Nhà thơ Võ Văn Trực, sau một thời gian lâm bệnh, mặc dù đã được các bác sĩ và gia đình tận tình cứu chữa, chăm sóc nhưng vì tuổi cao, sức yếu nên đã từ trần vào hồi 2h42 phút ngày 5/4/2019 tại Bệnh viện Hữu nghị Hà Nội, hưởng thọ 84 tuổi.
Nhà thơ Võ Văn Trực
Nhà thơ Võ Văn Trực sinh ngày 28/01/1936 tại làng Hậu Luật, xã Diễn Bình, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An. Năm 1958 ông ra Hà Nội học đại học và sau khi tốt nghiệp về nhận công tác tại Bộ Ngoại giao. Nhưng rồi ông đã xác định theo đuổi con đường văn chương. Năm 1962, ông về làm biên tập viên tại Nhà xuất bản Thanh niên. Năm 1977, ông về làm biên tập viên rồi giữ chức Phó tổng biên tập tại Báo Văn nghệ cho đến khi nghỉ hưu.
Cầm bút từ những năm 1960, trở thành hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1975, Võ Văn Trực viết nhiều thể loại. Các tác phẩm đã xuất bản của ông gồm: 1/ thơ: Chú liên lạc đội Xích vệ (1971), Trận địa quê hương (1972), Người anh hùng đất Hoan Châu (1976), Ngày hội của rạng đông (1978), Hành khúc mùa xuân (1980), Trăng phù sa (1983), Tiếng ru đồng nội (1990), Hương trong vườn bão (1995); 2/ văn xuôi: Nắng sáng trời ngoại ô (1979), Câu chuyện những dòng sông (1983), Những dấu chân lịch sử (1985), Đèo lửa đèo trăng (1987), Truyền thuyết núi Hai Vai (1990), Chuyện làng ngày ấy (1993), Những thi sĩ dân gian (1996), Cái đầu hói và vết sẹo (2006); 3/ sưu tầm, khảo cứu: Vè Nghệ Tĩnh (in chung, 1962), Cố Bợ (1983), Kho tàng ca dao xứ Nghệ (in chung, 1996)…; trong đó nhiều tác phẩm đã được trao giải thưởng của Hội Văn nghệ Hà Nội, Bộ Giao thông - Vận tải…
Nhà thơ Võ Văn Trực (trái) và nhà thơ Tế Hanh thời trẻ
Về thơ của nhà thơ Võ Văn Trực, nhà nghiên cứu Thái Doãn Hiểu từng nhận định: “Với thơ, Võ Văn Trực đã cởi mở tiết lộ mọi bí mật của tâm hồn anh. Đó là trái tim bóc trần của một người chính trực luôn gắn bó với đời nhưng cô độc, ưa trầm ngâm chiêm nghiệm và phán xét trước mọi nhân tình thế cố. Võ Văn Trực đã trút bỏ được đôi cánh nặng nề của hiện thực để thơ thanh thoát bay lên. Thơ anh chân mộc mà thắm, trực diện và quyết liệt, phúng thích mà vẫn trữ tình. Thơ Võ Văn Trực chứa hương, bão, máu, lửa cháy đến tận cùng buồn vui của kiếp người”.
Dưới đây là một số bài thơ của nhà thơ Võ Văn Trực:
Tìm trong kí ức
Anh lục tìm trong kí ức
Câu nói nào em nói với riêng anh
Mà hôm đó lá rờn xanh như ngọc
Bầy chim non nhảy nhót hót muôn cành
Anh lục tìm trong kí ức
Ánh mắt nào em muốn gửi trao anh
Mà hôm đó khi trống trường tan học
Ngôi sao chiều chợt hiện sáng long lanh
Anh lục tìm trong kí ức
Bàn tay nào em muốn nắm tay anh
Mà hôm đó nhánh bàng khô run rẩy
Nắng vàng rơi trên vai áo lặng thinh...
Ôi dĩ vãng thân yêu và trong trắng
Bỗng hiện lên như một áng mây buồn
Rồi lạnh lẽo tan dần vào xa vắng
Tay anh cầm một ảo giác cô đơn
Giá hồi ấy anh biết rằng em đã...
Và lòng anh đừng vờ vĩnh ngây thơ
Thì có phải giờ đây anh đỡ khổ
Đi tìm em trong kí ức vu vơ.
Chị
Em đọc lại một bài vè dân gian
Nói về chị thời còn con gái
Em mường tượng ngày hội xuân thuở ấy
Đám trai làng theo chị vượt đò ngang
Khúc dặm vè dìu dặt ngân vang
Trên bến nước sông Bùng đêm hát bội
Ôi thời gian như một triều sóng nổi
Xô buồn đau lên mặt chị già nua
Mấy mươi năm đất thay đổi theo mùa
Cây thay đổi qua bao ngày nóng lạnh
Trời vào hạ mưa rào rồi lại tạnh
Tiết đông về gió bấc lại hanh heo
Khóm tre già bìm bịp trở mình kêu
Vừa tắt tiếng, chim chìa vôi đỏng đảnh...
Chị vẫn thế, với dáng hình mỏng mảnh
Chân lội bùn, áo bạc mốc phèn chua
Nuôi đàn em ăn học lúc còn thơ
Đến khi lớn rời nhà đi mọi ngả
Em bước vào cuộc trường chinh vất vả
Mỗi lần về, chị luộc trứng đùm cơm
Tiễn theo em đến tận cuối đường thôn
Rồi đứng lặng, ứa hai hàng nước mắt
Trong gian khổ, em nhớ về xa lắc
Một làng quê diệu vợi mờ xanh
Bóng chị đi mưa đẫm ướt thân mình
Ruộng nước bạc tái bầm tay cấy lúa
Bãi mật bên sông cờ hoa mới trổ
Chị nghiêng mình vun từng gốc ngô xanh
Nhớ nhung sao là cái nắng hanh hanh
Nắng xào xạc như những điều tâm sự
Tháng hai ấm, hoa xoan rơi tím ngõ
Chị trồng cây, chim sẻ đến từng đàn...
Ngày mẹ mất, em về chịu tang
Chị ôm mặt, nghẹn lời, nức nở:
"Cậu đã về đấy ư? Mẹ không còn nữa
Còn chị đây thu xếp cửa nhà..."
Em rùng mình, một thoáng lạnh bơ vơ
Bỗng ấm lại trong tình thương của chị
Mơ hồ thấy dáng hình của mẹ
Trong dáng đi xăm xắn chị chiều nay
Áo em sờn chị vá chị may
Con cá nục, chị chiều em, kho nhạt
Cơm nếp rồng thơm chị đơm đầy bát
Nhìn em ăn, đôi mắt chị rưng rưng
Tam nhật mẹ xong, em lại lên đường
Chị dặn nhỏ: "Mẹ mất rồi, có chị
Cậu nhớ về luôn như hồi còn mẹ..."
Em ngoái nhìn chị đứng dưới vòm đa
Dõi theo em khuất nẻo phía cầu ga...
Đêm cuối thu
Tiếng mèo kêu xé ngang đêm
Nàng thu lá động trước thềm gọi đông
Chuyện đời bao nỗi đục trong
Câu thơ cháy đến tận cùng buồn vui
Mảnh trăng rụng xuống bên trời
Mùa thu đã chết tuyệt vời trong ta.
P.V
VNQD