Một loạt tính toán quan trọng của Albert Einstein, được viết nguệch ngoạc khi nhà vật lí này vật lộn giải thích sự bất thường trong quỹ đạo của Sao Thủy, trong khi phát triển lí thuyết tương đối rộng, được bán đấu giá với ước tính lên tới 3 triệu euro.
Nhà vật lý Albert Einstein.
Nhà đấu giá Christie's Pháp và nhà đấu giá Aguttes, sẽ đấu giá bản thảo của Albert Einstein vào ngày 23/11/2021 tại Paris, cho biết những tài liệu này ghi lại một giai đoạn quan trọng trong sự phát triển thuyết tương đối rộng của nhà vật lý vĩ đại.
Được viết từ tháng 6 năm 1913 đến đầu năm 1914 bởi Einstein cùng người bạn và cũng là cộng sự của ông – kĩ sư người Thụy Sĩ Michele Besso, bản thảo dài tới 54 trang, trong đó có 26 trang viết tay của Einstein, 25 trang viết tay của Besso và 3 trang viết chung của cả hai. Những bản thảo này chủ yếu là các phương trình và tính toán, với các hiệu chỉnh, gạch bỏ, cho thấy bộ đôi nhà khoa học đã giải quyết sự bất thường trong quỹ đạo hành tinh Sao Thủy, một vấn đề làm nhức nhối cộng đồng khoa học trong nhiều thập kỉ, và sử dụng phiên bản đầu tiên của phương trình thuyết tương đối rộng của Einstein.
Các trang tính toán của Einstein sẽ được bán đấu giá vào tháng 11.
Điểm trong quỹ đạo của Sao Thủy trong đó hành tinh gần mặt trời nhất, điểm cận nhật của nó, dịch chuyển chậm dần theo thời gian do tác động của các thiên thể khác trong hệ mặt trời. Nếu phương trình của Einstein và Besso đưa ra kết quả của sự thay đổi quan sát được, lý thuyết sẽ được chứng minh. Nhưng bản thảo có các lỗi tính toán, Einstein đã mắc sai lầm về giá trị khối lượng của mặt trời ở trang 28. Ông đã đặt cách tiếp cận thuyết tương đối này sang một bên vào năm 1913 vì lo ngại về tính nhất quán lí thuyết của nó.
Besso mang theo bản thảo khi rời Zurich. Christie's cho biết: “Chính nhờ Besso mà bản thảo được gìn giữ một cách kì diệu. Einstein có lẽ sẽ không bận tâm đến việc giữ những gì ông ấy xem như tài liệu làm việc. Bản thảo là một trong hai tác phẩm duy nhất còn sót lại ghi lại nguồn gốc của thuyết tương đối, cùng với một cuốn sổ ghi chép từ cuối năm 1912, đầu năm 1913, hiện nằm trong kho lưu trữ của Einstein tại Đại học Hebrew ở Jerusalem.
Einstein quay lại phương pháp này vào tháng 9 năm 1915, cuối cùng đã thiết lập các phương trình hợp lệ cho lý thuyết mới của mình, và công bố chúng trong bốn bài báo vào tháng 11 năm 1915. Bài báo thứ ba chứng minh rằng lý thuyết mới của ông đã giải thích cho điểm cận nhật bất thường của Sao Thủy, giống như Bản thảo Einstein-Besso hi vọng sẽ chứng minh được điều đó.
Christie's cho biết: “Sự hiểu biết của con người về hoạt động của vũ trụ đã bị thay đổi mãi mãi. Thuyết tương đối rộng đã biến đổi hiểu biết của con người về hoạt động của vũ trụ, với các hệ quả, bao gồm sự giãn nở thời gian, độ lệch ánh sáng và sóng hấp dẫn, là những điều vẫn đang được khám phá ngày nay.”
Adrien Legendre từ Christie's cho biết: “Những chữ viết tay của Einstein của thời kì này và nói chung là từ trước năm 1919 là cực kì hiếm. Nó cung cấp một cái nhìn sâu sắc đáng chú ý về công trình của Einstein và một chuyến đi sâu vào tâm trí của nhà khoa học vĩ đại nhất của thế kỉ 20."
HIÊN NGỌC theo The Guardian
VNQD