Hadi Matar, người đàn ông tấn công khiến nhà văn nổi tiếng Salman Rushdie suýt mất mạng vào năm 2022, vừa bị tòa án quận Chautauqua (bang New York, Mĩ) tuyên án 25 năm tù vì tội cố ý giết người.
Vụ việc xảy ra trong một buổi nói chuyện văn học tại phía tây bang New York, nơi Rushdie - tác giả 77 tuổi đang phát biểu trước hàng trăm khán giả. Bị đâm tới 15 nhát dao vào đầu, cổ, bụng và tay, ông bị thương nghiêm trọng, mất mắt phải và chịu tổn thương vĩnh viễn ở gan và ruột.
Trong phiên tòa, Rushdie xuất hiện với tư cách nhân chứng chính. Ông kể lại khoảnh khắc kinh hoàng: "Tôi thấy mình nằm trong một vũng máu lớn, mắt và tay đau nhói. Tôi hiểu rất rõ rằng mình sắp chết”. Phiên tòa diễn ra căng thẳng và thu hút sự quan tâm lớn từ công chúng quốc tế.
Nhà văn Salman Rushdie.
Bên cạnh bản án 25 năm tù vì tội cố ý giết người, Matar còn bị kết án thêm 7 năm tù vì gây thương tích cho ông Ralph Henry Reese, người điều phối chương trình hôm đó và cũng bị tấn công. Tuy nhiên, hai bản án sẽ được thi hành cùng lúc.
Công tố viên Jason Schmidt nhấn mạnh: “Vụ tấn công này không chỉ nhằm vào Salman Rushdie, mà còn là một đòn giáng vào cộng đồng – nơi có tới 1.400 người có mặt hôm đó. Matar đã cố tình gây ra thiệt hại lớn nhất có thể”.
Ngược lại, luật sư bào chữa Nathaniel Barone cho rằng Matar không có tiền án tiền sự và phản đối việc coi cả khán giả là nạn nhân. Ông cũng chỉ trích sự chú ý quá mức từ giới truyền thông: “Ngay từ đầu, không hề có một giả định nào về sự vô tội của thân chủ tôi”.
Hồi kí Knife: Meditations After an Attempted Murder
Theo cáo trạng liên bang, Matar chịu ảnh hưởng từ một bài phát biểu năm 2006 của lãnh đạo Hezbollah khi đó - Hassan Nasrallah - người đã ủng hộ "lệnh tử hình tôn giáo" từng được các giáo sĩ Iran ban hành chống lại Rushdie sau khi ông xuất bản tiểu thuyết The Satanic Verses (Những vần thơ của quỷ) vào cuối những năm 1980. Cuốn sách bị một số giáo sĩ coi là báng bổ và đã từng khiến Rushdie sống nhiều năm trong tình trạng được bảo vệ nghiêm ngặt.
Sau khi bị bắt, Matar thừa nhận chỉ đọc “vài trang” của cuốn tiểu thuyết bị lên án.
Vượt qua cơn thập tử nhất sinh, Salman Rushdie sau đó đã viết hồi kí Knife: Meditations After an Attempted Murder (tạm dịch: Con dao - Chiêm nghiệm sau một vụ ám sát hụt), ghi lại hành trình sinh tử và nỗ lực hồi phục của chính mình.
THÀNH NAM dịch
VNQD