lên. Từ trong miệng, cả đàn chuột bạch túa ra. Con trước con sau, giẫm đạp lên nhau.
Không thể... Vy thốt lên yếu ớt trước khi lịm dần.
5.
Chùa nằm ngay trung tâm thành phố nhưng vẫn giữ được vẻ trầm tĩnh của chốn tâm linh. Những dòng người xô bồ, những con đường mắc cửi, những bon chen thị dân không thể chạm tới chốn này. Thoạt đầu, Vy đến chùa vào mỗi buổi sáng, ghé qua toà bảo tháp, nơi đặt tro cốt của anh, rồi vào thiền quán trú tâm. Nhưng bây giờ cô đã ở luôn lại chùa theo lời khuyên của thầy. Một phần để đỡ phải test nhanh mỗi ngày, nhưng phần nhiều vì theo lời thầy, khoá tu dài ngày, cố định sẽ giúp cô dần thoát khỏi cơn chấn động. Gần mười ngày đã qua, chẳng biết cơn chấn động có thuyên giảm, chỉ biết, cứ nhắm mắt ngồi thiền vài phút là tiếng còi ấy lại hụ cắt nát đầu óc Vy. Sau tiếng còi là con đường. Trên đường ngổn ngang lúc người, lúc chuột. “Bỏ Tề Sán đi con ạ” - thầy khuyên.
- Dạ. Nhưng Virus hạnh phúc thì sao ạ?
- Cũng bỏ luôn đi con.
- Vì sao ạ?
- Vì theo Đức Phật, đau khổ hay hạnh phúc cũng chỉ là những phạm trù cảm xúc. Càng kẹt vào, càng bị chấp ngã vào các giá trị, càng bị vướng bận vào các khái niệm thì càng khó giải thoát.
- Anh ấy đã giải thoát chưa ạ?
- Chồng con đã giải thoát. Và chính con cũng sẽ giải thoát.
- Con còn chưa chết?
- Con sẽ giải thoát ngay khi đang sống, ngay trong thực tại, ngay trong từng hơi thở nếu con đủ hạnh ngộ và sự tu tập để chạm vào trung đạo.
Sáng nay Vy không ngồi thiền nữa. Thầy khuyên Vy lễ Tam Bảo rồi làm điều gì đó thấy cần làm nhất. Làm điều gì bây giờ. Nghĩ đi nghĩ lại, cái miệng rộng ngoác của Tề Sán hiện lên. Sẽ không có con chuột nào cả. Cô tự trấn an. Rồi cô lấy tập bản thảo mang ra lò hóa sớ ở một góc chùa, nơi vẫn còn sót chút lửa tàn.
Tờ bản thảo đầu tiên thả xuống, Tề Sán được giải thoát.
Tờ thứ hai, Virus hạnh phúc...
Tờ thứ ba, Vy đang thấy anh về cười rạng ngời với mình. Cái lông mày rậm quẹt lên má Vy một đường vô thức ấm. Một bông hoa đại bất chợt rơi xuống tóc Vy.
Cười kẻ không hay hoa huyền diệu
Khi về mái tóc giắt đầy hoa (*)
Vy nhoẻn miệng. Hình như từ rất lâu rồi cô mới có được cảm giác này. Cô tự nhủ đợi tờ bản thảo cuối cùng cháy hết mình sẽ lên lễ tạ Tam Bảo. Đúng lúc ấy, tiếng còi đinh tai buốt óc lại hú hụ réo lên. Tim Vy thót lại, trống ngực đập liên hồi. Cô thả tất cả những tờ bản thảo còn lại vào lửa rồi nhìn về phía cổng chùa, nơi chiếc xe cấp cứu lao vào nhanh như một cơn gió. Vy bần thần, bất động. Đời sống đã trở lại bình thường rồi mà. Tại sao vẫn thế này. Tại sao. Tại sao? Cô choàng tỉnh, chạy về phía xe cấp cứu thì cũng là khi hai người y tá khiêng chiếc cáng trở lại xe. “Thầy bị đột quỵ cô ạ” - một chú tiểu nói với Vy rồi lao lên xe. Còi hú inh ỏi. Đèn đỏ trên nóc xe quay tít mù. Giữa chớp chớp đèn, Vy thấy cái miệng Tề Sán cứ ngoác ra co vào, rồi lại ngoác ra co vào. Nó quái thai dị mọ hệt lỗ cống đen ngòm. Vy hình dung, lũ chuột bạch sẽ túa ra từ đó. Chúng sẽ trèo lên người Vy, bổ vào não, đua nhau cắn xé thân xác. Người Vy run bần bật. Và đúng lúc tưởng chừng đã tới hạn sự chịu đựng thì Vy thấy từ trong miệng Tề Sán một thứ vừa bắn ra. Đó không phải những con chuột, mà là một màn hình. Bốn cạnh gang mồm Tề Sán ra cực đại. Màn hình quen lắm, Vy đã thấy nó ở đâu rồi. Nó là màn hình trong phòng thí nghiệm Hoà Văn. Cái màn hình khiến Tề Sán ngã khuỵu xuống. Bây giờ thì hai chữ ấy mờ mờ hiện hình trước mặt Vy. Hai chữ mô tả chính xác cái giá Tề Sán đã phải trả trong một trò chơi mà anh ta vừa là nạn nhân vừa là thủ phạm.
Tiếng còi xe cấp cứu nhỏ dần, nhưng vẫn có những nhát búa inh ỏi nện vào não trạng Vy. Cô đọc. Không, chính xác là cô hét to lên hai chữ mà mình đang thấy.
…
Vy ngất trên sân chùa. Đến khi mấy sư bác phát hiện, xốc cô dậy thì họ thấy những chấm máu nhỏ giống các chữ cái xếp với nhau trên bàn chân cô, nơi vẫn còn hằn lại vài vết răng chuột cắn.
P.Đ