. AN KHANG
Từ một vùng đất khô cằn, đá sỏi, không điện, đường, trường, trạm, sau hơn 20 năm thành lập, Khu kinh tế quốc phòng (KTQP) Ea Súp (huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk) đã có sự chuyển mình vươn lên mạnh mẽ, là mái nhà chung ấm áp, thắm tình đoàn kết quân dân, nơi cư trú, định canh, định cư của hàng vạn đồng bào. Gần dân, gắn bó với dân, lo cho dân như lo cho mình, những năm qua, các cán bộ, nhân viên, chiến sĩ Đoàn KTQP 737 (Quân khu 5) vẫn ngày đêm trăn trở, tìm lời giải để đồng bào nơi đây từng bước vươn lên thoát nghèo bền vững, góp sức xây dựng biên cương Tổ quốc ngày càng khởi sắc, khang trang.
Nhờ ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ, vườn cây mít Thái trong Khu KTQP Ea Súp phát triển rất tốt
Khu KTQP Ea Súp nằm ở vùng sâu, vùng xa của huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk, có đường biên giới dài 17km, giáp với xã Noong Khi Lưk, huyện Kô Nhek, tỉnh Mondulkiri, vương quốc Campuchia. Giao thông đi lại khó khăn, khí hậu thời tiết nắng nóng, khắc nghiệt, mùa khô thiếu nước, mùa mưa úng, ngập, tầng đất canh tác mỏng, nghèo dinh dưỡng… nên nơi đây từng là vùng trống, vùng trắng về dân cư.
Dự án đầu tư Khu KTQP Ea Súp được Bộ trưởng Bộ Quốc phòng phê duyệt tại Quyết định số 2041/QĐ-BQP ngày 31/8/2001, triển khai trên địa bàn 3 xã Ya Tmốt, Ea Bung, Ya Lốp (từ năm 2006 đến nay là xã Ia Rvê, Ia Lốp) nhằm “Bố trí các cụm điểm dân cư gắn với thế trận phòng thủ trên tuyến biên giới, bảo đảm an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội trong vùng dự án, sẵn sàng phối hợp tác chiến khi có tình huống”.
Để người dân sớm ổn định cuộc sống, khi Khu KTQP Ea Súp mới thành lập, Binh đoàn 16 đã triển khai trồng hơn 13.000ha cây điều cao sản, sau đó chuyển đổi sang trồng cây nguyên liệu giấy với diện tích hơn 6.100ha, giao khoán cho các hộ dân nhưng đều không mang lại hiệu quả. Do bị lôi kéo, kích động, một số người dân đã tự ý chặt phá, nhổ bỏ vườn cây, khiếu nại, khiếu kiện đông người, vượt cấp, đánh người gây thương tích, gây mất ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, làm suy giảm niềm tin của người dân đối với cấp ủy, chính quyền và Quân đội.
Trước tình hình trên, ngày 20/1/2015, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã kí Quyết định thành lập Đoàn KTQP 737 trực thuộc Quân khu 5, trên cơ sở sát nhập nguyên trạng Trung đoàn 737 và Trung đoàn 736 của Binh đoàn 16. Tại thời điểm đó, Thường vụ Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 5 đã có nhiều chủ trương mang tính đột phá nhằm từng bước giải quyết, tháo gỡ các vấn đề. Thực hiện chỉ đạo của Quân khu, trong năm 2015, Đoàn KTQP 737 đã xây dựng, bàn giao 37 căn nhà cho các hộ gia đình chính sách, hộ nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn các xã vùng biên để bà con từng bước an cư. Đơn vị cũng phối hợp với địa phương đẩy mạnh phong trào “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”; giúp dân xóa đói, giảm nghèo; xây dựng các công trình “Đoàn kết quân - dân”. Khi thiên tai, bão lũ hiểm nguy, hình ảnh những người lính Đoàn KTQP 737 xông pha cứu hộ, cứu nạn, sơ tán nhân dân đến nơi tránh trú an toàn đã trở nên quen thuộc, gần gũi với hàng vạn đồng bào.
Thực hiện Kết Luận 1311 của Thanh tra Chính phủ, đơn vị đã phối hợp với chính quyền địa phương các cấp quy hoạch, khai hoang và bàn giao 2.029ha cho huyện Ea Súp cấp bổ sung, bảo đảm mỗi hộ dân đều có đủ 1.000m2 đất ở và 2ha đất sản xuất, tạo điều kiện để bà con yên tâm, gắn bó, tích cực tăng gia sản xuất, phát triển kinh tế. Triển khai đầu tư xây dựng hệ thống công trình thủy lợi, hồ chứa, kênh mương cung cấp nước sản xuất, sinh hoạt, chăn nuôi cho khoảng 530 hộ dân.
Từ năm 2019 đến nay, bằng nguồn vốn trên cấp, Đoàn KTQP 737 đã phối hợp với các xã khảo sát, xây dựng các mô hình phát triển kinh tế giúp dân xóa đói, giảm nghèo. Hỗ trợ cây, con giống, chuồng trại, kĩ thuật chăn nuôi, trồng trọt cho 286 hộ, với các mô hình nuôi vịt trời, heo lai, trâu bò sinh sản và trồng cây ăn quả. Phối hợp với các viện, trường, cơ quan chuyên môn huyện Ea Súp, đặc biệt là các doanh nghiệp có mô hình thực nghiệm để tổ chức tập huấn, chuyển giao công nghệ về kĩ thuật chăn nuôi gia súc, gia cầm, trồng - chăm sóc các loại cây: ca cao, mít, chuối, sắn… cho nhân dân trên địa bàn, với hàng nghìn lượt hộ dân tham gia. Tình cảm quân dân được củng cố, tăng cường, những mâu thuẫn, tồn tại, khúc mắc trước đây dần được giải quyết, giúp tình hình an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội luôn được giữ vững, thế trận quốc phòng an ninh được củng cố, được cấp ủy, chính quyền địa phương đánh giá cao.
Trước khi sát nhập về Quân khu 5, tỉ lệ hộ nghèo trong Khu KTQP Ea Súp lên tới gần 90%. Được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Thường vụ Đảng ủy, BTL Quân khu, sự nỗ lực của Đoàn KTQP 737 và của cấp ủy, chính quyền địa phương, vùng dự án có nhiều đổi thay rõ nét, công tác xóa đói, giảm nghèo gặt hái được nhiều kết quả, giai đoạn 2015 - 2021 giảm được 855 hộ nghèo, tương đương 36,23%, bình quân mỗi năm giảm 6,03% hộ nghèo. Dự án đã thu hút, bố trí sắp xếp ổn định cho 4.068 hộ với 13.301 nhân khẩu, tăng thêm 1.068 hộ với trên 3.301 nhân khẩu so với mục tiêu Bộ Quốc phòng giao vào năm 2003.
Từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước, ngân sách Bộ Quốc phòng, những năm qua, đơn vị đã đầu tư gần 30 tỉ đồng thi công, bàn giao công trình nước sạch cho địa phương. Kết hợp với các doanh nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp triển khai các mô hình thử nghiệm, trồng cây ca cao, sắn, mít Thái, chuối già Nam Mĩ, nhãn Hương Chi, cao lương… với tổng diện tích gần 1.000ha. Vạn sự khởi đầu nan, sau thời gian trồng thử nghiệm, có 3 mô hình đạt mục tiêu đề ra, bước đầu mang lại hiệu quả nhiều mặt, đóng góp tích cực cho phát triển kinh tế xã hội - quốc phòng an ninh tại địa phương. Nhiều mô hình mong muốn được phát triển mở rộng giai đoạn tiếp theo.
Sự thành công của các mô hình đã tạo việc làm ổn định cho hàng nghìn người dân vùng dự án. Ngoài thu nhập hàng tháng, người lao động còn được tập huấn, hướng dẫn, chuyển giao khoa học kĩ thuật khuyến nông, khuyến lâm, trồng chăm sóc các loại cây trồng vật nuôi, nhất là các loại cây, con giống mới giúp họ nắm bắt kĩ thuật, tiết giảm chi phí, nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm, mang lại hiệu quả kinh tế cho gia đình. Với quy mô hiện tại và định hướng đầu tư mở rộng, nếu được tạo điều kiện, các mô hình sẽ là hình mẫu để phát triển kinh tế xã hội tại các khu kinh tế quốc phòng nơi có điều kiện đặc biệt khó khăn, góp phần thay đổi tập quán canh tác nhỏ lẻ, lạc hậu, hiệu quả thấp; từng bước hình thành cơ sở hạ tầng, tạo vùng chuyên canh cây trồng quy mô tập trung lớn, ứng dụng khoa học kĩ thuật tiên tiến, nâng cao hiệu quả sử dụng đất dự án.
Đại tá Nguyễn Thế Thái - Đoàn trưởng Đoàn KTQP 737 khẳng định: “Việc thu hút các doanh nghiệp vào hợp tác phát triển sản xuất hiện nay tại Khu KTQP Ea Súp là phù hợp với chủ trương của Bộ Quốc phòng; là cơ sở xây dựng củng cố tiềm lực quốc phòng, sẵn sàng bảo đảm quốc phòng khi có tình huống xảy ra. Đây cũng là tư tưởng xuyên suốt của cha ông ta về chính sách “Ngụ binh ư nông”, “Quốc phú binh cường”, “Tĩnh vi nông, động vi binh”... Đồng thời cũng phù hợp với đề án tái cơ cấu kinh tế tỉnh Đắk Lắk gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và năng lực cạnh tranh giai đoạn 2017 - 2025, định hướng đến năm 2030”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng dạy: “Dễ trăm lần không dân cũng chịu. Khó vạn lần, dân liệu cũng xong.” Nơi biên cương Tổ quốc, trong mỗi nét đổi thay đều in đậm dấu ấn của tình đoàn kết, gắn bó quân dân máu thịt. Đó cũng là chiếc chìa khóa vạn năng để mở đường đi tới thành công.
A.K
VNQD