Tam Đảo không chỉ nổi tiếng bởi rừng già, thác đổ, hay những con đường quanh co ẩn hiện, nơi những thung lũng nhỏ, bên tán rừng mờ sương, còn có những trang trại nấm tươi âm thầm phát triển.
Người dân bắt đầu nhận ra, giữa khí hậu mát ẩm quanh năm, Tam Đảo chính là vùng đất lí tưởng để nuôi trồng những loài nấm quý: hoàng kim, hầu thủ, thậm chí cả nấm linh chi – thứ được ví như “thần dược” của rừng. Có lẽ chẳng gì đáng nói nếu chỉ đơn giản là những farm nấm đặt ở Tam Đảo. Điều thú vị là ở đây bắt đầu phát triển một mô hình khá thú vị: Nhà hàng farm to table nấm tươi (Farm to table được hiểu là mô hình giảm trung gian, nguyên liêu được trồng và chế biến tại chỗ giúp cho nguyên liệu tươi ngon nhất và không cần dùng đến các chất bảo quản).
Với một nơi du lịch phát triển như Tam Đảo thì việc trồng nấm không chỉ để thu sản phẩm mà còn là mô hình tham quan cho du khách. Những phôi nấm linh chi đang sinh trưởng tốt tại một trang trại.
Tại Mufa, một mô hình Farm tại Tam Đảo, nấm được trồng theo mô hình khép kín, từ nông trại tới bàn ăn. Du khách có thể tham quan mô hình trồng nấm ở khu vực tầng thấp vừa có thể order tại bàn ăn các loại nấm mà mình vừa mục sở thị cách thức chúng sinh ra.
Nấm hoàng kim được nuôi tại đây là một món ăn được thực khách đánh giá cao.
“Không phải thực vật, cũng chẳng phải động vật, nấm thuộc về một thế giới riêng, vận hành theo những quy luật mà khoa học vẫn chưa thể khám phá hết. Chúng ẩn mình trong lòng đất, vươn lên từ thân cây mục, lan tỏa trong không khí, kết nối rễ cây thành một mạng lưới giao tiếp khổng lồ, thậm chí có thể tác động đến hành vi của sinh vật khác.
Nấm không chỉ là sợi dây liên kết sự sống mà còn là những kiến trúc sư thầm lặng của hành tinh này. Chúng phân hủy vật chất, nuôi dưỡng đất đai, làm sạch môi trường và mở ra những tiềm năng đột phá để phát triển y học, công nghệ sinh học cũng như vật liệu tương lai.” - Merlin Sheldrake. Câu chuyện về nấm đã được kể với du khách một cách nhẹ nhàng.
Nấm hầu thủ - một loài nấm dược liệu quý rất phù hợp phát triển ở Tam Đảo
Trong không khí ẩm mát, từng cụm nấm trắng muốt mọc lên như những chiếc dù nhỏ. Ở đó, nấm không chỉ là thực phẩm. Nó còn là một phần của cuộc sống xanh khi biến phụ phẩm thành thực phẩm, rồi biến phần còn lại thành tài nguyên mới cho đất và cây trồng.
Bản chất quá trình trồng nấm gần như không tạo ra rác thải. Phôi nấm làm từ phụ phẩm nông nghiệp được nghiền nhỏ. Sau đó được đem đi sấy khử trùng và cấy bào tử. Trong quá trình nấm phát triển không thể cho bất cứ hóa chất nào như phân bón, thuốc kích thích hay trừ sâu. Vì rất nấm là thực phẩm chỉ có thể sinh trưởng trong một môi trường hoàn toàn sạch. Ở cuối chặng đường của một phôi nấm, người ta sẽ lại đem đi ủ để trở thành phân hữu cơ và bón cho cây trồng. Vậy là một vòng đời mới lại bắt đầu.
Công việc tại Farm không hoàn toàn là nông nghiệp nhưng cũng không hoàn toàn là dịch vụ, họ trồng nấm, giới thiệu công việc với khách kết hợp kinh doanh nhà hàng từ các sản phẩm làm ra.
Trong không gian của nấm.
Các nghệ sĩ Nhà hát Tuổi trẻ trải nghiệm thu hái nấm tại Mufa.
Và cùng chế biến.
Do điều kiện khí hậu thích hợp nên nấm ở Tam Đảo phát triển tốt và ngon hơn khi nuôi trồng ở đồng bằng khá nhiều. Sò vua, một loại nấm cho hương vị thơm ngon tại Tam Đảo.
Mọi người được tự tay hái những cây nấm tươi và thưởng thức chúng ngay tại nhà hàng. Trẻ em được học về quá trình trồng nấm, thu hái và xử lý phôi nấm thành phân bón. Hành trình này khiến mọi người dễ dàng tiếp cận và hiểu rõ hơn về quá trình trồng nấm. Đồng thời cũng để thấy trân trọng hơn những thực phẩm hàng ngày. Đến Mufa họ đã có những trải nghiệm thú vị.
Những cây nấm tươi sẽ hiện diện ngay trên bàn ăn trong một không gian lãng mạn và tinh tế, gần gũi.
Mufa được thiết kế khác biệt, độc đáo, giao hòa cùng thiên nhiên, mây trời Tam Đảo.
Lên đồ và thưởng thức.
Không dừng lại ở việc kể chuyện về những cây nấm, những người duy trì Mufa còn phối hợp cùng các nghệ sĩ tái chế những túi nilon bọc phôi nấm thành sản phẩm ứng dụng. Những tác phẩm này để trang trí trong nhà hàng, đồng thời thành dòng sản phẩm deco cho khách mua về. Những chiếc đèn nilon đầy ấn tượng.
Mô hình này ở Tam Đảo đang lặng lẽ dệt nên một tương lai cho vùng đất này với thông điệp phát triển đi đôi với bảo tồn, nơi con người không còn là kẻ đứng ngoài thiên nhiên mà trở thành một phần của nó. Tác giả với Lê Ngọc Oanh, chủ nhân của Mofa.
Tổ chức trang: VŨ THÀNH DUY
Thực hiện: THIỆN NGUYỄN - OANH NGỌC
VNQD