Mồ hôi gieo những vụ mùa

Một buổi trưa tôi đến Quảng Sơn, âm thanh rộn rã, sự tất bật chuẩn bị cho mùa vụ mới của bà con nông dân xã vùng cao biên giới huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh đã xua tan cái nắng gay gắt của miền Bắc. Mặt trời đỏ rực, treo lơ lửng trên ngọn cây in rõ những chiếc lưng lom khom trên thửa ruộng xâm xấp nước. Từng giợt mồ hôi rơi theo đôi tay thoăn thoắt găm từng mầm xanh trên mặt đất nhão. Mỗi mầm xanh cắm xuống mang theo nhiều kì vọng về một vụ mùa bội thu. Tiếng máy cày, tiếng người cười nói lanh lảnh trên cánh đồng. Xa xa một vài tiếng trẻ hồn nhiên nô đùa, một vài tiếng lách cách chậm rãi phát ra sau khung cửi, một cụ già lặng lẽ ngồi khâu vá bên hiên nhà khiến hồn ta lắng đọng, tuổi thơ ta chợt hiện về trong những vụ mùa xa xưa.

 Quảng Sơn là một xã vùng cao biên giới đặc biệt khó khăn của huyện Hải Hà, Quảng Ninh. Nằm cách trung tâm huyện khoảng 14km, Quảng Sơn là nơi sinh sống của 5 dân tộc anh em, trong đó người Dao chiếm đến hơn 90% dân số.

Nơi đây, bà con sống chủ yếu bằng nghề trồng trọt và chăn nuôi.

Trong thời đại công nghiệp người dân ở những vùng đồng bằng chủ yếu canh tác bằng việc gieo xạ trực tiếp hoặc dùng mạ khay cấy máy chứ không còn mặn mà với việc cấy trực tiếp bằng cây mạ nữa vì rất mất công thì người dân nơi đây vẫn trung thành với phương thức canh tác cũ.

Do diện tích mỗi thửa ruộng của các hộ dân vùng cao biên giới nhỏ hẹp lại ở nhiều địa hình khác nhau nên việc trồng cấy chỉ có thể diễn ra theo cách thủ công.

Những bàn tay thoăn thoắt đang lấp đầy những rảnh mạ vào các khoảnh ruộng và chỉ  hơn 3 tháng nữa thôi là những cây mạ này sẽ thành những cây lúa cho thu hoạch.

Các công đoạn làm đất đều từ sức người, vì thế, hạt gạo Quảng Sơn dường như cũng thấm đẫm mồ hôi hơn hạt gạo nơi khác.

Dụng cụ lồng xúc (hay phân kí) dùng để gánh mạ ra đồng là một trong những sáng kiến của người dân Quảng Sơn.
 

Chiếc nón truyền thống độc đáo của người Dao Thanh Phán phát huy tác dụng rất tốt trong những ngày nắng nóng đỉnh điểm.

Những ngôi nhà truyền thống bình dị với đụn rơm trước ngõ là hình ảnh không còn nhiều ở vùng đồng bằng thì ở nơi đây vẫn là hình ảnh quen thuộc, làm nên bản sắc của địa phương.

Đến Quảng Sơn vào mùa cấy ta như được trở về với những kí ức tuổi thơ êm đềm, vùng đất sát biên giới này vẫn như một miền cổ tích còn phong kín.

Tổ chức trang: VŨ THÀNH DUY
Thực hiện: PHẠM MINH HẢI