Reese Witherspoon – nữ diễn viên và nhà sản xuất 48 tuổi – người không chỉ được đề cử nhiều lần ở giải Oscar mà còn là người có sức ảnh hưởng không ngừng gia tăng trong giới xuất bản những năm gần đây. Những series chuyển thể truyền hình của cô như Big Little Lies, Những đốm lửa lưu lạc, Lời nhắc cuối cùng… hiện đang thu hút lượng lớn người xem trên các nền tảng streaming.
Reese Witherspoon (phải) và thư viện của mình.
Không dừng ở đó, những cuốn sách lọt vào câu lạc bộ đọc sách của cô cũng nằm trong danh sách bán chạy trong suốt nhiều tuần hoặc nhiều tháng liền. Theo Circana Bookscan – công ti theo dõi doanh thu bán hàng - vào năm 2023, doanh số bán các tựa sách do câu lạc bộ đọc sách của cô giới thiệu đã vượt rất xa doanh số mà câu lạc bộ sách của Oprah Winfrey hay biên tập viên Jenna Bush Hager có thể đạt được, với con số 2,3 triệu bản.
Vậy làm thế nào mà một diễn viên bỏ học đại học có thể trở thành một trong những người có ảnh hưởng nhất trong một ngành công nghiệp nổi tiếng là khó tính? Witherspoon chia sẻ, nó bắt đầu với sự thất vọng của cô về sự thiếu sót hình mẫu phụ nữ dày dặn kinh nghiệm, mạnh mẽ, thông minh, dũng cảm, bí ẩn, phức tạp và cả nguy hiểm trong ngành công nghiệp điện ảnh.
Lớn lên ở Nashville, ngay từ rất sớm, Witherspoon đã biết giá trị của thẻ thư viện. Cô cho biết niềm ham thích đọc của mình được truyền từ bà – cựu giáo viên dạy lớp một và thường ngấu nghiến những cuốn tiểu thuyết lãng mạn của Danielle Steel trên “chiếc ghế dài ấm cúng”, vừa đọc vừa nhấm nháp trà đá từ một chiếc li “với tờ khăn giấy quấn quanh thành li”.
Bước vào trung học, cô thường ở lại sau giờ học để quấy rầy giáo viên tiếng Anh Margaret Renkl – người hiện là cộng tác viên đóng góp bài vở cho tờ The New York Times - về những cuốn sách không nằm trong chương trình học. Khi cô lần đầu chuyển đến Los Angeles, chính những cuốn sách đã giúp cho cô thêm phần vững vàng trước sự chuyển động vô cùng nhanh chóng của ngành làm phim, mà một trong số đó là The Making of the African Queen của nữ minh tinh Katharine Hepburn.
Witherspoon bật mí cô thích đọc sách vào mỗi bữa sáng, sau khi tập thể dục. Cô thích sắp xếp sách theo màu bìa và thích sách giấy hơn bản điện tử. Cô bị cận một độ rưỡi sau rất nhiều năm đắm mình vào những trang sách. Cô cũng nói rằng khi đi máy bay, cô chỉ chú tâm vào việc đọc sách. Ước mơ của cô là được tránh xa các mạng xã hội, để dành thời gian nhiều hơn cho sách.
Do đó gần như là điều hiển nhiên khi tham gia mạng xã hội Instagram, cô cũng bắt đầu đăng các chia sẻ về những tác phẩm mà mình đọc qua, và người hâm mộ bắt đầu tìm đến những gì cô đọc. Cuối cùng, vào năm 2017, Witherspoon chính thức công bố Câu lạc bộ sách Reese trở thành một phần trong công ty mới Hello Sunshine của bản thân mình.
Vài tác phẩm từng xuất hiện tại câu lạc bộ đọc sách của Witherspoon.
Theo Pamela Dorman, phó chủ tịch cấp cao của chi nhánh Pamela Dorman Books/Viking thuộc Peguin Random House, tình cờ cuốn sách đầu tiên mà câu lạc bộ của Reese Witherspoon chọn giới thiệu là Eleanor Oliphant hoàn toàn ổn. Kết quả mà nó mang lại vô cùng choáng ngợp, khiến tựa sách trên nằm trong danh sách sách bán chạy suốt 85 tuần liền. Nối tiếp thành công, The Alice Network cũng giữ vị trí nói trên trong 4 tháng, trong khi The Lying Game thì có 18 tuần liền…
Khi Kiley Reid phát hành cuốn sách đầu tay Such a Fun Age vào đầu năm 2020, rất nhiều độc giả đã chia sẻ rằng mình không đọc một cuốn sách nào trong 4 năm qua, nhưng họ tin tưởng vào Reese Witherspoon. Và chỉ 4 năm sau đó, trong chuyến booktour cho cuốn thứ 2, cô đã gặp lại cũng những người này và họ nói rằng mình đọc đến cả 100 cuốn sách mỗi năm.
Với câu lạc bộ của mình, Witherspoon đã khai thác điểm giao hài hòa giữa tiểu thuyết văn chương và những cuốn sách có tính thương mại, đôi khi còn có những tập tiểu luận cũng như hồi kí. Cô chia sẻ mình muốn giúp mọi người thu hẹp lựa chọn, cũng như mang câu lạc bộ từ phòng khách lên mạng Internet. Cô cũng nói thêm điều bất ngờ là qua đó, các tác giả cũng được trả công thật sự xứng đáng, và đó là điều cô không ngờ đến. Nữ diễn viên kể lại một kỉ niệm rằng một nhà văn nọ sau khi xuất hiện trên câu lạc bộ đọc sách của cô đã sở hữu được căn nhà đầu tiên. Witherspoon nói: “Cô ấy đã gửi cho tôi bức ảnh có chiếc chìa khóa, và ngay lập tức tôi đã òa khóc”.
Và sự hỗ trợ của cô dành cho các nhà văn trẻ không chỉ đơn thuần là một tháng một lần. Nhóm của Witherspoon thậm chí còn nhờ những tác giả kì cựu cố vấn cho các cây bút trẻ về phong cách viết cũng như mọi thứ trong quá trình sáng tạo thông qua chương trình Lit Up.
Chia sẻ về cách hoạt động, cô nói rằng mình sẽ cân nhắc một vài cuốn mỗi tháng. Thường các tựa sách sẽ được nhà xuất bản gửi đến, và ekip của cô sẽ chọn ra những tựa sách hay từ đó. Tuy vậy nữ diễn viên không chỉ giới hạn trong những câu chuyện của phụ nữ, mà còn là tất cả những tác phẩm khiến ta hạnh phúc, khiến ta biết được điều gì đó mới…
Đôi khi nhóm của cô cũng chọn một cuốn sách không phải vừa được xuất bản. Chẳng hạn như cuốn The Most Fun We Ever Had đã được ra mắt từ năm 2019. Khi tác giả Claire Lombardo biết rằng tác phẩm của mình được chọn, cô đã nghĩ rằng có sự nhầm lẫn. Bởi lẽ xét cho đến cùng, cuốn sách thứ 2 của cô sẽ được ra mắt 1 tuần sau đó. Theo Doubleday, doanh thu của cuốn sách này đã tăng 10.000% sau khi được công bố sẽ là cuốn sách của tháng. Trong vòng hai tuần đầu tiên, 27.000 bản đã được bán ra.
Khi Câu lạc bộ sách của Reese tiến đến cột mốc quan trọng – cuốn sách thứ 100 sẽ được công bố vào tháng 9 này – có thể nói rằng nó sẽ tiếp tục thích ứng với những thay đổi trên thị trường. Theo Circana Bookscan, doanh số bán sách do các câu lạc bộ lựa chọn đã đạt đỉnh điểm là 5 triệu bản vào năm 2020 và đã giảm dần kể từ đó. Thế nhưng nỗ lực của những câu lạc như của Reese Witherspoon là đáng ghi nhận, không chỉ trong việc thúc đẩy thành công thương mại của giới xuất bản, mà đồng thời là hỗ trợ danh tiếng cho các tác giả, nhất là những tác giả trẻ và thuộc cộng đồng thiểu số.
NGÔ THUẬN PHÁT dịch từ The New York Times
VNQD