Ống kính nhà văn

Phù Lãng, hồn đất nung bên dòng sông Cầu

Thứ Tư, 18/06/2025 11:13

Làng gốm Phù Lãng nằm nép bên dòng sông Cầu thơ mộng, thuộc huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh, là một trong những cái nôi của nghề gốm truyền thống ở miền Bắc. Trải qua hàng trăm năm thăng trầm, gốm Phù Lãng vẫn giữ được hồn cốt riêng, với nét thô mộc, mầu men da lươn đặc trưng và kĩ thuật tạo hình thủ công truyền thống. Đến Phù Lãng, không khó để bắt gặp hình ảnh những nghệ nhân cặm cụi bên bàn xoay, đôi bàn tay thoăn thoắt nặn đất, thổi hồn vào từng dáng lọ, chum, chĩnh… Trẻ nhỏ cũng được cha ông truyền nghề từ sớm, góp phần giữ gìn di sản quê hương. Hơi thở của đất, của lửa, của bàn tay cần mẫn đã làm nên những tác phẩm mang tính nghệ thuật và giá trị sử dụng cao. Giữa nhịp sống hiện đại, làng gốm Phù Lãng vẫn âm ỉ lửa nghề, trở thành điểm đến hấp dẫn của du khách và những ai yêu vẻ đẹp mộc mạc, chân chất của làng nghề xưa.

Nghệ nhân cao tuổi cần mẫn tạo hình sản phẩm trên bàn xoay gốm.
Gốm Phú Lãng chủ yếu sử dụng kĩ thuật đắp nổi và khắc chìm, tạo nên những hoạ tiết mộc mạc, đậm chất dân gian. 
Lớp men da lươn đặc trưng riêng của gốm Phù Lãng, có sắc nâu óng ánh được tạo từ tro củi và kĩ thuật nung thủ công cổ truyền. 
Mặc dù ngày nay công nghệ đã phát triển nhưng ở Phù Lãng vẫn dùng lò bầu để nung gốm, củi là nhiên liệu chính cho lò nung 3 ngày 3 đêm.
Đất làm gốm được lấy từ vùng ven sông Cầu, qua nhiều công đoạn lọc, phơi, giã nhuyễn và ủ kĩ trước khi đưa vào tạo hình.
Công đoạn làm mềm đất trước khi tạo hình.
Làng Phù Lãng hiện nay có hơn 200 hộ làm nghề, tập trung chủ yếu ở thôn Phù Lãng 1, 2 và 3 tạo thành quần thể làng nghề tiêu biểu của Bắc Ninh.
Các sản phẩm hoàn thiện được trưng bày tại gian hàng truyền thống của làng.
Bên cạnh chum, vại gốm Phù Lãng ngày nay còn phát triển thêm các dòng sản phẩm trang trí như phù điêu, tượng cảnh, gốm mĩ nghệ.

Gốm Phù Lãng được chọn làm quà tặng tại các hội nghị quốc tế và trưng bày trong các không gian nghệ thuật trong và ngoài nước.

 

Thế hệ nghệ nhân trẻ đang thử nghiệm kết hợp giữa gốm truyền thống và sáng tạo hiện đại để bắt nhịp xu hướng tiêu dùng mới. 
Cộng với làng nghề còn đón khách du lịch lịch đến trải nghiệm, mở các lớp làm gốm ngắn hạn cho học sinh và du khách do vậy thương hiệu gốm Phù Lãng ngày càng nâng cao và phát triển bền vững.
Nghề gốm Phù Lãng năm 2020 được công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể cấp quốc gia, đã đánh dấu bước ngoặt lớn trong bảo tồn và phát triển.

Tổ chức trang: VŨ THÀNH DUY
Thực hiện: NGUYỄN VĂN HẢI

VNQD
Thống kê
Bài đọc nhiều nhất
‘Mấy đứa nhỏ diễn sao giống tụi mình ngày đó quá trời’

‘Mấy đứa nhỏ diễn sao giống tụi mình ngày đó quá trời’

Tại Củ Chi có một suất chiếu đặc biệt của bộ phim “Địa đạo- Mặt trời trong bóng tối” được gọi là suất chiếu tri ân.

Nhân vật học viên trong truyện ngắn Mưa ở Bình Dương

Nhân vật học viên trong truyện ngắn Mưa ở Bình Dương

Trong truyện ngắn này, có một nhân vật học viên trong cương vị chủ tịch phường đang theo học lớp tại chức mà nhân vật “tôi” làm thầy giáo đứng lớp... (VĂN GIÁ)

Bóng thầm mà rực rỡ trên mỗi trang văn

Bóng thầm mà rực rỡ trên mỗi trang văn

Sau những giờ lên lớp về lí thuyết, các ông chia nhau mỗi người kèm mấy học viên sáng tác... (CHÂU LA VIỆT) 

Anh Tựu trong "Vượt lũ"

Anh Tựu trong "Vượt lũ"

Anh Tựu của chúng tôi, ngoài đời là Thầy thuốc Ưu tú, tiến sĩ, dược sĩ chuyên khoa II Trần Tựu... (KIỀU BÍCH HẬU)