Lễ hội Jane Austen tại thành phố Bath (Anh) năm nay đánh dấu cột mốc quan trọng: 250 năm ngày sinh của nữ văn sĩ.
Lucy, Pip, Lex và Sanne, những người bạn Janeite gặp nhau từ hơn một thập kỉ trước tái hợp tại lễ hội. Ảnh: Ellie Ramsden / The Guardian
Trong suốt 10 ngày, hàng ngàn người hâm mộ từ khắp nơi đã tụ hội về đây để cùng nhau tái hiện một thời kì lịch sử qua trang phục, âm nhạc và những buổi dạ hội đặc trưng. Không chỉ là hoài niệm quá khứ, lễ hội năm nay cho thấy sức sống đương đại của Jane Austen trong lòng công chúng toàn cầu.
Ngay từ khi mở bán, các vé tham dự những sự kiện chính của lễ hội Jane Austen ở Bath đã hết sạch chỉ sau 15 phút. Điều này không khiến ai bất ngờ, bởi lễ hội, diễn ra thường niên từ năm 2001, nay đã trở thành sự kiện lớn nhất thế giới dành cho người hâm mộ Jane Austen.
Trong các ngày lễ hội, thành phố Bath, nơi gắn bó mật thiết với đời sống và tác phẩm của Austen như hóa thân thành bối cảnh sống động của thời kì Nhiếp chính. Du khách có thể bắt gặp những “quý ông” và “quý cô” trong trang phục Regency trên mọi nẻo đường, từ công viên đến quán trà.
Các hoạt động đa dạng diễn ra khắp thành phố: từ vũ hội Regency, trà chiều truyền thống, hội chợ tác giả đến các lớp học may vá và khiêu vũ. Những người tham dự không chỉ hóa trang mà còn “hóa thân” vào tinh thần Jane Austen – nhã nhặn, tinh tế và lịch lãm.
Sự hòa quyện giữa quá khứ và hiện tại
Với nhiều người, Austen không chỉ là biểu tượng của văn học cổ điển, mà còn là nguồn cảm hứng cá nhân. Elizabeth, người gốc Zimbabwe sống tại London xúc động chia sẻ: “Tôi lớn lên trong thời kì thuộc địa, và tiểu thuyết của Austen đã cho tôi niềm tin rằng ai cũng có giá trị, bất kể hoàn cảnh.” Cô cùng chồng, Peter, đến Bath để kỉ niệm 250 năm ngày sinh của Austen – một dịp mà họ mô tả là “thiêng liêng”.
Trung đoàn tái hiện số 33 của Hoàng gia cắm trại tại Bảo tàng Holburne trước khi dẫn đầu đoàn diễu hành Grand Regency. Ảnh: Ellie Ramsden/ The Guardian
Một nhóm bạn từ cộng đồng bookToker quen nhau qua mạng hơn 10 năm cũng cho biết họ cảm nhận rõ sự thay đổi trong lễ hội: ngày càng nhiều người da màu, người LGBTQ+ và những đại diện đa dạng xuất hiện và được chào đón. “Chúng tôi không chỉ mặc trang phục Regency, chúng tôi tìm thấy mình trong thế giới ấy,” Lex chia sẻ.
Bạn bè chụp ảnh cùng nhau tại Grand Regency Costume Promenade. Ảnh: Ellie Ramsden/ The Guardian
Không ít người hâm mộ còn chủ động tái tưởng lại Austen theo cách riêng. Joy Michelle Austin - một nhà văn người Mĩ đang bán những tác phẩm chuyển thể của mình tại hội chợ. Trong đó, Kiêu hãnh và Định kiến được viết lại dưới góc nhìn người da màu, đưa yếu tố chủng tộc vào tuyến truyện. “Là phụ nữ da màu, tôi muốn viết những câu chuyện mà chúng tôi cũng có thể thấy mình trong đó,” cô nói.
Không thể thiếu vũ hội Regency, linh hồn của lễ hội Austen. Ảnh: Ellie Ramsden/ The Guardian
Một cộng đồng sống bằng sự đam mê và thủ công
Không khí lễ hội không chỉ gói gọn trong các sự kiện chính thức. Nhiều người tự tay chuẩn bị phục trang, may vá, thêu thùa, thậm chí thiết kế riêng tất hay áo ghi lê. Sanne, một người tham gia đến từ Hà Lan, cho biết lễ hội giúp cô học thêm kĩ năng may trang phục truyền thống. Một người khác khoe đôi tất thêu tay với dòng chữ: “Thời trang cổ điển, không phải giá trị cổ điển” – như một cách khẳng định bản sắc hiện đại giữa vẻ ngoài cổ điển.
Một nhóm tái hiện thưởng thức trà chiều tại tiệm Bath Bun. Ảnh: Ellie Ramsden / The Guardian
Với nhiều người, được đặt chân đến Bath – địa danh quen thuộc trong tiểu thuyết Austen đã là một giấc mơ. Đi dạo quanh các con phố Georgia, chơi croquet trên bãi cỏ, ngồi nhâm nhi bánh Bath trong ánh nắng nhẹ – tất cả như đưa họ quay về thời Austen. Nhưng cũng chính sức hút ấy khiến vé tham dự ngày càng khó mua. “Mua vé lễ hội chẳng khác gì săn vé Glastonbury,” một người than thở.
Với những người không kịp mua vé, nhiều sự kiện tự phát đã nở rộ khắp thành phố từ các buổi nhảy salsa theo phong cách Regency tại nhà trọ đến các buổi dạ hội do cộng đồng tự tổ chức. Tinh thần Janeite hòa nhã và bao dung dường như lan tỏa mạnh mẽ hơn cả chính những sự kiện có vé.
Vũ hội, Instagram và những chiếc điện thoại trong túi áo Regency
Trong những buổi khiêu vũ trang trọng, người tham dự gọi nhau là “thưa quý cô”, “thưa quý ông”, trao nhau ánh nhìn lịch lãm và những câu chuyện mang phong vị cổ điển. Những khoảnh khắc ấy khiến người ta quên mất thế giới ngoài kia. Nhưng rồi, một chiếc điện thoại bất ngờ lóe sáng để đăng lên Instagram – và thực tại quay lại.
Một cặp đôi khiêu vũ tại công viên – giữa không gian như bước ra từ tiểu thuyết. Ảnh: Ellie Ramsden / The Guardian
James - giám đốc một công ty công nghệ tại Bristol, đồng thời là người tổ chức dạ hội Phoenix không chính thức cho biết: “Vũ hội là phần quan trọng nhất trong trải nghiệm Janeite.” Với anh, niềm yêu thích Austen là điều được truyền lại từ mẹ. Còn với những người khác, đó là một cộng đồng – nơi họ cảm thấy mình thuộc về.
Một gia đình cùng nhau tận hưởng không khí lễ hội, di sản của Austen tiếp tục được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác. Ảnh: Ellie Ramsden/The Guardian
BÌNH NGUYÊN dịch theo The Guardian
VNQD