Điềm đạm và nhỏ nhẹ, dáng vóc lịch lãm và có phần hơi "lạnh"... Ấy là cảm nhận ban đầu về Thiếu tướng, PGS-TS Hoàng Hữu Chiến, Phó Tham mưu trưởng BĐBP. Nhưng khi trò chuyện và làm việc cùng ông, tôi thấy ông thực sự là một vị tướng quân hàm xanh đáng trân trọng, ở ông hội tụ nhiều đúc rút quý từ thực tế. Khi nói về bất cứ vấn đề gì, ông đều gắn với những kiến giải từ biên giới, vì biên giới với biết bao tình cảm mến thương cùng ý thức trách nhiệm của một người lính đã dành cả tuổi thanh xuân cho vùng địa đầu phên dậu.
Thiếu tướng Hoàng Hữu Chiến phát biểu tại Hội thảo và tọa đàm về Nghị định Quy định chi tiết một số điều Luật Biên phòng Việt Nam do Bộ Quốc phòng tổ chức. Ảnh: PV
Tháng 4 năm 2013, đồng chí Hoàng Hữu Chiến được bổ nhiệm làm Phó Chỉ huy trưởng và sau đó không lâu đảm nhận vai trò Chỉ huy trưởng BĐBP Quảng Trị. Một luồng không khí làm việc nghiêm túc, đúng chế độ đã lan tỏa từ Bộ Chỉ huy đến tất các các đồn trạm trên cả hai tuyến biên giới đất liền và biển đảo, hiệu quả trên mọi mặt công tác được nâng lên rõ rệt. Trong 4 năm gắn bó với Quảng Trị, đồng chí Hoàng Hữu Chiến cùng với tập thể Đảng ủy Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh kịp triển khai nhiều hiệu quả như thực hiện tốt công tác quản lí, bảo vệ chủ quyền an ninh biên giới, đấu tranh triệt phá nhiều đường dây mua bán, vận chuyển ma túy qua biên giới; bảo đảm an toàn, hiệu quả công tác tôn tạo và tăng dày hệ thống mốc quốc giới Việt Lào và vượt thời gian quy định; duy trì, phát triển mô hình kết nghĩa bản - bản; tăng cường hàng chục cán bộ Biên phòng về giữ chức danh tại các xã biên giới khó khăn...
Mỗi lần lên biên giới, ông không chỉ đến các đồn trạm kiểm tra mà còn tới tận các thôn bản để thăm hỏi nhân dân từ những điều nhỏ nhất. Những tâm tư nguyện vọng của bà con được ông lắng nghe, ghi nhớ để hỗ trợ trong phạm vi quyền hạn của mình, đồng thời phản ánh lên các cấp lãnh đạo để giúp cho bà con có được sự quan tâm kịp thời. Để rồi sau những chuyến đi, ông có thêm những ý tưởng mang tính chiến lược nhằm xây dựng khu vực biên giới vững mạnh, phát huy sức mạnh của toàn dân tham gia bảo vệ biên giới và đấu tranh phòng chống các loại tội phạm, nhất là tội phạm ma túy ở miền Tây Quảng Trị.
Năm 2015, khi Bộ Tư lệnh BĐBP đã tham mưu cho Bộ Quốc phòng báo cáo chính phủ phối hợp với chính phủ Lào triển khai mô hình "Một cửa, một điểm dừng" tại cặp cửa khẩu quốc tế Lao Bảo (Việt Nam) - Đen-sa-vẳn (Lào) theo hiệp định EMS, đồng chí Hoàng Hữu Chiến đã chỉ đạo BĐBP tỉnh Quảng Trị phối hợp với các lực lượng làm nhiệm vụ tại cửa khẩu Lao Bảo và lực lượng phía đối diện triển khai thành công hoạt động này, tạo nên một điểm sáng trong cải cách hành chính của BĐBP. Và cũng trong giai đoạn này, đồng chí Hoàng Hữu Chiến còn hoàn thành hai đề tài nghiên cứu quan trọng là "BĐBP sử dụng trinh sát nội tuyến trong chuyên án chống tội phạm ma túy" và "BĐBP tỉnh Quảng Trị phòng, chống vi phạm pháp luật về xuất nhập cảnh tại cửa khẩu biên giới đất liền".
Tháng 6 năm 2017, PGS-TS Hoàng Hữu Chiến được đặt trên vai một trọng trách mới là Phó Tham mưu trưởng BĐBP, Bí thư Đảng ủy Bộ Tham mưu và được thăng quân hàm Thiếu tướng năm 2020. Trên cương vị mới, ông bận rộn nhiều hơn nhưng vẫn còn nguyên đó sự nhiệt huyết, sâu sát cơ sở và phẩm chất của một nhà giáo, một nhà khoa học. Phụ trách các mặt công tác như Quân lực, Quân huấn - Nhà trường, Pháp chế, Đối ngoại... trong giai đoạn công tác quản lí, bảo vệ biên giới nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp cùng những thách thức an ninh phi truyền thống, Thiếu tướng, PGS-TS Hoàng Hữu Chiến đã lĩnh hội kinh nghiệm của các thế hệ chỉ huy đi trước, mạnh dạn đổi mới cách nghĩ, cách làm, nghiên cứu thực tiễn, hoàn thiện cơ sở lí luận để có những cách nghĩ, cách làm mang tính "đột phá".
Thiếu tướng Hoàng Hữu Chiến kiểm tra mô hình học cụ huấn luyện tại Trung tâm huấn luyện Biên phòng. Ảnh: PV
Đơn cử như vấn đề biên chế tổ chức của BĐBP các cấp được quan tâm điều chỉnh hợp lí, đặc biệt là đồn biên phòng đang biên chế tổ chức theo tuyến địa bàn, chính diện, chiều sâu, rất cụ thể. Tiêu chí xây dựng đồn biên phòng vững mạnh toàn diện được quy định thống nhất. Quan hệ của BĐBP với các quân khu, quân chủng được xác lập và hoạt động có nề nếp. Chế độ chính sách, chức danh, tuyển quân, trần quân hàm, tuyển sinh, tuyển quân được quan tâm chặt chẽ, chi tiết hơn. Xây dựng cơ quan huấn luyện đủ năng lực tham mưu toàn diện về công tác huấn luyện, đào tạo, quản lí bảo vệ biên giới, sẵn sàng chiến đấu phục vụ cho công tác lãnh đạo, chỉ huy các cấp.
Một loạt các giải pháp mới cũng đã được triển khai trong BTL Bộ đội Biên phòng như: Kết hợp huấn luyện với làm nhiệm vụ thường xuyên; huấn luyện theo nhiệm vụ; huấn luyện sử dụng trang thiết bị công nghệ mới, nâng cao hiệu quả công tác; đổi mới công tác tập huấn, kiểm tra, phúc tra huấn luyện, ưu tiên kiểm tra trực tiếp đội ngũ cán bộ chủ trì đơn vị; tăng cường công tác huấn luyện chuyển trạng thái sẵn sàng chiến đấu, diễn tập khu vực phòng thủ, diễn tập chỉ huy tham mưu, hội thi, hội thao, phúc tra, bắn đạt thật các loại vũ khí có trong biên chế; tăng cường diễn tập, sử dụng vũ khí được trang bị, huấn luyện phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu hộ cứu nạn… Qua đó đã gắn đào tạo với huấn luyện, nhà trường với thực tiễn công tác, tạo đột phá mạnh mẽ, kiên quyết trong khắc phục các khâu yếu mặt yếu, gắn quản lý bảo vệ biên giới, sẵn sàng chiến đấu với nhiệm vụ huấn luyện.
Gần 5 năm qua, Thiếu tướng, PGS-TS Hoàng Hữu Chiến đã tham gia đầy trách nhiệm trong chỉ đạo, hướng dẫn các hoạt động đối ngoại biên giới như các kì giao lưu hữu nghị, hoạt động kết nghĩa giữa các đơn vị BĐBP Việt Nam và lực lượng bảo vệ biên giới Trung Quốc, Lào, Campuchia. Rất nhiều thành tựu của BĐBP trong thời gian gần đây như tham mưu, đề xuất với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng phê duyệt Đề án Quy hoạch đồn trạm Biên phòng đến năm 2021 và những năm tiếp theo; phê duyệt Đề án Tổ chức lực lượng BĐBP giai đoạn 2017-2021 và những năm tiếp theo... đều có đóng góp đáng ghi nhận của vị Phó Tham mưu trưởng BĐBP giàu kinh nghiệm và trách nhiệm này.
Bên cạnh đó, với phương pháp làm việc khoa học, chính xác và sự tận tụy, Thiếu tướng Hoàng Hữu Chiến được tín nhiệm giao cho nhiều nhiệm vụ quan trọng như tham gia Thành viên cơ quan Thường trực Ban soạn thảo "Chiến lược bảo vệ biên giới quốc gia", dự án "Luật Biên phòng", Ban soạn thảo sửa đổi các Nghị định liên quan đến biên giới, biển đảo và BĐBP... Với tinh thần trách nhiệm và cầu thị, dù tham gia ở vai trò gì, nội dung gì, Thiếu tướng, PGS-TS Hoàng Hữu Chiến cũng phối hợp chặt chẽ, ăn ý với các thành viên và các cơ quan chức năng. Ông thường xuyên đi khảo sát cơ sở, lấy ý kiến tham gia của các bộ, ngành, và chính quyền, đoàn thể, Nhân dân các tỉnh, thành phố biên giới trong cả nước để qua đó hoàn chỉnh các văn bản pháp luật phục vụ cho sự nghiệp xây dựng, quản lí và bảo vệ chủ quyền lãnh thổm an ninh biên giới quốc gia
Thiếu tướng, PGS-TS Hoàng Hữu Chiến chia sẻ "Nhiệm vụ xây dựng, ban hành Luật Biên phòng Việt Nam là vô cùng quan trọng. Do đó, tôi luôn xác định phải dốc hết thời gian, tâm huyết và tri thức để phối hợp với Ban soạn thảo hoàn thiện dự Luật đúng với mục đích, yêu cầu mà Ban chỉ đạo đề ra. Đảm bảo chuyển hóa một cách sâu sắc, triệt để các quan điểm, chủ trương, mục tiêu, nguyên tắc, phương châm, phương thức bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới của Đảng vào thực tiễn xây dựng, quản lí, bảo vệ biên giới quốc gia trong điều kiện nước ta hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng."
Thiếu tướng Hoàng Hữu Chiến (đứng giữa) chứng kiến lễ kết nghĩa giữa Đồn Biên phòng của khẩu quốc tế Lao Bảo - Việt Nam và đồn công an quốc tế Đen sa vẳn - Lào. Ảnh: TL
Một trong những nguyên nhân khiến ông làm tốt nhiệm vụ này, đó là, trong suốt gần 40 năm cống hiến trong lực lượng BĐBP, Thiếu tướng, PGS-TS Hoàng Hữu Chiến có gần 20 năm công tác, giảng dạy, nghiên cứu khoa học tại Học viện Biên phòng. Ông từng góp phần quan trọng trong việc nghiên cứu, biên soạn 7 đầu sách phục vụ đào tạo đại học và sau đại học, 4 đề tài nghiên cứu khoa học và công bố gần 40 bài viết trên các tạp chí khoa học uy tín... Ngoài việc góp phần đào tạo hàng ngàn học viên Biên phòng, ông còn là thầy giáo hướng dẫn cho hàng chục học viên bảo vệ thành công luận văn Thạc sĩ, luận án Tiến sĩ.
Là một sĩ quan cao cấp của quân đội, một nhà khoa học, một người thầy, Thiếu tướng, PGS-TS Hoàng Hữu Chiến luôn tìm tòi sáng tạo và không ngừng tư duy, xem xét từ vấn đề cụ thể để rút ra nhưng vấn đề lớn, bao trùm rồi tự đúc rút ra bài học và kinh nghiệm. Trong quá trình thực hiện, ông luôn tôn trọng chính mình, đề ra yêu cầu cao với bản thân và luôn phấn đấu để hoàn thành mục tiêu công việc. Theo một cách giản dị, ông đã để lại trong lòng đồng đội, đồng bào các dân tộc biên giới và nhiều thế hệ học viên Học viện Biên phòng hình ảnh một vị tướng thẳng thắn, trung thực và giàu kinh nghiệm nghiên cứu khoa học, xây dựng văn bản pháp luật. Như nhiều người lính quân hàm xanh các thế hệ, với Thiếu tướng Hoàng Hữu Chiến, những trải nghiệm quý từ những ngày bám biên giới cùng tư duy, bản lĩnh của một nhà khoa học, phẩm chất của một người lính, đã hun đúc nên phong cách làm việc của một vị tướng biên phòng hôm nay.
ĐẶNG TUỆ LÂM
VNQD