. NGUYỄN HỘI
Đêm cuối năm. Tiếng mưa rơi rả rích trên mái lá chốt đồn Sông Trăng, Bộ đội Biên phòng Long An khiến trời biên cương như trầm xuống. Cảm giác yên bình quá. Nhưng đó chỉ là vẻ bề ngoài. Còn biết bao nhiêu bí mật đang ẩn sâu. Khi mọi người đã chìm trong giấc ngủ thì những đôi mắt trinh sát viên biên phòng vẫn luôn căng dõi ra màn đêm, tai lắng nghe từng tiếng động lạ. Những đêm thức trắng làm nhiệm vụ đã trở thành bình thường với họ.
Mật phục chống buôn lậu
Gần mười giờ đêm, chúng tôi xuất quân. Biên giới Việt Nam - Campuchia trên tuyến phía bắc huyện Đức Huệ, Long An phần lớn chạy dọc theo đường bờ ruộng hay kênh rạch. Nếu không được người địa phương hoặc Bộ đội Biên phòng hướng dẫn, người lạ rất có thể đi lạc sang nước láng giềng mà không hề hay biết. Nơi đây không phải rừng thiêng nước độc nhưng muỗi mòng nhiều vô kể. Nhiều nhất vẫn là thời điểm bà con rải phân đợt đầu cho lúa. Dường như, phân bón là chất kích thích muỗi sinh sản. Muỗi đen đặc cánh đồng. Không gian rền rĩ tiếng muỗi. Anh em chúng tôi nai nịt gọn gàng, chỉ hở đôi bàn tay và khuôn mặt. Tay còn có thể giấu vào trong áo, nhưng mặt thì chịu. Rất nhiều lần mải tập trung quan sát di biến động của đối tượng, bất giác vuốt lên, thấy nhớp nháp đầy bàn tay mồ hôi, muỗi và máu.
Điểm mật phục là khu vực Bàu Đưng, cách đường biên giới chừng năm trăm mét. Các đối tượng mới hoạt động tại khu vực này, sau khi cung đường chùa Sóc Rừng (Campuchia) - Tho Mo (biên giới) - Mỹ Quý Tây (nội địa) đã bị lực lượng phòng chống ma tuý và tội phạm của đồn đánh sập. Chú Năm Cu - một người dân đã báo cho anh em trinh sát về hoạt động này khi thấy những vết chân lạ, dẫm đạp lên ruộng lúa nhà mình. Vì không có đường mòn nên các đối tượng men theo các bờ ruộng nhỏ hẹp cõng bộ thuốc lá về điểm tập kết rồi vận chuyển bằng xe gắn máy đến nơi có xe ô tô du lịch (đã hoán cải) đợi sẵn, chở vào nội địa. Là cửa ngõ Sài Gòn nên Long An được các đối tượng chọn để vận chuyển các loại hàng lậu từ Campuchia, trong đó thuốc lá điếu là mặt hàng trọng điểm. Khu vực Bàu Đưng khá rộng với nhiều cây dại mọc lúp xúp, rất thuận tiện cho chúng tôi bố trí đội hình tam giác, tạo thế bao vây, khép kín. Khu vực này vào mùa mưa là bãi sình lầy, năn lác mọc hoang; mùa khô, cỏ dại, dây leo hấp thụ phù sa màu mỡ phất lên um tùm. Chiến sĩ Nguyễn Hoàng Bảo, nhanh nhẹn, giỏi trèo, leo lên bám dính lấy thân cây bạch đàn chờ đợi. Đúng như dự tính, gần mười hai giờ đêm, tin nhắn “PA1” của Nguyễn Hoàng Bảo nổi trên màn hình điện thoại. Điều đó cũng có nghĩa các đối tượng đã di chuyển vào đúng hướng số 1 như dự kiến. Toàn bộ tổ công tác năm người chúng tôi nằm ép sát xuống mặt đất, bình tĩnh chờ đợi. Một, hai, ba, rồi bốn bóng đen cõng trên lưng mỗi người một “đai” (tiếng lóng của dân buôn lậu vùng biên gọi một bao tải lớn, chứa 600 gói) thuốc lá nằm gọn trong trận địa mật phục. Là đội trưởng, tôi phát tín hiệu cho tổ công tác đồng loạt xung phong, ập tới rọi đèn pin thẳng vào mặt các đối tượng. Dù bị bất ngờ, nhưng chúng đã dự tính tình huống gặp mật phục nên đồng loạt hất bỏ hàng rồi vùng chạy tứ phía. Gọng kìm số 1, Thiếu tá Vũ Huy Lịch và Thượng uý Nguyễn Văn Sơn tóm một đối tượng chạy về hướng nội địa. Gọng kìm số 2, tôi và Trung uý Nguyễn Thanh Bình cũng quật ngã được một đối tượng định tẩu thoát ra hướng biên giới. Hai đối tượng còn lại xô ngang người đồng chí Cao Văn Niên, chạy thục mạng. Vì lực lượng mỏng, chúng tôi không tính tới phương án truy đuổi đến cùng. Trong điều kiện đồng không mông quạnh, màn đêm đen đặc, việc bắt các đối tượng buôn lậu, ngoài yếu tố hiệu quả, an toàn luôn được đặt lên hàng đầu bởi đơn vị từng đau xót rút kinh nghiệm sau một lần mật phục như đêm nay. Lần ấy tại khu vực Đìa Gai, ấp 6 xã Mỹ Quý Đông, tổ công tác do đồng chí Trung phụ trách bắt giữ được một đối tượng, đối tượng còn lại cố tình trốn chạy. Là trinh sát viên cầu toàn, quyết liệt, Trung kiên quyết truy đuổi. Nhưng giữa đêm tối, trong lúc quần lộn, anh bị hụt xuống máng nước, gãy chân trái, mất vĩnh viễn 21% sức lao động.
Chưa đầy mười lăm phút sau, lực lượng chi viện của đơn vị đã có mặt hỗ trợ dẫn giải đối tượng cùng tang vật về đồn xử lí. Họ đến hiện trường sớm chừng nào, kế hoạch đánh bắt thắng lợi trọn vẹn chừng ấy. Từng có nhiều vụ việc, sau khi bị bắt, các đối tượng chủ mưu huy động lực lượng, thậm chí cả phụ nữ ra giằng co với anh em hòng cướp lại hàng lậu và đánh tháo đồng bọn. Chính tôi, khi còn là sĩ quan cấp đội, đã có lần bị một phụ nữ ôm ghì lấy để các đối tượng khác giật lại hàng. Nếu đối tượng là đàn ông thì hoàn toàn có thể áp dụng các ngón đòn, thế đánh để quật ngã. Còn với phụ nữ, việc tiếp xúc cơ thể nhiều khi nhạy cảm, nếu không khéo rất dễ tạo cơ hội cho họ vu khống, làm phức tạp tình hình. Có lần, đồng chí Nguyễn Xuân N. trong quá trình tuần tra phát hiện hai phụ nữ đang di chuyển như “rô bốt” qua biên giới. Nhận định có gói buộc thuốc lá cây bên trong áo, đồng chí N. đề nghị hai người về trạm Kiểm soát Biên phòng Ba Thu để làm việc. Quá trình dẫn giải, giằng co, bất ngờ, một trong hai bỗng tự giật tung cúc áo ngực rồi la lên ầm ĩ: “Cán bộ sàm sỡ phụ nữ”. Đồng chí N. chưa vợ, ngượng đỏ chín mặt, chưa biết xử trí ra sao thì đối tượng đã chạy thoát về bên kia biên giới. Đó chỉ là một trong vô vàn tình huống bất ngờ mà những kẻ buôn lậu có thể tạo ra. Thông thường mỗi địa điểm, chúng tôi chỉ triển khai kế hoạch mật phục và thành công một đôi lần vì các đối tượng tổ chức canh đường rất chặt chẽ. Thậm chí trước khi “đánh hàng”, chúng còn giả dạng thành những người đi soi ếch, bắn chim, bắt chuột… tăm tia từng bụi cây, hốc đất. Có đối tượng còn liều lĩnh dùng nạng thun bắn vào những vị trí nghi ngờ khiến cho nhiều đồng chí bị thương khi đang mật phục.
Ngăn chặn xuất nhập cảnh trái phép
Đêm biên cương, trời đen đặc quánh, tưởng chừng như mỗi khi di chuyển phải xé màn đêm ra mà đi. Mưa đã tạnh. Căng mắt thật lâu mới thấy một chút ánh sáng từ đâu đó bên kia biên giới hắt lên bầu trời. Đồn biên phòng Sông Trăng quản lí trọn vẹn đoạn biên giới của huyện Tân Hưng, dài gần mười sáu ki lô mét, chạy xuôi theo trung tuyến dòng chảy chính của kênh Cái Cỏ. Đây là một trong số những con kênh biên giới dài và nhỏ nhất khu vực biên giới Tây Nam, người lớn dễ dàng lội qua bất kể chỗ nào. Dưới lòng kênh, lục bình dày đặc, cao ngang mặt người, bông bốn mùa nở tím biếc. Thường ngày, người dân hai bên bờ kênh chèo xuồng chặt lục bình phơi khô để bán cho công ti làm đồ thủ công mĩ nghệ, nhân tiện hái bông làm rau chấm mắm kho, xào hay nhúng lẩu. Địa hình hai bên bờ là đồng ruộng bằng phẳng, trống trải. Đặc biệt, địa bàn phía ngoại biên nằm sát ngay quốc lộ Xuyên Á nối liền các tỉnh có đường biên giới chung với Việt Nam mà điểm đầu tiên là cặp cửa khẩu Bavet (tỉnh Svayrieng) - Mộc Bài (tỉnh Tây Ninh) đến thủ đô Phnôm Pênh. Ở đoạn biên giới này, năm 2020, khi thực hiện việc đóng cửa theo Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ để chống dịch Covid, nó là nơi các đối tượng xuất nhập cảnh trái phép tìm cách hoạt động. Họ có thể là người Việt Nam, người Campuchia hoặc nước thứ ba. Cũng có thể các đối tượng đang làm ăn, sinh sống ở Campuchia, Thái Lan nhưng thất nghiệp, thậm chí bị chính quyền sở tại đẩy đuổi vì không có giấy tờ hợp pháp, nên tìm cách nhập cảnh trái phép về Việt Nam. Trong số họ, nhiều người mang trong mình vi rút SASR-CoV-2. Nếu không chặn đứng mọi hoạt động của họ thì sẽ là hiểm họa cho nội địa bùng phát dịch.
Chốt biên phòng có mười người đủ các vùng miền và đủ mọi lứa tuổi. Nói là chốt nhưng kì thực chỉ là một ngôi nhà được dựng bằng tôn, cất giữ vũ khí trang bị, đồ dùng cá nhân, hội họp, sinh hoạt. Về sau chốt được đầu tư xây dựng thành nhà tiền chế, có khu vệ sinh, khu tăng gia sản xuất. Nhưng đó vẫn chỉ là điểm sinh hoạt, học tập tập trung còn vị trí thường ngày của bộ đội vẫn là trên đường biên giới. Với những chiếc võng dù, bộ đội linh hoạt cơ động dưới những vòm cây, tán lá. Mấy đồng chí tăng cường thường hay đùa nhau, nằm võng ở rừng suốt ngày thế này chả khác gì thời cha ông mình đi B đánh Mĩ. Mà đúng chẳng khác thời chiến chút nào, bởi lẽ chỉ cần lơ là một chút, rất có thể để lọt các đối tượng. Yêu cầu bắt buộc đặt ra: 24/24 giờ, chốt, trạm phải có người tuần tra khép kín đoạn biên giới được phân công phụ trách. Ban ngày anh em thay nhau chợp mắt vì có thể quan sát được từ xa, còn ban đêm, hầu như toàn đơn vị phải thức trắng, căng mình trên biên giới.
Ngày 24/3/2021, Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An phát hiện, bắt giữ xe khách giường nằm Trà My chở 53 đối tượng quốc tịch Trung Quốc nhập cảnh bất hợp pháp từ đường biên phía Bắc đang trên đường di chuyển vào phía Nam. Thông báo từ cơ quan nghiệp vụ cấp trên cho biết, một số đối tượng đã di chuyển trót lọt đến địa bàn thành phố Hồ Chí Minh và đang tìm cách xuống các tỉnh giáp Campuchia để xuất cảnh trái phép. Trước đó, ngày 8/3/2021 và ngày 20/3/2021, đơn vị chúng tôi đã bắt giữ 2 vụ với 18 đối tượng người Trung Quốc có lịch trình và hành vi vi phạm tương tự.
Hàng loạt các kế hoạch nghiệp vụ và kế hoạch hiệp đồng tác chiến được triển khai. Trong đó, thời điểm “kéo lưới” được xác định là khi các đối tượng vừa lọt vào khu vực biên giới, có như vậy mới bóc gỡ được toàn bộ đường dây, ổ nhóm đang hoạt động. Đi kiểm tra các vị trí gác, mật phục, chặn đầu, khoá đuôi và đón lõng của bộ đội mới thấy anh em vất vả quá. Thương nhất là các đồng chí tăng cường từ Ninh Bình, Nam Định vào. Các anh đều đã trên dưới năm mươi tuổi, có anh sắp về hưu, có anh đã trở thành ông nội, ông ngoại. Ở đơn vị cũ, là cán bộ lớn tuổi, các anh được ưu tiên, chăn ấm nệm êm cùng giấc ngủ ngon trong doanh trại. Còn ở đây, mỗi đồng chí một vị trí bám sát. Cuối mùa khô, dù nửa đêm, trời vẫn còn oi bức. Ém quân trên lớp cây cỏ mục, trong bụi rậm hay trong ruộng bắp, ruộng mè rất dễ gây mẩn ngứa khắp cơ thể. Nhưng cũng chả có cách nào khác, lâu dần rồi cũng phải thành quen. Lính mà!
Đêm ấy, tổ mật phục của trạm Kiểm soát Biên phòng Bưng Ràm do đồng chí Thiếu uý Trạm trưởng Mai Hoàn Hảo phụ trách, được chia làm hai bộ phận, có nhiệm vụ đón lõng và chặn đầu, không để các đối tượng vượt qua kênh Cái Cỏ trong phạm vi khu vực từ mốc 230/2 đến mốc 230/3. Phía bên trong ruộng mè là bộ phận khoá đuôi do Đại uý Nguyễn Hùng Cường, Phó Đồn trưởng nghiệp vụ phụ trách, có nhiệm vụ chỉ huy, truy bắt, không để các đối tượng chạy trở vào bên trong nội địa. Phía xa hơn nữa, giáp ranh với địa bàn xã Hưng Điền là bộ phận trinh sát, nằm tận sâu trong kênh T11. Bộ phận này do Trung uý Nguyễn Minh Tiến, Đội trưởng Phòng chống ma tuý và tội phạm phụ trách, phối hợp với các đồng chí công an huyện Tân Hưng, nắm bắt thời cơ khi xuồng máy chở các đối tượng vào địa bàn biên giới, kịp thời báo cáo Ban Chỉ huy đồn để chỉ đạo đánh bắt. Bộ phận cơ động, chi viện do Thiếu tá Lê Anh Khương, Đội phó đội Vũ trang kiêm chốt trưởng chốt số 1 phụ trách, sẵn sàng hỗ trợ cho các bộ phận khác khi cần. Đồng chí Khương 49 tuổi, gia đình ở Thường Tín, Hà Nội, gần hai năm nay chưa được về thăm nhà. Ngày cha mất rồi đến ngày giỗ đầu cha, cũng như nhiều đồng đội có tứ thân phụ mẫu qua đời, đơn vị lập bàn thờ trên đường biên giới để các đồng chí hướng về phương Bắc, đốt nén tâm nhang gửi gió bay về quê hương, bái vọng.
Gần hai giờ sáng, khi đội hình mật phục đã ép mình xuống mặt đất hơn bốn tiếng đồng hồ, các đối tượng mới lọt vào trận địa. Giữa bốn bề vắng lặng, trời đêm mù mịt, đối tượng đưa rước lại là người trong địa bàn, thông thạo mọi đường ngang lối tắt. Đường tuần tra mùa này, ruộng mè của bà con cao ngang thân người, rất thuận tiện cho việc ẩn nấp. Các đối tượng đã mặc sẵn áo phao, chỉ cần vọt qua đường tuần tra là bơi ào qua kênh Cái Cỏ sang bên kia biên giới trong chưa đầy hai phút. Khi những bóng đen vừa ló ra từ ruộng bắp, như những con chuột đang thập thò nơi cửa hang, tiếng súng bỗng chát chúa vang lên. Mười ba đối tượng cả Việt Nam và Trung Quốc cùng bốn người đưa rước đã bị tóm gọn. Ngoài hai viên đạn hơi cay bắn chỉ thiên, vừa để uy hiếp đối tượng, vừa là kí tín ám hiệu hiệp đồng, đơn vị không thiệt hại gì về người và vũ khí trang bị. Mở rộng điều tra, chúng tôi tiếp tục phát hiện, bắt giữ năm đối tượng có liên quan. Đây là vụ việc liên tiếp thứ ba mà chúng tôi đánh bắt thành công, đồng thời hoàn chỉnh đầy đủ hồ sơ, ra quyết định khởi tố vụ án hình sự. Trong cuộc đời binh nghiệp của mình, trên cương vị Đồn trưởng, đây là kỉ lục khi một tháng, tôi ra quyết định khởi tố 3 vụ án hình sự, 16 đối tượng với cùng một tội danh “Tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép”, chuyển giao cho cơ quan an ninh điều tra công an tỉnh Long An tiếp tục điều tra, xử lí. Ngoài ra, đơn vị còn xử phạt vi phạm hành chính 25 đối tượng khác với hành vi xuất cảnh trái phép, tổng số tiền phạt hơn 100 triệu đồng. Phần lớn trong số họ đều là những người mang giấc mộng “việc nhẹ lương cao”, làm việc trong các casino, sòng bài phía bên kia biên giới.
Chiến thắng 5 vụ án hình sự trong năm 2021, toàn bộ các đối tượng nằm trong đường dây tổ chức cho người khác xuất cảnh trái phép trên địa bàn bị đưa ra ánh sáng của pháp luật. Đây là mắt xích cuối cùng bên phía Việt Nam, nằm trong đường dây đưa rước người xuất nhập cảnh trái phép xuyên quốc gia: Trung Quốc - Việt Nam - Campuchia. Bóc gỡ được đường dây này, công tác đấu tranh với hoạt động xuất cảnh trái phép của chúng tôi đã giành được thắng lợi quan trọng, ngăn chặn có hiệu quả hoạt động của các đối tượng trên địa bàn.
Đêm giao thừa trên đường biên
Tết 2022, tình hình dịch bệnh đã dịu đi đôi chút. Đêm giao thừa, tôi cùng Chính trị viên, Thiếu tá Nguyễn Xuân Linh đi dọc đường tuần tra biên giới. Là người chỉ huy cao nhất trong đơn vị, chúng tôi muốn ở bên đồng đội trong thời khắc thiêng liêng này.
Dù suốt ngày bận mải với huấn luyện, tuần tra, vận động, tuyên truyền hay kiểm soát, mật phục… nhưng anh em trong đơn vị vẫn dành chút thời gian để chăm sóc những chậu hoa vạn thọ, mào gà, mai vàng theo phong tục đón tết miền Nam. Giữa đêm giao thừa, những cánh mai vàng đồng loạt bung nở. Hương mai, vạn thọ dìu dịu thanh cao ấm áp nghĩa tình đồng đội.
Chốt biên phòng Ngọn Sông Trăng nằm ở nơi giáp ranh giữa ba tỉnh, Preyveng, Svayrieng, vương quốc Campuchia và Long An, Việt Nam. Ở nơi con kênh Kranglieu chảy cắt ngang kênh Cái Cỏ đổ vào lãnh thổ nước ta tạo thành con kênh Sông Trăng dịu dàng, thơ mộng với cột mốc đôi 230 làm bằng đá hoa cương sừng sững hiên ngang, giữ vững chủ quyền quốc gia, giữa đất trời biên giới. Dù động tác thăm, kiểm tra và chào cột mốc được thực hiện hằng ngày, nhưng giữa đêm giao thừa, nghi thức này sao mà thiêng liêng, trang trọng quá. Sau khi chào cột mốc, Trung uý Hồ Văn Tuấn, Đội trưởng Vũ trang, kiêm Chốt trưởng bảo vệ cột mốc 230 ôm ghì lấy tôi không ngăn được những giọt nước mắt nóng hổi.
Tuấn là người dân tộc Thái, quê xã Xuân Cao, huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh Hoá, mồ côi bố từ khi chưa ra đời, đến năm học lớp mười thì mẹ mang theo trọng bệnh về bên kia thế giới. Hai chị em nương tựa vào nhau. Tài sản duy nhất chỉ có mấy sào ruộng đồi và một con bò cái. Nhưng chính khó khăn vất vả đã giúp Tuấn tăng thêm nghị lực để thi đỗ vào Học viện Biên phòng. Từ khi ra trường cho đến nay, năm nào Tuấn cũng xung phong ở lại đơn vị trực tết, để những đồng chí khác được về bên gia đình.
Ba ngày tết ở các trạm, chốt Biên phòng, để tạo không khí gia đình ấm cúng, chúng tôi đều lập bàn thờ Tổ quốc. Những đồng chí khéo tay được dịp trổ tài. Ngoài những đòn bánh tét được hội phụ nữ xã gói tặng, anh em sắp xếp mâm ngũ quả và cũng tập tành cắt dán bông hoa, khẩu hiệu như hồi xưa các chú, các bác ở chiến trường đánh Mĩ. Có khác chăng là khẩu hiệu thời nay gắn với việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị cụ thể và một vài câu đối đỏ bằng chữ quốc ngữ: Tết đến không mai, tết chưa đủ. Xuân về nhớ mẹ, xuân biên cương. Đôi câu đối của một cậu chiến sĩ nào đó viết nguệch ngoạc trên giấy đỏ khiến tôi bất giác nhớ lại hình ảnh gần hai mươi năm về trước. Lần đầu tiên trong cuộc đời binh nghiệp, tôi đón tết ở một trạm biên phòng nơi chót mũi Cà Mau. Trạm có ba anh em, nằm thoi loi ngoài cửa biển. Điện, đường không có và đương nhiên, thời ấy điện thoại cũng không nốt. Tối ba mươi tôi nằm nghe chúc tết trên đài. Nhớ nhà. Nước mắt rơi lã chã.
Trong thời khắc chuyển giao một năm mới, chúng tôi quây quần bên cán bộ chiến sĩ, siết chặt tay nhau cùng hát những bài hát về mùa xuân. Ở đồn và tất cả các chốt, trạm, điểm công tác trên đường biên, anh em đều xếp sẵn một đống củi khô thật lớn, ngay trước cửa. Sau khi bộ đội nghe xong lời chúc mừng năm mới của Chủ tịch nước trên truyền hình, tất cả những ngọn lửa biên thuỳ đồng loạt cháy bùng lên.
Tết với người lính biên phòng chỉ vui khi biên giới được bình yên. Và năm nay, 2023, sẽ lại là một cái vui của chúng tôi nơi biên giới Tây Nam của Tổ quốc.
N.H
VNQD