Sáng ngày 11/7/2019, tại trụ sở Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam (105 Quán Thánh, Hà Nội), Nhà xuất bản Thế giới và Hội Việt - Mĩ phối hợp tổ chức lễ ra mắt hợp tuyển Người dân làm nên hòa bình - những bài học từ phong trào phản đối chiến tranh Việt Nam do Karin Aguilar-San Juan và Frank Joyce đồng chủ biên.
Cuốn sách do Nxb Thế giới tổ chức chuyển ngữ và ấn hành năm 2019
Ông Frank Joyce là người đã tham gia tích cực vào Hiệp định Hòa bình Nhân dân (hiệp định do đại diện các hội sinh viên của Mĩ và Việt Nam xây dựng vào tháng 12/1970, một phần trong nỗ lực chung nhằm kết thúc chiến tranh Việt Nam) và Chiến dịch Hòa bình Đông Dương (một dự án tuyên truyền trên toàn nước Mĩ kêu gọi Quốc hội cắt viện trợ tài chính và quân sự cho chính quyền Nam Việt Nam) cũng như Ủy ban Kỉ niệm Hòa bình Việt Nam. Năm 2006, ông cùng vợ đến thăm Việt Nam.
Bà Karin Aguilar-San Juan là người Mĩ gốc Philippines thế hệ thứ hai và là nhà văn, nhà hoạt động xã hội thế hệ thứ hai. Tháng 11/2006, bà đến thăm Việt Nam. Trong khuôn khổ chuyến thăm này, bà đã gặp gỡ các học giả, các nhà hoạt động xã hội, nhân đạo và cơ quan chính quyền của Việt Nam tại Hà Nội để nghiên cứu về hậu quả của cuộc chiến tranh mà Mĩ đã gây ra ở Việt Nam như chất độc da cam, bom mìn, người mất tích…
Tháng 01/2013, bà Karin Aguilar-San Juan và ông Frank Joyce đã trở lại thăm Việt Nam cùng những nhà hoạt động hòa bình, chống chiến tranh của Mĩ, dự kỉ niệm 40 năm Hiệp định Paris. Từ những tư liệu thu thập được trong chuyến đi này, bà Karin Aguilar-San Juan đã cùng ông Frank Joyce và các nhà hoạt động hòa bình viết nên hợp tuyển Người dân làm nên hoà bình - những bài học từ phong trào phản đối chiến tranh Việt Nam. Tháng 4/2016, Hội nghị chuyên đề chống chiến tranh Việt Nam diễn ra tại Đại học Macalester đã lấy cuốn sách làm chủ đề bàn thảo.
Theo giới thuyết của Medea Benjamin - đồng sáng lập nhóm hòa bình CODEPINK và tổ chức nhân quyền Global Exchange - thì Người dân làm nên hòa bình - những bài học từ phong trào phản đối chiến tranh Việt Nam là một nghiên cứu sâu sắc về phong trào phản đối chiến tranh Việt Nam, với những câu chuyện hấp dẫn của 9 nhà hoạt động xã hội - những người đã đến Việt Nam trong thời gian chiến tranh để thiết lập mối quan hệ giữa nhân dân hai nước. Cuốn sách phá vỡ khuôn mẫu của những người phản đối và chỉ ra cho các nhà hoạt động xã hội - vốn là những nhà chiến lược thận trọng, can đảm và từ bi, và cống hiến của họ cho ngoại giao hoà bình đã giúp kết thúc cuộc chiến sớm hơn - thấy rằng, cuộc chiến có lẽ còn kéo dài. Bất cứ ai quan tâm đến việc chấm dứt tình trạng chiến tranh liên miên hiện tại của Mĩ - và ngăn chặn các cuộc chiến tranh trong tương lai - cũng sẽ có được cảm hứng và đường hướng từ những bài học được chuyển tải hết sức tài tình trong cuốn sách này.
Nhiều giáo sư thuộc các trường đại học lớn ở Mĩ nhất trí cho rằng: Cuốn sách là một tư liệu vô giá, tập hợp các bài tự truyện miêu tả những trải nghiệm khác nhau nhưng đều cực kì xúc động, truyền cảm và nhiều thông tin bổ ích của các nhà hoạt động xã hội lỗi lạc phản đối chiến tranh Việt Nam. Phong trào chống chiến tranh Việt Nam của người dân Mĩ là phong trào phản chiến lớn nhất, phức tạp nhất và hiệu quả nhất trong lịch sử, nhưng cả quy mô lẫn tính phức tạp của nó đều không được ghi nhận một cách công bằng trong sử sách. Các bài viết trong tập tự truyện này giúp “lấp nhiều khoảng trống”, khiến cho câu chuyện về phong trào đáng kinh ngạc này của người dân, nhất là thiên truyện đáng chú ý về hiệp định People’s Peace Treaty năm 1970-1971, có vẻ đáng tin cậy. Các bài viết khiến nước Mĩ vẫn rất cần phải suy ngẫm. Cuốn sách sẽ rất hấp dẫn với những ai yêu chuộng hòa bình và hoạt động hướng tới đạt được điều đó.
Các diễn giả tại sự kiện (từ trái sang): TS Trần Đoàn Lâm - Giám đốc kiêm Tổng biên tập Nxb Thế giới; bà Karin Aguilar-San Juan - chủ biên cuốn sách; ông Frank Howard Joyce - đồng chủ biên cuốn sách; ông Bùi Thế Giang - Phó chủ tịch Hội Việt - Mĩ; bà Nguyễn Thị Thu Giang - Phó trưởng ban Châu Mĩ, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam
Tại sự kiện, ông Bùi Thế Giang, nguyên Phó trưởng Phái đoàn Việt Nam tại Liên hợp quốc, Phó Chủ tịch Hội Việt - Mĩ, phát biểu: Cuốn sách giúp chúng ta hiểu đầy đủ, sâu sắc và thấm thía hơn về lương tri của triệu triệu người Mĩ yêu chuộng hoà bình từng phản đối cuộc chiến tranh Việt Nam, mặc dù 300 trang sách không thể ôm chứa, phản ánh hết những câu chuyện thuộc về quãng lịch sử đầy bão táp này.
THẾ HƯNG
VNQD