. HOÀNG MAI HANH
Mẹ tôi kể rằng, ngày ấy, lúc tôi cất tiếng khóc chào đời, cha chia tay gia đình, làng mạc lên đường vào miền Nam đánh giặc. Từ khi tôi chập chững biết đi, đến khi tôi đã là cậu bé lớp bốn, cha mới trở về trong niềm vui khôn xiết của gia đình, cha gặp lại mẹ trong cái ôm thật chặt.
Hành trang của cha là chiếc ba lô con cóc đựng vài bộ quần áo cũ, đôi dép cao su, chiếc bát ăn cơm, và cả chiếc khăn mùi soa thêu đôi bồ câu bằng sợi chỉ đỏ. Đặc biệt, cuốn “Nhật kí chiến trường” nho nhỏ, ố nhoèn trang giấy được cha nâng niu, trân trọng bỏ túi áo ngực.
Tranh: Ngô Xuân Khôi
Những hôm trời mưa liên miên, cha nhìn xa xăm bảo, mưa chi mà giống mưa rừng. Mưa có điều gì đó luôn khiến lòng người chùng xuống, những khi ấy, cha lại mang cuốn “Nhật kí chiến trường” cũ mèm ra ngắm nghía, lật giở từng trang ôn lại kí ức xưa. Mỗi lần thấy cha như vậy, mấy anh em chúng tôi đứng từ xa quan sát, rồi bàn tán. Với sự hiếu kì của tuổi thơ, thi thoảng cha đi đâu vắng, chúng tôi lại lén mở tủ lấy nó ra nhưng chỉ dám lật giở một chút vì sợ làm rách sẽ bị cha cho ăn đòn. Sự tò mò của trẻ con luôn kích thích chúng tôi dù cha luôn coi cuốn nhật kí là điều gì đó thật bí mật. Có lần mẹ bảo cha: “Cuốn nhật kí chưa bị rách thì anh cho các con đọc chứ giữ làm gì. Chúng nó đọc mới thấu hiểu những hi sinh, mất mát của thế hệ đi trước, để sống sao cho xứng đáng.” Lúc đầu cha không đồng ý, bởi có lẽ cha sợ những trang giấy cũ mèm sẽ nát dưới bàn tay tinh nghịch của chúng tôi. Nhưng rồi nghĩ thế nào, cha quyết định mang nó đưa cho chúng tôi.
Cả một thời trai trẻ của cha hiện lên sau những nét chữ nắn nót. Cha viết về những ngày cùng đồng đội tham gia trận chiến. Bom đạn ác liệt là thế, nhưng người lính còn phải chiến đấu với cả nhiều điều khủng khiếp chẳng kém gì. Những trận sốt rét, cha nhường phần thuốc còn thiếu cho đồng đội. Người cha rét run khi quấn bao nhiêu chiếc chăn cũng không thấy đủ ấm. Đã có lúc cha nghĩ chắc ngủ nốt đêm nay, ngày mai cha không thức dậy nữa. Vậy mà sáng hôm sau, khi cơn mưa rừng vừa tạnh, cha tỉnh dậy như một phép màu. Người cha bớt đau, bát cháo hoa anh nuôi nấu vội, ăn trộn với canh rau rừng khiến cha dần khỏe lại. Ba lô trên lưng, khẩu súng trên vai, cha lại cùng đồng đội hành quân và chiến đấu. Có những ngày, trăng mọc cô đơn trên nền trời thăm thẳm. Ánh trăng tròn vành vạnh như thủ thỉ nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương. Cha viết vào trang nhật kí: “Mùa này chắc mẹ và vợ ở nhà đang gặt hái. Lúa vụ mùa không biết có bội thu? Bao lá thư con gửi về nhà mà chưa thấy hồi âm, chắc tại đường sá xa xôi, bom đạn nghìn trùng xa cách. Ở hai đầu nỗi nhớ, vầng trăng như gánh cả tâm sự của người tiền tuyến và người hậu phương. Kể sao cho xiết nỗi lòng, thương sao cho hết nỗi bòng bong nhớ nhà. Ngày chiến đấu còn xa, ngày hòa bình còn dài ai biết đếm đo và tính năm tính tháng. Nhưng muốn hòa bình, chúng con càng phải quyết tâm chiến đấu…” Chúng tôi lật từng trang nhật kí, hình ảnh cha và đồng đội chiến đấu tái hiện về như thước phim quay chậm. Lịch sử chẳng ở đâu xa xôi, ở ngay trong chính những nét bút của cha với từng nét thanh, nét đậm. Đọc hết cuốn rồi mà lòng chúng tôi còn biết bao thổn thức, mẹ cũng vui hơn khi con cái hiểu được những ngày tháng chiến đấu gian khổ của cha, để trân trọng hòa bình trong hiện tại.
Cuộc sống ngày càng trở nên hiện đại, trên giá sách của chúng tôi đã có những cuốn sách rất đẹp, đắt tiền. Nhưng cuốn nhật kí của cha vẫn được anh em chúng tôi coi như báu vật trong nhà và đặt ở một nơi trang trọng nhất trong giá sách. Có những cuốn sách tái bản nhiều lần, nhưng cuốn nhật kí của cha tôi chẳng tiền nào mua được. Bởi sức nặng của nó được đong đếm bằng những bom đạn, mưa giông, bằng những cơn mưa rừng chảy xiết, và cả những trận sốt rét hay cả những hi sinh mất mát của đồng đội nằm lại dưới đất mềm.
Chiến tranh khói lửa chẳng quật ngã cha tôi, vậy mà cơn đau trong lồng ngực lại mang ông đi đến miền xa lắc. Cuốn “Nhật kí chiến trường” vẫn nằm trên giá sách như gợi nhắc một thời cha đã sống, chiến đấu gian lao. Lớn lên, nối tiếp con đường cha đi, tôi vào quân ngũ. Mỗi khi có dịp trở về ngôi nhà ngói đơn sơ, lật giở những kỉ niệm về cha, lòng tôi bồi hồi, khôn nguôi xúc động.
H.M.H
VNQD