Sáng 3/1/2025, Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức tọa đàm về nhà văn Trang Thế Hy với chủ đề Cuộc đời và sự nghiệp nhà văn Trang Thế Hy để tưởng nhớ 100 năm ngày sinh của ông.
Nhà văn Trang Thế Hy (1924-2015) tên thật là Võ Trọng Cảnh, sinh ngày 29/10/1924 tại xã Hữu Định, huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre. Theo nhà văn Bích Ngân, Chủ tịch Hội Nhà văn Thành phố Hồ Chí Minh, nhà văn Trang Thế Hy không phải là người thành đạt sớm trong văn chương. Bút danh Trang Thế Hy cũng xuất hiện sau cột mốc 1975, còn trước đó ông dùng các bút danh Song Diệp, Phạm Võ, Văn Phụng Mỹ, Triều Phong, Minh Phẩm, Vũ Ái Văn…
Nhân kỉ niệm 100 năm ngày sinh của nhà văn Trang Thế Hy - cây cổ thụ của làng văn chương Nam Bộ, Nhà xuất bản Trẻ tuyển những truyện ngắn đặc sắc nhất của ông để giới thiệu đến bạn đọc.
Nhà văn Trang Thế Hy tập trung viết thể loại văn xuôi trong thời kì kháng chiến chống Mĩ, với các truyện ngắn tiêu biểu: Bên miệng hố bom đìa, Hột bụi, Quê hương thứ hai của người du kích, Vui nhỏ trên đường dây, Áo lụa giồng, Nắng đẹp miền quê ngoại… Trong đó, đáng chú ý nhất là truyện ngắn Anh Thơm râu rồng được trao giải thưởng văn học Nguyễn Đình Chiểu của Hội Văn nghệ Giải phóng miền Nam Việt Nam (1960-1965).
Nhà văn Trang Thế Hy viết không nhiều. Cả sự nghiệp của ông có khoảng 50 truyện ngắn, 20 bài thơ và bốn tiểu thuyết được in nhiều kì trên nhật báo. Có thể nói, 15 năm sau ngày đất nước thống nhất là khoảng thời gian chín muồi của hành trình sáng tạo Trang Thế Hy, với một loạt truyện ngắn tạo được ấn tượng mạnh mẽ như Mưa ấm, Nợ nước mắt, Nghệ thuật làm bố dượng, Về nhà trước cơn mưa, Tiếng hát và tiếng khóc, Vết thương thứ 13… Đọc tác phẩm Trang Thế Hy, mỗi người đều có thể dễ dàng tìm thấy sự chiêm nghiệm và sự bao dung. Đặc biệt, ông luôn ý thức sâu sắc về trách nhiệm của người cầm bút.
Ông chủ động hướng tác phẩm của mình về phía những số phận lam lũ và yếu thế mà ông xác định cần bênh vực. Nhà văn đã tìm ra vẻ đẹp ẩn giấu bên trong những con người bình thường và bình dị. “Qua văn chương Trang Thế Hy, mỗi con người đều xứng đáng được cảm thông và nâng đỡ để sống lương thiện và an lành. Mặc dù, đồng nghiệp và công chúng không còn thấy bóng dáng gầy gò và trầm tư của ông trên cõi đời nữa, nhưng tác phẩm Trang Thế Hy và nhân cách Trang Thế Hy vẫn là câu chuyện được truyền tụng một cách trìu mến trong sinh hoạt tinh thần không chỉ riêng vùng đất Nam Bộ và cũng không chỉ trong giới cầm bút”. Nhà văn Bích Ngân chia sẻ.
Những tác phẩm của ông chân thực, sinh động, có sự hài hước nhẹ nhàng, đậm tính nhân văn và đặc biệt là “kho” lưu giữ những từ vựng miền Nam một thời.
HỮU SƠN
VNQD