Chúng ta vẫn coi đỉnh Everest là biểu tượng cho độ cao của thế giới với khoảng 8.850 mét. Thế nhưng, có một “độ cao ngược” khác còn cao hơn nó. Đó chính là rãnh Mariana nằm ở Tây bắc Thái Bình Dương với độ sâu khoảng gần 11 nghìn mét. Trong hình là đồ hoạ mô phỏng độ sâu của vực Challenger.
Rãnh Mariana nằm ở phía đông quần đảo Mariana. Theo thông tin của Đại học Washington, rãnh Mariana dài khoảng 2.550 km. Cơ quan Quản lí Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mĩ (NOAA) cho biết, điểm sâu nhất của rãnh Mariana là vực thẳm Challenger, nằm ở cực nam của rãnh. Vực thẳm này sâu khoảng 10.935 mét, khoảng cách này hơn chiều cao của đỉnh Everest khoảng 2.100 mét.
Có nhiều ước tính khác về độ sâu của vực thẳm Challenger cũng như việc đo độ sâu của vực Challenger không hề đơn giản. Cuộc đo đầu tiên diễn ra lần đầu tiên vào năm 1960, ước tính độ sâu là 10.911 mét, theo Sách Kỷ lục Guinness Thế giới. Một số ước tính khác gần đây hơn là 10.994 mét và 10.984 mét. "Về cơ bản, việc này rất khó vì vực quá sâu", chuyên gia Sam Greenaway tại NOAA, tác giả chính của một nghiên cứu năm 2021 về vực Challenger cho biết. Trên thực tế, sự khác biệt trong các ước tính độ sâu của vực thẳm Challenger không quá quan trọng, Greenaway nhận định. "Tuy nhiên, việc đo độ sâu của các đại dương trên thế giới thực sự cần thiết. Ví dụ, nghiên cứu như vậy có thể giúp định vị chính xác phương tiện dưới nước và hữu ích cho những cảm biến áp suất dùng để theo dõi mực nước dao động do biến đổi khí hậu", ông nói.
Dù giữ độ sâu khủng như vậy nhưng nếu như việc chinh phục độ cao của nóc nhà thế giới Everest diễn ra khá nhộn nhịp thì ngược lại, việc chinh phục độ sâu tại vực Challenger lại khá hiu quạnh. Mãi tới gần đây mới có một vài cuộc dấn thân “thử lòng” trái đất, bởi đơn giản là việc này quá tốn kém và nguy hiểm. Ngày 26/3/2012, nhà làm phim James Cameron đã xuống tới độ sâu 10.908 mét tại rãnh Mariana bằng tàu lặn Deepsea Challenger, lập kỉ lục về chuyến lặn solo sâu nhất ở thời điểm đó. Năm 2019, nhà thám hiểm kiêm doanh nhân Victor Vescovo đã phá vỡ kỉ lục này khi thực hiện chuyến lặn sâu nhất lịch sử với độ sâu 10.927 mét ở đáy vực thẳm Challenger.
Trọng Thái tổng hợp
VNQD