Sự kiện diễn ra ngày 11/1/2024 tại Trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội. Đây là hoạt động hướng tới kỉ niệm 100 năm thành lập ngôi trường gắn với những tên tuổi các hoạ sĩ hiện đại Việt Nam với sự chung tay của Hiệp hội Nghệ sĩ Châu Á tại Paris; Nhà đấu giá Aguttes; Nhà xuất bản In Fine éditions d’art; Viện Pháp tại Việt Nam; Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam; Công ty Viet Art View phối hợp tổ chức.
Cuốn sách Nghệ thuật Hiện đại Đông Dương của Nhà Nghiên cứu Charlotte Aguttes-Reynier - Chủ tịch Hiệp hội Nghệ sĩ Châu Á tại Paris. Nội dung chính của sách là những nghiên cứu công phu, bao quát toàn cảnh về lịch sử của Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương từ 1925 đến 1945, từ quá trình thành lập, phát triển, các hoạt động, thành tựu, các giảng viên, sinh viên ưu tú, các tác phẩm…
Việc giới thiệu cuốn sách tại Việt Nam nhằm tôn vinh đóng góp, thành tựu của các giảng viên, sinh viên Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương trong quá trình đặt nền móng, xây dựng, phát triển nền Mỹ thuật hiiện đại Việt Nam.
Cuốn sách “Nghệ thuật Hiện đại Đông Dương” của tác giả Charlotte Aguttes-Reynier.
Cuốn sách Nghệ thuật Hiện đại Đông Dương sẽ được Nhà xuất bản nghệ thuật In fine sẽ phát hành vào tháng 2 năm 2024. Tác phẩm được lên ý tưởng và soạn thảo bởi chuyên gia Charlotte Aguttes-Reynier. Đây là ấn phẩm đầu tiên đề cập một cách toàn diện về vai trò của Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương trong hoạt động sáng tạo nghệ thuật, là cầu nối mỹ thuật giữa phương Đông và phương Tây.
Thông qua 432 trang sách, tác giả đã nói về những đóng góp của Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương với lịch sử nghệ thuật quốc tế, cũng như chia sẻ thành quả sau mười năm nghiên cứu chuyên môn của bà về nghệ thuật hiện đại Việt Nam. Chuyên gia trong lĩnh vực nghệ thuật hiện đại châu Á đã viết về những nhân vật chính của trường trong giai đoạn nổi bật từ năm 1925 đến năm 1945, đến những cuộc triển lãm được tổ chức tại Hà Nội, Sài Gòn hay Paris và sự đón nhận của giới phê bình nghệ thuật. Cũng trong cuốn sách sẽ có 319 hình ảnh minh họa, 28 tiểu sử của các sinh viên và giáo viên cùng nhiều tài liệu lưu trữ trở thành nòng cốt cho những luận điểm của bà. Tác giả cũng mở cho chúng ta cánh cửa dẫn tới nhiều bộ sưu tập tư nhân và bảo tàng có lưu giữ tác phẩm của các hoạ sĩ trưởng thành từ Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương.
Được viết bằng ba thứ tiếng, cuốn sách hé lộ một phần của lịch sử nghệ thuật quốc tế đã bị che khuất suốt hơn bảy mươi năm qua. Tại ngôi trường này, từ Inguimberty đến Alix Aymé, từ Nguyễn Phan Chánh đến Vũ Cao Đàm, qua Mai Trung Thứ và Lê Phổ, dù là giáo viên hay sinh viên, họ đã vẽ, sơn, điêu khắc, cho ra đời các tác phẩm sơn mài, các cuộc triển lãm… Được điều hành bởi Victor Tardieu và sau đó là Evariste Jonchère, từ năm 1925 đến năm 1945, ngôi trường này đã trải qua một thời kì hoạt động nghệ thuật vô cùng sôi nổi, khơi nguồn cho sự canh tân nghệ thuật hiện đại Việt Nam. Charlotte Aguttes-Reynier chú trọng diễn giải những bước đi quan trọng giúp hình thành nên tầng lớp nghệ sĩ ưu tú và làm sáng tỏ những vùng tối che phủ sự phong phú và tầm quan trọng của nền nghệ thuật thời kì này tại Đông Dương.
Bà Charlotte Aguttes-Reynier giới thiệu một vài tác phẩm trước thềm phiên đấu giá được tổ chức vào ngày mùng 6 tháng 10 năm 2020. Ở giữa là một tác phẩm của họa sĩ Lê Phổ (1907-2001), sau đó đã đạt vị trí thứ 2 cho kỉ lục về giá của họa sĩ. Ảnh: ĐVCC
Tác giả, Charlotte Aguttes-Reynier là chuyên gia về nghệ thuật hiện đại châu Á. Hiện bà giữ chức vụ Chủ tịch Hiệp hội các Nghệ sĩ châu Á tại Paris (AAP). Tại Hiệp hội (tổ chức văn hóa phục vụ cho lợi ích cộng đồng), bà tập trung nghiên cứu và tổng hợp tài liệu về nhiều khía cạnh của nghệ thuật hiện đại châu Á, đặc biệt là tác phẩm của các nghệ sĩ Mai Trung Thứ, Lê Phổ và Vũ Cao Đàm. Tại nhà đấu giá Aguttes, Charlotte Aguttes-Reynier đã dành 10 năm cống hiến cho sự nghiệp của những nghệ sĩ thụ hưởng hai nền giáo dục Trung Quốc / Pháp hay Việt Nam / Pháp. Bắt đầu gia nhập công ty gia đình vào năm 1996, bà tập trung chuyên môn vào nghệ thuật hiện đại kể từ những năm 2000 và song hành cùng sự phát triển của ban Nghệ thuật Cổ điển. Kể từ năm 2013, bà nghiên cứu thúc đẩy mua bán các tác phẩm của những nghệ sĩ đến từ châu Á. Charlotte Aguttes-Reynier đã góp phần vinh danh khoảng 70 nghệ sĩ, giám định và bán đấu giá khoảng 1000 tác phẩm hội họa, sơn mài và điêu khắc (trong đó có hơn 115 tác phẩm của Mai Trung Thứ, khoảng 150 tác phẩm của Lê Phổ và gần 100 tác phẩm của Vũ Cao Đàm).
Nhà xuất bản, In Fine éditions d’art là đơn vị chuyên phát hành các ấn phẩm nghệ thuật và catalogue triển lãm, là đơn vị trực thuộc Société française de Promotion Artistique (Tổ chức Xúc tiến Nghệ thuật của Pháp). Aguttes là nhà đấu giá hàng đầu trên thị trường hội hoạ quy tụ các hoạ sĩ đến từ châu Á. Ban Họa sĩ Châu Á được điều hành bởi chuyên gia Charlotte Aguttes-Reynier. Hơn 10 năm qua Aguttes đã làm sáng tỏ tác phẩm của những nghệ sĩ Châu Á thế kỉ XX còn ít được biết đến và thường xuyên ghi nhận nhiều kỉ lục thế giới mới. Nơi này đã nỗ lực không ngừng giúp nhà đấu giá đạt được vị thế hàng đầu Châu Âu và trên thị trường hội họa Châu Á, thỏa mãn nhu cầu và thị hiếu của người mua quốc tế. Liên tục từ năm 2013, mỗi quý Aguttes sẽ tổ chức một cuộc đấu giá “Họa sĩ Châu Á”. Cuộc đấu giá lần thứ 41 sẽ diễn ra vào ngày 7 tháng 3, năm 2024.
“Công tác quảng bá tác phẩm của các nghệ sĩ đã có sự thành công nhất định khi tên tuổi của những họa sĩ này cuối cùng đã được đông đảo công chúng chú ý tới. Dự án đã hỗ trợ thực hiện và nhân rộng nhiều cuộc triển lãm của các tổ chức và cơ quan. Hành động của tôi chính là tia sáng đánh thức ngọn lửa đã tắt quá lâu”, Charlotte Aguttes-Reynier viết trong cuốn sách. Cuốn Nghệ thuật Hiện đại Đông Dương chính là bằng chứng về những đóng góp của thị trường nghệ thuật cho lịch sử nghệ thuật và động cơ thúc đẩy những nghiên cứu sâu hơn về Trường Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương.
Một số hình ảnh minh hoạ trong cuốn Nghệ thuật hiện đại Đông Dương:
Tác phẩm của hoạ sĩ Lê Phổ (1907-2001), đạt vị trí thứ 2 cho kỉ lục thế giới về giá của họa sĩ tại phiên đấu giá ngày 6/10/2020. Nguồn: Aguttes
Tác phẩm của hoạ sĩ Mai Trung Thứ (1906-1980), đạt vị trí thứ 2 cho kỉ lục thế giới về giá của họa sĩ tại phiên đấu giá ngày 30/9/2021. Nguồn: Aguttes
Tác phẩm của hoạ sĩ Lương Xuân Nhị (1914-2006), đạt kỉ lục thế giới về giá của họa sĩ tại phiên đấu giá ngày 30/9/2021. Nguồn: Aguttes
Tác phẩm của hoạ sĩ Nam Sơn (1890-1973, đạt kỉ lục thế giới về giá của họa sĩ tại phiên đấu giá ngày 22/10/2018. Nguồn: Aguttes
PV
VNQD