“Đêm nay trên đường hành quân ra mặt trận. Trùng trùng đoàn quân tiến bước theo con đường của Bác. Nở ngàn hoa chiến công ta dâng lên Người… Ta xông lên giải phóng thành đô, phá hết bốt đồn, quét sạch hết quân xâm lược. Vì độc lập, tự do, quyết giành ấm no. Giành lấy những mùa xuân. Bác kính yêu đang cùng chúng cháu hành quân”.
Đó hẳn là những câu hát đã quen thuộc và thiêng liêng trong lòng không chỉ những thế hệ người lính mà cả trong lòng cả dân tộc Việt Nam qua các thế hệ. Nhạc sĩ Huy Thục đã viết Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân mang đến nguồn động lực to lớn cho quân và dân ta trong những năm tháng chiến tranh, bảo vệ đất nước. Ngay cả khi Bác không còn nữa thì những ca từ ấy chính là sức mạnh để quân đội ta, dân tộc ta hoàn thành sứ mệnh giải phóng đất nước, Bắc - Nam sum họp một nhà. Và hôm nay, lời ca ấy vẫn là một hành khúc dẫn dắt chúng ta vượt qua những gian nan, thử thách để gìn giữ nền độc lập đã có.
Cuộc đời, sự nghiệp, tấm gương đạo đức của Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn sống mãi trong tâm khảm mỗi người dân Việt Nam. Bác đã trở thành hình tượng sáng tác của nhiều nghệ sĩ thể hiện qua những loại hình nghệ thuật: âm nhạc, điện ảnh, nhiếp ảnh, hội họa… Tất cả những tác phẩm ấy đều xuất phát từ tấm lòng, từ tình cảm kính yêu của văn nghệ sĩ đối với Người. Trong các loại hình nghệ thuật, âm nhạc và văn học vẫn luôn được xem là có sức mạnh nội lực, lan tỏa để chinh phục công chúng. Hội họa dù lặng lẽ hơn nhưng không thể phủ nhận ấn tượng, cảm xúc mà hội họa đem đến cho chúng ta. Trong nguồn cảm hứng vô tận về Bác Hồ và cùng với đề tài Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân chúng ta cùng nhau xem lại bức tranh Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân của hai họa sĩ Nguyễn Thụ - Huy Oánh.
Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân
1970 | Áp phích | 60,5 x 85 (cm)
Nguyễn Thụ - Huy Oánh
Đây là bức tranh áp phích khổ 60,5 x 85 cm, được hai họa sĩ sáng tác vào năm 1970. Bằng những nét vẽ phác họa, chỗ được khắc họa rõ nét, chỗ được làm mờ đi nhưng vẫn gợi lên những liên tưởng và cảm xúc rõ ràng. Hình ảnh đoàn quân đang vượt qua rừng núi trùng điệp và hiểm trở với một tinh thần quyết tâm cao cho dẫu trước mặt là gian lao, khắc nghiệt. Hình ảnh ấy cho ta nhớ đến giai đoạn “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước, mà lòng phơi phới dậy tương lai” của thế hệ những người lính tham ra kháng chiến chống Mỹ giai đoạn ác liệt nhất. Nổi bật trên nền của bức tranh với rừng núi và lớp lớp bộ đội đang hành quân ấy là hình ảnh Bác Hồ được khắc họa rõ nét, phóng to, gương mặt Bác hiền hậu, ánh mắt dõi về xa xăm… Hình ảnh Bác được phóng to ấy là biểu tượng cho ý nghĩa hình ảnh Bác luôn in đậm trong tim mỗi người lính trên mỗi chặng đường hành quân. Nên cho dù Bác không còn nữa thì Bác cũng vẫn luôn đồng hành cùng mỗi người lính, đồng hành cùng quân đội, và đồng hành cùng cả dân tộc ta. Người luôn nêu cao tinh thần đoàn kết dân tộc, luôn dõi theo và đồng hành cùng dân tộc trên những chặng đường lịch sử. Tư tưởng và đạo đức của Bác luôn là tấm gương để các thế hệ con cháu noi theo.
Đặc biệt, trong nghệ thuật tạo hình, Chủ tịch Hồ Chí Minh được khắc họa chân thực và sinh động trên nhiều thể loại hội họa, đồ họa, ký họa, áp phích; với sự đa dạng về chất liệu như: sơn dầu, sơn mài, khắc gỗ, bột màu, màu nước, tranh in… Bút pháp và phong cách của mỗi tác giả vẽ Bác tuy có khác nhau, nhưng tất cả các tác phẩm đều toát lên sự giản dị, thanh cao, thể hiện sâu sắc tấm gương đạo đức, phong cách của Người. Với tranh áp phích Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân cũng vậy, bức tranh dường như đã được họa sĩ “tối ưu” về đường nét, màu sắc để làm bật lên sự dung dị, thanh cao trong đạo đức, tư tưởng của Người. Bức tranh đã tập trung vào tính biểu tượng, gợi dẫn những cảm xúc và tư duy cho người xem.
Vậy nên vượt qua ý nghĩa là tranh áp phích cổ động tuyên truyền thông thường, bức tranh Bác vẫn cùng chúng cháu hành quân đã chạm đến trái tim của mỗi người xem trong niềm yêu kính Bác; chạm đến nghệ thuật bằng những biểu tượng, tư tưởng phía sau những đường nét, sắc màu. Sự lớn lao của Người tỏa ra từ bức tranh chính là điều mà ai cũng có thể cảm nhận. Sự lớn lao của tầm vóc, của tư tưởng, của tấm lòng Bác đã trở nên gần gũi và thiêng liêng khi Bác dành chọn những điều đó cho quân dân, cho nước nhà. Và như ý nghĩa to lớn của bức tranh, cho đến hôm nay, Bác vẫn luôn đồng hành cùng dân tộc ta. Trong mỗi vấn đề của đất nước chúng ta đều vẫn bắt gặp những câu nói, những bài học, những tư tưởng mà Bác Hồ để lại. Những điều đó là kim chỉ nam, là định hướng, là ánh sáng soi đường cho đất nước đi lên. Và Bác vẫn luôn ở trong trái tim mỗi chúng ta.
ĐÌNH SƠN
VNQD