Sau hai năm diễn ra sôi nổi, hào hứng, ấn tượng, cuộc thi thơ Văn nghệ Quân đội 2021-2022 đã khép lại với lễ tổng kết và trao giải vào sáng 11/1/2023 tại Hà Nội.
Buổi lễ có sự tham dự của đồng chí Thiếu tướng Lê Xuân Sang, Phó Cục trưởng Cục Tuyên huấn, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam; bà Trần Thị Phương Lan, Phó Vụ trưởng Vụ Văn hóa - Văn nghệ, Ban Tuyên giáo Trung ương; nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Bí thư Đảng Đoàn, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam; Đại tá, nhà văn Nguyễn Bình Phương, Tổng biên tập Tạp chí Văn nghệ Quân đội, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam. Tham dự buổi lễ còn các khách mời là các nhà văn, nhà thơ, những cộng tác viên thân thiết của VNQĐ.
Các đại biểu, khách mời, cộng tác viên chụp ảnh lưu niệm cùng Ban biên tập Tạp chí Văn nghệ Quân đội. Ảnh: Thành Duy
Cuộc thi thơ trên Tạp chí VNQĐ là cuộc thi có truyền thống và uy tín. Trong mỗi bước đi của mình, tạp chí luôn duy trì cuộc thi như một hoạt động không thể thiếu, với mong muốn sẽ phát hiện, tìm kiếm những tài năng thơ, đóng góp những dấu ấn trong dòng chảy thơ đương đại, bồi dưỡng những cây bút giàu tiềm năng, sung sức viết về đề tài chiến tranh, cách mạng, người chiến sĩ hôm nay… Lễ trao giải cuộc thi cũng là dịp để VNQĐ nhìn lại một chặng đường đã qua, tôn vinh những tác giả, tác phẩm đã đồng hành và góp phần làm nên sự thành công của cuộc thi.
Phát biểu tại buổi lễ, Đại tá, nhà văn Nguyễn Bình Phương, Tổng biên tập Tạp chí VNQĐ nói: Thông thường cuối năm, chúng ta thường nhìn lại xem hành trình mải miết tìm kiếm những giá trị trong đời sống của mình một năm qua đã có được những gì. Và khi tổng kết, đánh giá, thường chúng ta muốn có những người bạn, những người đồng nghiệp, những bạn bè chí cốt cùng chia sẻ, cùng tổng kết. Hôm nay VNQĐ trân trọng mời các anh chị tới, trước hết là để bày tỏ sự cảm ơn với các anh các chị, sau là mong được chia sẻ những kết quả mà VNQĐ đã có được trong thời gian qua.
"Để vươn đến đỉnh cao của nghệ thuật là rất khó, nhưng chúng ta phải làm. Việc để ngỏ đỉnh cao nhất của cuộc thi cũng có nghĩa là chúng tôi tiếp tục chờ đợi những người đã tham gia cuộc thi và chưa tham gia cuộc thi sẽ chinh phục đỉnh cao trong những cuộc thi tiếp theo.", nhà văn Nguyễn Bình Phương chia sẻ.
Về Cuộc thi thơ trên Tạp chí VNQĐ 2021-2022, Ban biên tập đánh giá, về căn bản, cuộc thi khá thành công, đặc biệt về mảng đề tài chiến tranh và người lính. Chất lượng bài và số lượng bài gửi đến khiến ban tổ chức ngỡ ngàng, mặc dù cũng nằm trong dự định. Từ khi phát động đến khi kết thúc, tòa soạn nhận được “một tháp” bản thảo từ trong và ngoài nước gửi về với các tác giả ở nhiều lứa tuổi tham gia. Điều này khiến ban tổ chức rất vui vì cho thấy sức hút từ các cuộc thi do VNQĐ tổ chức không hề thuyên giảm. Qua những gì đăng tải trên tạp chí về cuộc thi, độc giả yêu thơ và những người quan tâm đến văn học có thể hình dung được một phần diện mạo của thơ Việt Nam ngày hôm nay hiện diện trong cuộc thi ấy, hết sức đa dạng, phong phú, táo bạo, cả về hình thức cả về nội dung. Đặc biệt là ý thức, trách nhiệm của người viết đối với cộng đồng, đối với Tổ quốc rất rõ trong cuộc thi này. Mặc dù kết quả đỉnh cao nhất còn để trống nhưng điều đó không ảnh hưởng đến chất lượng và sự bề thế của cuộc thi. Bỏ ngỏ đỉnh cao nhất của cuộc thi, điều đó chỉ cho thấy tính nghiêm túc đến mức khắt khe của hội đồng thẩm định trong việc đòi hỏi những tác phẩm vươn tới đỉnh cao của nghệ thuật.
Với sự phong phú trong đề tài, sự sinh động trong giọng điệu, mỗi tác giả đã đem đến cho cuộc thi sự mới mẻ, ấn tượng, riêng biệt. Cuộc thi ghi nhận, có sự tham gia của những tác giả tên tuổi đã gắn bó với dòng chảy thi ca đương đại, cũng có những tác giả mới lần đầu xuất hiện trên thi đàn. Qua đó cho thấy được những dấu ấn nhất định mà cuộc thi đem lại.
Hai tác giả Hồ Minh Tâm và Phùng Thị Hương Ly (giữa) giành giải Nhì cuộc thi.
Hai giải Nhì thuộc về tác giả Phùng Thị Hương Ly, sinh năm 1991, chị là người Tày đến từ Bắc Kạn, là sinh viên Khoa Viết văn - Báo chí khóa 12, trường Đại học Văn hóa Hà Nội; tác giả Hồ Minh Tâm, sinh năm 1965 tại Quảng Bình, hiện sống và làm việc tại Bình Định.
Với các tác phẩm Trên những hố bom, Thổ Sơn, Viết ở Tiểu đoàn 804, tác giả Phùng Thị Hương Ly đã phần nào cho ta thấy được góc nhìn tươi, mới khi tiếp cận đề tài chiến tranh cách mạng và người lính. Chia sẻ tại lễ trao giải, tác giả Phùng Thị Hương Ly bày tỏ: “Tôi rất vui khi được cộng tác với tờ tạp chí uy tín, chất lượng trong lĩnh vực văn học nghệ thuật, đặc biệt là vinh dự giành được giải thưởng trong cuộc thi lần này, vinh dự có được sự ghi nhận của tạp chí cũng như hội đồng ban giám khảo. Giải thưởng này là sự khích lệ to lớn cho hành trình sáng tác của tôi, để tôi trân trọng thêm những chuyến đi, những cảm xúc sáng tạo có được về mỗi vùng đất, con người, và nhất là đề tài chiến tranh, cách mạng, người lính hôm nay.”
Các tác giả giành giải Ba của cuộc thi.
Một số tác giả khác đã được đông đảo bạn đọc biết đến như Nguyễn Thanh Hải (Tiền Giang); Trang Thanh (Hà Nội), Nguyễn Giúp (Quảng Nam), Lê Thanh My (thành phố Hồ Chí Minh), Bùi Sỹ Hoa (Hà Nội), Nguyễn Kiến Thọ (Thái Nguyên), Bùi Việt Phương (Hòa Bình), Vũ Quang Trạch (Thanh Hóa). Tác giả trẻ nhất được giải là Nguyễn Đức Hậu, sinh năm 1997, anh từng học tại Khoa Viết văn - Báo chí, Đại học Văn hóa Hà Nội, hiện sống và làm việc tại Hà Nội.
Tác giả Nguyễn Thanh Hải với những bài thơ cho thấy sự sâu nặng, day dứt về những vết thương chiến tranh còn hằn in trên mảnh đất quê mình, mảnh đất Tiền Giang. Giải Ba cuộc thi là một kỉ niệm đẹp, một dấu ấn trong hành trình sáng tác của anh. Anh xúc động chia sẻ: “Đây không phải là lần đầu tiên tôi được bước lên sân khấu nhận một giải thưởng thơ, nhưng với giải thưởng thơ của Tạp chí VNQĐ tôi vui sướng, tự hào lắm! Bởi lẽ sự chu đáo, quan tâm, khích lệ từ các nhà thơ trong Ban biên tập Tạp chí đến sự làm việc vô cùng nghiêm túc và đầy trách nhiệm của Ban tổ chức, Ban giám khảo. Thật sự, tôi rất hạnh phúc, có lẽ cũng chẳng có lời nào để diễn tả hết được.
Các tác giả giành giải Tư của cuộc thi.
Tác giả Trang Thanh, giành giải Ba cuộc thi với những bài thơ ấn tượng: Tên tôi hai chữ thanh không, Khúc bi ai từ rừng hoa độc, Nếu đi hết sông này. Mặc dù tên tuổi của chị đã có dấu ấn từ lâu, tuy nhiên, đến với cuộc thi này thơ chị như bước sang một giai đoạn tươi mới hơn, đằm sâu hơn. Tác giả Trang Thanh chia sẻ: “Với tạp chí VNQĐ nói chung và với riêng cuộc thi thơ 2021-2022 đều cho tôi những niềm xúc động và những cảm xúc ấm áp, hạnh phúc. Niềm xúc động lớn thứ nhất là bằng việc cộng tác trở lại với VNQĐ, tôi đã thực sự trở lại với thơ, mà trước đó, tôi đã từng có ý định rời bỏ. Thứ hai, sự lựa chọn của Ban giám khảo đối với ba bài thơ của tôi vào trao giải, khiến tôi thực sự xúc động, bởi đó là ba bài thơ nói lên ba câu chuyện trên hành trình sáng tác cũng là những câu chuyện cuộc đời của một người thơ. Với cả ba bài thơ này, tôi nhìn thấy rõ hơn chính mình trong cái tôi chủ thể của thi ca, tôi thấm thía hơn về sự sắp đặt của số phận mình với thi ca. Nhưng tôi cũng biết rất rõ, rằng dẫu thi ca chọn tôi, thì tôi có lẽ vẫn mãi là người tự bào mòn nội tâm của chính mình để dâng tặng số phận cuộc đời mình cho thơ ca.”
Cũng trong khuôn khổ của buổi lễ, Tạp chí Văn nghệ Quân đội đã trao Tặng thưởng năm 2022 dành cho các tác giả có những tác phẩm xuất sắc ở các thể loại: truyện ngắn, ghi chép, phê bình văn học, dịch thuật, mĩ thuật.
Lễ tổng kết cuộc thi cũng là dịp để chúng ta nhìn lại, suy ngẫm và tiếp tục tìm kiếm, chinh phục những đỉnh cao mới trong nghệ thuật. Ban biên tập mong muốn sẽ có sự sát cánh đồng hành tiếp theo của các tác giả trong thời gian tới. Cuộc thi đã khép lại nhưng khát vọng sáng tạo thì luôn luôn mở ra, thôi thúc những kiếm tìm của mỗi người cầm bút hướng đến những chân trời sáng tạo mới.
KIM NHUNG
VNQD