Hội đồng chung khảo Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII, năm 2024 đã trao 59 giải thưởng cho 58 đầu sách gồm 03 giải A, 10 giải B, 21 giải C và 21 giải khuyến khích và 04 giải Sách được bạn đọc yêu thích. Bộ sách "Tổng tập nhà văn Quân đội" đoạt giải A hạng mục Sách Văn học, 1 trong 3 giải A của Giải Sách Quốc gia năm nay.
Tối 29/11, Lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII, năm 2024 diễn ra ở Nhà hát Lớn Hà Nội. Tham dự Lễ trao giải có đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; ông Nguyễn Mạnh Hùng - Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông; ông Lê Quốc Minh - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân... cùng đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành, các tác giả, các đơn vị xuất bản, phát hành cùng những người yêu thích sách.
Giải thưởng Sách Quốc gia trao cho những cuốn sách (bộ sách) có giá trị nổi bật về nội dung tư tưởng, tri thức, thẩm mĩ nhằm tôn vinh tác giả, dịch giả, các nhà khoa học và những người làm công tác xuất bản, góp phần phát hiện, lưu giữ, quảng bá những tác phẩm giá trị cao đến đông đảo bạn đọc, thúc đẩy sự nghiệp xuất bản phát triển đúng định hướng.
Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa - Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương phát biểu tại Lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia lần thứ VII, năm 2024. Ảnh: Nguyễn Minh
Phát biểu tại lễ trao giải, đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đọc sách: “Sách là tài sản, kho tàng tri thức quý báu của nhân loại. Sách bảo tồn, trao truyền những giá trị văn hóa qua các thế hệ, tạo mạch nguồn xuyên suốt không gian và thời gian, hình thành nhân cách và giá trị sống của mỗi người… Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại là tấm gương sáng ngời của việc đọc sách, coi trọng sách. Người từng nhấn mạnh: “Số sách vở nhiều hay là ít cũng chứng tỏ trình độ văn hóa của một dân tộc thấp hay là cao”.
Giải thưởng Sách quốc gia qua 6 mùa trao giải đã trở thành sự kiện quan trọng trong đời sống văn hóa, thu hút sự quan tâm của các tác giả, nhà xuất bản và đông đảo công chúng, bạn đọc cả nước. Giải thưởng sách Quốc gia lần thứ VII có nhiều đổi mới: Mở rộng thành phần cơ quan chỉ đạo, cơ quan phối hợp tổ chức; Mở rộng đối tượng đề cử sách dự giải; Bổ sung hạng mục giải thưởng sách được bạn đọc yêu thích, do bạn đọc đề cử, bình chọn; Tổ chức công bố các cuốn sách đề cử đạt giải; Tổ chức các hoạt động tri ân tác giả, đơn vị làm sách đạt giải.
Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa đã có những đánh giá sâu sát về Giải thưởng Sách Quốc gia năm nay: “Chúng ta vui mừng nhận thấy, Giải thưởng năm nay thu hút sự tham gia của đông đảo các nhà xuất bản, người làm xuất bản cả nước. Các cuốn sách, bộ sách được trao giải đều là những xuất bản phẩm được đầu tư công phu, giàu tâm huyết, có giá trị tiêu biểu, đặc sắc trên các lĩnh vực. Nhiều cuốn sách là hiện tượng của xuất bản, thu hút sự quan tâm, tìm hiểu, yêu mến của độc giả, nhất là độc giả trẻ”.
Giải thưởng Sách quốc gia 2024 có sự tham gia của 51/57 nhà xuất bản với 372 tên sách dự giải. So với năm trước, số lượng sách dự giải đã tăng 25%, số đơn vị tham gia tăng 20%. Điều này cho thấy sự quan tâm của giới làm sách tới giải thưởng lớn nhất của ngành. Hội đồng chung khảo giải Sách Quốc gia đã quyết định trao 59 giải thưởng cho 58 đầu sách gồm 03 giải A, 10 giải B, 21 giải C, 21 giải khuyến khích và 04 giải Sách được bạn đọc yêu thích.
“Tổng tập nhà văn Quân đội” của Tạp chí Văn nghệ Quân đội đoạt giải A Hạng mục Sách Văn học
Bộ sách “Tổng tập nhà văn Quân đội” gồm 5 tập với gần 5.000 trang in. Tác phẩm tập hợp kỉ yếu và những sáng tác của 366 nhà văn, nhà thơ, nhà lý luận phê bình, dịch giả tiêu biểu trong đội ngũ nhà văn chiến sĩ của cả nước qua các thế hệ. Bộ sách đã được vinh danh ở giải thưởng cao nhất Hạng mục Sách Văn học.
Đại tá, nhà văn Nguyễn Bình Phương, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, Tổng biên tập Tạp chí Văn nghệ Quân đội nhận Giải A được trao cho bộ sách "Tổng tập nhà văn Quân đội". Ảnh: Nguyễn Minh
Bộ sách do Tạp chí Văn nghệ Quân đội biên soạn, phát hành như một công trình mang đậm tính văn học chào mừng kỉ niệm 80 năm ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam. Bộ sách còn là sự tri ân các thế hệ nhà văn quân đội, những người đã dành tâm huyết, tài năng để cống hiến cho dòng văn học viết về lực lượng vũ trang và chiến tranh cách mạng. Có thể nói bộ sách như một cuộc duyệt binh bằng văn học của binh chủng đặc biệt đóng góp vào niềm tự hào của Quân đội, của đất nước trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Nói về bộ sách, Đại tá, nhà văn Nguyễn Bình Phương - Tổng Biên tập Tạp chí Văn nghệ Quân đội khẳng định: Bộ sách đã khái quát diện mạo của dòng văn học Việt Nam về chiến tranh cách mạng. Lớp lớp thế hệ người lính cầm bút “bằng sức sáng tạo của mình, những nhà văn - chiến sĩ thời đại Hồ Chí Minh đã góp phần làm nổi bật lên hình ảnh cao đẹp của tinh thần quả cảm chiến đấu hy sinh vì nền độc lập tư do của dân tộc, vì sự toàn vẹn của Tổ quốc.
Nhà nghiên cứu 104 tuổi lần thứ 2 nhận giải A
Bộ sách đoạt giải A thứ hai thuộc về nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư. Trong buổi Lễ tri ân tổ chức trước Lễ trao Giải thưởng Sách Quốc gia, nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư, tác giả bộ sách "Gia Định - Sài Gòn - Thành phố Hồ Chí Minh: Dặm dài lịch sử (1698-2020)" vui vẻ chia sẻ, ông đã dành gần 20 năm để hoàn thành bộ sách về lịch sử về nơi ông gắn bó cả cuộc đời. Đây là lần thứ hai ông được nhận giải thưởng cao nhất tại giải thưởng Sách Quốc gia. Năm 2018, tác giả Nguyễn Đình Tư nhận giải A với công trình nghiên cứu “Chế độ thực dân Pháp trên đất Nam Kỳ (1859-1954) gồm 2 tập.
Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa dành sự trân trọng đối với nhà nghiên cứu đã 104 tuổi: "Nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Tư đã 104 tuổi, nhưng vẫn bền bỉ cống hiến, dành tâm huyết đời mình cho bộ sách đồ sộ về lịch sử, văn hóa, địa chí. Ông thực sự là tấm gương về sự lao động khoa học và tâm huyết, người truyền cảm hứng về tình yêu sách".
“Người Thầy” của Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh nhận cú đúp giải thưởng
Trong số 58 tên sách được trao giải Sách Quốc gia lần thứ 7, tác phẩm “Người Thầy” của Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh, do Nhà xuất bản Quân đội nhân dân ấn hành là cuốn sách duy nhất đạt 02 giải: Giải C và Giải Sách được bạn đọc yêu thích.
Cuốn sách viết về ông Ba Quốc – tức Thiếu tướng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Đặng Trần Đức. Ông là người đã dìu dắt, hướng dẫn, truyền dạy cho tác giả trở thành một vị tướng tình báo, một nhà lãnh đạo tài năng của quân đội ta. Tác giả không tập trung viết về công lao, chiến tích hiển hách của ông Ba Quốc mà chủ yếu xoay quanh cuộc sống thường ngày, mối quan hệ thầy trò để đọng lại ở người đọc về vẻ đẹp con người với chiều sâu nội tâm, vẻ đẹp của trí thức, của sự kiên trung tài trí, tận tâm góp sức vì ngày toàn thắng của dân tộc. Cuốn sách được tác giả thể hiện bằng một lối diễn đạt mang đậm tính tự sự, khiêm tốn với văn phong giản dị giàu cảm xúc.
Tác phẩm "Người Thầy" của cố Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh (Nhà xuất bản QĐND ấn hành) nhận giải C. Ảnh: Nguyễn Minh
Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh ấp ủ thực hiện cuốn sách này trong nhiều năm, song tới khi nghỉ hưu ông mới có thể hoàn thiện điều tâm nguyện của mình. Gần 500 trang sách viết về cuộc đời vị tướng tình báo nổi tiếng, cũng là ghi lại thời tuổi trẻ sôi nổi của tác giả. Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh khắc họa hồi ức sống động về các vị tướng tình báo lừng lẫy của Quân đội nhân dân Việt Nam như: Đặng Trần Đức, Phạm Xuân Ẩn, Vũ Ngọc Nhạ, Lê Hữu Thúy, Nguyễn Văn Khiêm... cả trong binh nghiệp lẫn đời sống. Tác giả đã đúc kết về cuộc đời người thầy lớn của mình: “Một người thầy, một cuộc đời đức độ, nhân văn và rất đỗi bình dị".
Đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa trong bài phát biểu của mình cũng đặt nhiều kì vọng vào những người làm việc trong lĩnh vực xuất bản trong sự phát triển của đất nước. “Chúng ta chỉ có thể vững vàng bước vào kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam, với một nền tảng tri thức phong phú và vững chắc, dựa trên trí tuệ, bản lĩnh, tầm vóc của con người Việt Nam. Và, không ai khác, lĩnh vực xuất bản phải góp phần đáng kể trong việc khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc, khát vọng phát triển đất nước giàu mạnh”, ông nói.
NGUYỄN MINH
VNQD