Tới Hà Giang, nếu chúng ta bỏ qua chợ phiên sẽ là một sự nuối tiếc lớn, vì chợ phiên là nét văn hóa, phản ánh rõ nét nhất đời sống sinh hoạt, tập quán của bà con đồng bào nơi vùng cao nguyên đá. Khác với sự tấp nập của chợ hằng ngày dưới xuôi, chợ phiên Hà Giang chỉ họp duy nhất một lần trong tuần, có thể vào thứ bảy hoặc chủ nhật. Mỗi phiên chợ thường diễn ra từ sáng sớm đến trưa, thu hút đông đảo sự tham gia của người dân địa phương và du khách.
Vào những ngày phiên chợ người dân từ trẻ tới già đều háo hức, họ xuống chợ không chỉ với mục đích mua bán, phiên chợ chỉ là cái cớ để họ gặp gỡ, trò chuyện hay đơn giản uống với nhau vài chén rượu suông. Các mặt hàng trong phiên chợ cũng không nhiều, đa phần chỉ là những sản phẩm cây nhà lá vườn. Thứ hàng hóa thu hút được nhiều quan tâm nhất của phiên chợ là giống cây trồng, gia súc, gia cầm, quần áo, khăn váy thổ cẩm nhiều sắc màu.
Chợ phiên Quản Bạ, là một phiên chợ đặc trưng của đồng bào vùng núi cao nơi địa đầu Tổ quốc. Ở Hà Giang các dân tộc sinh sống chủ yếu là Tày, Mông, Dao, Lô Lô, Nùng, La Chí... vì thế hàng hóa trong mỗi phiên chợ chứa đựng những nét đặc trưng của bà con các dân tộc này. Không gian chợ thường được dựng ven đường, tạo nên khung cảnh mộc mạc, giản dị. Các mặt hàng bày bán đa phần là đồ gia dụng. Thứ hàng hóa thu hút nhiều nhất vẫn là các hạt giống cây trồng, và phân bón.
Dụng cụ cho sản xuất nông nghiệp cũng được bà con quan tâm. Các loại dược liệu thiên nhiên là mặt hàng được bày bán nhiều trong mỗi phiên chợ. Các thiếu nữ bày bán sợi gai để đan dây buộc trong ngày chợ phiên tại Quản Bạ. Hàng thổ cẩm cũng là mặt hàng bày bán không thể thiếu của bà con mỗi lần xuống chợ. Tại chợ phiên bà con có thể mua bán, trao đổi các loại mặt hàng cho nhau. Không khí vui vẻ giữa người mua, kẻ bán, những cuộc trò chuyện rôm rả phá tan không gian lạnh lẽo của vùng núi đá tai mèo hiểm trở. Niềm vui xuống chợ.
Trong không gian văn hóa đa màu sắc tại phiên chợ, du khách có thể chọn mua một món quà để tạo nên sự giao thoa, lưu giữ những giá trị văn hóa chợ phiên vùng cao Hà Giang tới mọi vùng miền Tổ quốc. NGUYỄN VĂN HẢI
VNQD