Open Studio mở xưởng gốm Mường bao gồm tác phẩm của họa sĩ Hiếu Mường và một số họa sĩ khác được trưng bày tại 85 Nhật Chiêu, Tây Hồ, Hà Nội vào ngày 17/8/2024.
Sau gần một thập kỉ học hỏi rèn luyện các kĩ thuật truyền thống về nghề gốm, thể nghiệm nhiều phương pháp làm đất, men, lò nung... họa sĩ Vũ Đức Hiếu đã giới thiệu một dòng gốm riêng lấy tên gốm Mường.
Họa sĩ Vũ Đức Hiếu trong không gian của gốm Mường.
Xưởng gốm, đất tổ mối, đất sét, các nguyên liệu pha chế men gio (tro), phụ liệu... hầu hết khai thác tại chỗ, sau nhiều lần thử nghiệm Vũ Đức Hiếu đã tạo được một sắc thái gốm riêng, mang dấu ấn cá nhân rõ nét. Đáng nói, gốm của Vũ Đức Hiếu, gốm của “Hiếu Mường” đã khai thác tốt cảm hứng, tình yêu trong hành trình ngót hai thập kỉ nỗ lực bảo tồn, quảng bá văn hóa Mường của cá nhân ông, một nghệ sĩ từng tốt nghiệp chuyên ngành Lý luận, Lịch sử và Phê bình Mĩ thuật cũng như Tạo dáng công nghiệp, một trình độ chuyên môn cần thiết để nghiên cứu và sáng tạo nghệ thuật.
Thẩm mĩ riêng của gốm Mường nằm ở phom (form) dáng độc đáo, như Vũ Đức Hiếu chia sẻ, chính thế giới đồ vật của người Mường mà ông dày công sưu tầm trong nhiều năm đã dẫn dắt tư duy tạo hình, như một mạch nguồn cảm xúc tự nhiên, vừa có bóng dáng đồ vật, giàu tính biểu hiện phồn thực của cấu trúc sinh học, vừa gợi liên tưởng tới các totem nguyên thủy xa xôi. Gốm Mường chủ yếu có bề mặt thô ráp, có các gam màu nâu, vàng, chàm, xanh lá, đôi khi được vẽ thêm các họa tiết kỉ hà đặc trưng của mĩ thuật truyền thống người Mường, người vùng cao, gần với thẩm mĩ các sắc dân cổ vùng Đông Nam Á và Mĩ Latinh. Có được các hòa sắc đó là quá trình dài nghiên cứu, thể nghiệm các công thức men pha trộn men gio (men hữu cơ) cổ truyền và một số chất vô cơ phổ biến trong kĩ thuật tạo men gốm hiện đại. Xương gốm, nhờ sử dụng đất tổ mối, đôi khi kết hợp đất Samot cho phép Vũ Đức Hiếu nung ở nhiệt cao những hình khối phức tạp của ngôn ngữ điêu khắc và tạo ra bề mặt gốm giàu cảm xúc tự nhiên.
Một tác phẩm gốm Mường của họa sĩ Vũ Đức Hiếu.
Có thể nói với gốm Mường, nghệ sĩ Vũ Đức Hiếu trước hết đã tạo được nhiều tác phẩm điêu khắc riêng, độc đáo, sau đó là nỗ lực tôn vinh văn hóa truyền thống nói chung, văn hóa Mường nói riêng của Không gian Văn hóa Mường mà anh tạo dựng đã được ghi nhận như Giải thưởng quốc tế Jeonju International Awards 2020 (Hàn Quốc) hay Giải thưởng Phan Châu Trinh về Văn hóa - Giáo dục (2013).
PV
VNQD