Cao Bằng là tỉnh miền núi, biên giới vùng Đông Bắc với vị trí địa chính trị - quân sự - văn hóa đặc biệt quan trọng. Những năm qua, Cao Bằng đã có nhiều chuyển biến mạnh mẽ, từng bước khẳng định vị thế mới. Bên cạnh những đột phá về phát triển kinh tế cửa khẩu, du lịch, hạ tầng giao thông và bảo tồn văn hóa, Cao Bằng đang tập trung triển khai các nhiệm vụ trọng yếu về quốc phòng - an ninh, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia. Việc sắp xếp, sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã, cấp huyện được triển khai theo hướng tinh gọn, hiệu quả, phù hợp với điều kiện thực tế và đặc thù vùng cao. Tạp chí Văn nghệ Quân đội đã có cuộc trao đổi với TS. Quản Minh Cường, Bí thư Tỉnh ủy Cao Bằng, để làm rõ hơn những thành tựu quan trọng đã đạt được, những định hướng chiến lược, giải pháp trọng tâm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện cùng những quyết sách đột phá và khát vọng phát triển của tỉnh, hướng tới xây dựng Cao Bằng ngày càng giàu mạnh.
Bài trò chuyện Cao Bằng, xanh - bản sắc - an lành: Phát triển nhanh và bền vững, hướng đến sự hài lòng, hạnh phúc của nhân dân sẽ mở đầu Tạp chí số này.
Phần Văn xuôi được tiếp nối với các tác phẩm và bài viết ấn tượng.
Truyện ngắn Chiếc đèn trung thu của Nguyễn Thị Loan là câu chuyện về một tuổi thơ nhiều ám ảnh vì hệ lụy của chiến tranh. An là đứa trẻ tật nguyền lớn lên trong vòng tay yêu thương của ông nội. Từ những kí ức chiến trường, ông Bảy đối diện với nỗi đau di chứng, âm thầm dằn vặt trước số phận đứa cháu nội. Chiếc đèn lồng bé nhỏ trở thành biểu tượng của niềm vui dang dở, của khát vọng được sống trọn vẹn với tuổi thơ của An. Truyện ngắn như một khúc ru buồn nhưng giàu tính nhân văn, thắp lên hi vọng dù thực tế có xót xa thế nào.
Truyện ngắn Thủ lĩnh hoa hồng của Lệ Hằng là bức tranh xót xa về những phận đời lạc bước trong cơn lốc hào nhoáng mang tên kinh doanh đa cấp. Qua lời kể của một “chiến binh hoa hồng”, truyện phơi bày hành trình từ mê đắm đến vỡ mộng, từ tin tưởng tuyệt đối đến tuyệt vọng khôn cùng. Hào quang của sân khấu, những váy áo rực rỡ, những lời hứa tự do tài chính… chỉ che giấu sự trống rỗng và phụ thuộc. Người thủ lĩnh, hình tượng cứu rỗi, rồi cũng gục ngã trong bi kịch của chính mình. Truyện ngắn khơi dậy một câu hỏi nhức nhối: đâu là mơ ước thật, đâu chỉ là ảo ảnh được dựng nên để mê hoặc lòng người?
Truyện ngắn Nanh rắn của Lê Quang Trạng mở ra hành trình thâm nhập làng K’ro, nơi còn vẹn nguyên những phong tục kì bí và nỗi ám ảnh rắn chúa đỏ. Người kể chuyện, một phóng viên trẻ, từ cận kề cái chết được cứu sống bởi nanh rắn và bộ râu thần lực của già làng. Giữa ranh giới của tín ngưỡng thiêng liêng và cám dỗ vật chất, bi kịch lóe lên từ khoảnh khắc già làng buộc phải cắt bỏ biểu tượng truyền đời. Truyện ngắn lồng ghép khéo léo yếu tố kí sự báo chí với màu sắc huyền thoại, vừa hiện thực vừa hư ảo.
Ghi chép Phú Quốc, những lần tôi đến tái hiện kí ức về núi rừng, doanh trại chiến sĩ, nhà tù Cây Dừa đến những mùa xuân rộn ràng trên đảo. Trong dòng chảy lịch sử và hiện tại, hình ảnh người lính, cựu tù binh, dân quân biển hòa vào câu chuyện về sự kiên cường, hi sinh và tình quân dân bền chặt.
"Kí ức lính" là bài viết Chuyện trên đồi Mồ Côi của Hoàng Đình Bường kể lại kí ức chiến đấu mùa đông 1972 ở vùng giáp ranh Phú Lộc -Thừa Thiên Huế. Câu chuyện vừa khắc họa sự gian khổ, mất mát bi thương, vừa là kí ức sâu nặng về đồng đội, để lại dấu ấn không phai trong tâm trí người lính cũ.
"Truyện ngắn hay tác giả tự chọn" giới thiệu tác phẩm Dòng sông trôi qua của nhà văn Ngô Thanh Vân.
Phần Thơ với sự góp mặt của các tác giả: Nguyễn Việt Chiến, Trần Hạ Vi, Dương Soái, Nguyễn Đức Hưng, Lâm Minh Thường, Hoàng Đăng Khoa, Hồ Minh Tâm, Vân Phi, Đào An Duyên.
Trang thơ quy tụ những tác giả đương đại với nhiều giọng điệu và phong cách riêng, tạo nên một bức tranh thi ca đa thanh, sống động. Ở đây, bạn đọc sẽ gặp những vần thơ đi từ trăn trở thế sự đến rung động đời thường, từ miền kí ức đến khát vọng ngày mai. Mỗi tác phẩm là một tiếng nói độc lập nhưng cùng hòa chung trong mạch nguồn thi ca Việt Nam hôm nay.
"VNQĐ giới thiệu" là chân dung tác giả Uông Thái Biểu và chùm thơ ấn tượng của anh.
Phần Bình luận văn nghệ với sự tham gia của các tác giả: Phan Tuấn Anh, Trịnh Bá Đĩnh, Nguyễn Đăng Điệp, Bùi Việt Thắng, Trần Thị Tú Ngọc.
Bài viết của Phan Tuấn Anh đặt vấn đề trí tuệ nhân tạo sẽ làm phai mờ bản sắc sáng tạo hay mở ra một kỉ nguyên phục hưng cho văn chương? Từ tư tưởng của Yuval Noah Harari, tác giả phân tích những thách thức và cơ hội mà AI mang lại, đồng thời gợi mở cách nhìn AI như một “đồng sáng tạo” trong hành trình viết của con người.
Bài viết của Trịnh Bá Đĩnh bàn về sự thay đổi hệ biểu tượng quyền lực sau Cách mạng tháng Tám 1945, khi những biểu tượng cũ của chế độ phong kiến mất đi và những biểu tượng mới của nhà nước cách mạng được xác lập. Từ quốc kỳ, quốc huy, quốc ca đến màu đỏ, trái tim, lửa, hình tượng cha, mẹ, anh hùng, con đường…, văn nghệ cách mạng đã xây dựng cả một hệ thống biểu tượng gắn liền với lí tưởng, niềm tin và tinh thần đấu tranh. Nhờ đó, biểu tượng không chỉ phản ánh quyền lực mà còn trở thành sức mạnh tinh thần, nền tảng của văn hóa chính trị và nghệ thuật một thời đại.
Bài viết Những người tôi gặp, những chuyện tôi viết là những suy tư của Trần Thị Tú Ngọc về hành trình sáng tác. Từ niềm tin rằng văn chương không chỉ là hư cấu mà bắt nguồn từ những con người và kí ức có thật mà chị từng gặp. Trên hết, tác giả khẳng định văn chương là cách để lắng nghe, thấu cảm và lưu giữ kí ức đời người trong dòng chảy lịch sử.
Bên cạnh đó là những bài viết xoay quanh các tác giả, tác phẩm, và những vấn đề đáng quan tâm của văn học nghệ thuật hôm nay.
Tạp chí Văn nghệ Quân đội số 1068 dày 120 trang dự kiến sẽ phát hành ngày 5/9/2025. Thân mời các bạn đón đọc.
Văn
PV
Cao Bằng, xanh - bản sắc - an lành: Phát triển nhanh và bền vững, hướng đến sự hài lòng, hạnh phúc của nhân dân
Nguyễn Thị Loan
Chiếc đèn trung thu
Hồ Kiên Giang
Phú Quốc, những lần tôi đến
Ngô Thanh Vân
Dòng sông trôi qua
Hoàng Đình Bường
Chuyện trên đồi Mồ Côi
Lệ Hằng
Thủ lĩnh hoa hồng
Lê Quang Trạng
Nanh rắn
Thơ
Nguyễn Việt Chiến
Tổ quốc phía Trường Sơn; Say
Trần Hạ Vi
Sở hữu; Hai người đàn ông cuối cùng; Tôi là một trái tim tự do
Dương Soái
Gửi người trong bão; Chớm nửa mùa thu
Nguyễn Đức Hưng
Người đàn bà bên kia dốc nắng; Tìm lại ca dao
Lâm Minh Thường
Hình hài; Bên sông; Trăng soi
VNQĐ giới thiệu thơ Uông Thái Biểu
Trung du; Viết ở Kỳ Cùng; Mùa âu lo
Hoàng Đăng Khoa
Giấc Đồng Tháp; Tràng Thi; Im lặng nghiêng trôi
Hồ Minh Tâm
Em có buồn gì đâu; Một lần nhìn trộm rồi mơ; Nửa mùa thu
Vân Phi
Vọng; Du ca
Đào An Duyên
Về một loài cây; Vô cùng
Bình luận văn nghệ
Phan Tuấn Anh
Trí tuệ nhân tạo (AI) - cơ hội phục hưng
hay ngày tận thế của văn chương?
Trịnh Bá Đĩnh
Biểu tượng quyền lực và quyền lực của biểu tượng
(Về văn nghệ sau Cách mạng tháng Tám)
Nguyễn Đăng Điệp
Trần Anh Thái - người mở rộng chiều kích mĩ học và thi pháp trường ca đương đại
Bùi Việt Thắng
Hoa rơi trên chữ…
Trần Thị Tú Ngọc
Những người tôi gặp, những chuyện tôi viết
Minh họa, ảnh
Bìa 1: Giấc mơ mùa trái ngọt
Tranh của họa sĩ Nguyễn Anh Dũng
Minh họa: Lê Trí Dũng, Ngô Xuân Khôi, Nguyễn Bá Kiên,
Vũ Đình Tuấn, Trần Thanh Vân, PV ...
VNQD