Tác giả đã cai máy thở và có thể nói chuyện sau những vết đâm vào cổ, bụng, mắt, ngực và đùi trong vụ tấn công ở New York vào hôm thứ 6 tuần qua trong khi hung thủ không thừa nhận cố ý giết người.
Theo đó, người đại diện Andrew Wylie của Rushdie đã thông tin thêm vào hôm Chủ nhật trong một email gửi tới The Guardian rằng “quá trình hồi phục của Rushdie đã bắt đầu, nhưng vẫn sẽ mất khá lâu vì các vết thương rất nghiêm trọng. Nhưng tình trạng của anh ấy đang đi đúng hướng."
Tiểu thuyết gia người Anh gốc Ấn vẫn phải tiếp tục nhập viện, thế nhưng với những chuyển biến mới ông đã có thể nói chuyện và “khiếu hài hước thường ngày bất chấp sự kiện bi thảm vẫn còn nguyên”, con trai Rushdie, Zafar cho biết trong một cuộc chuyện trò với báo chí. Tuy nhiên, anh cũng cho biết thêm rằng vết thương của cha mình đã "thay đổi cuộc sống của cả gia đình".
Theo các báo y tế, Rushdie bị đâm tổng cộng 10 vết: 3 vết đâm ở phía trước bên phải cổ, 4 vết khác vào bụng, một vết ở mắt, một ở ngực phải và một vết cứa vào đùi phải.
Nghi phạm Hadi Matar trình diện trước toà án.
Về phía nghi phạm, Hadi Matar đã không nhận tội về hành vi cố ý giết người và hành hung tại một phiên tòa ngắn, nơi hắn bị từ chối cho bảo lãnh. Trong khi đó, luật sư quận Jason Schmidt cáo buộc kẻ tấn công đã thực hiện các bước để cố tình làm hại Rushdie, như nhận vé trước sự kiện mà Rushdie sẽ xuất hiện và đã đến sớm một ngày với chứng minh thư giả. Schmidt cáo buộc: “Đây là một cuộc tấn công có chủ đích, vô cớ, được lên kế hoạch trước nhằm vào ông Rushdie”.
Vice News trích dẫn các nguồn tin tình báo châu Âu và Trung Đông cũng tiết lộ thêm là Matar được cho là đã có liên hệ một thời gian với Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo, một nhánh của quân đội Iran. Nhưng báo cáo cũng cho biết không có bằng chứng nào cho thấy các quan chức Iran đã tham gia hay tổ chức vụ tấn công.
Chính phủ thần quyền của Iran và các phương tiện truyền thông nhà nước trong những ngày qua đã không thừa nhận động cơ vụ đâm. Các nhà chức trách Iran không đưa ra bình luận công khai nào về vụ tấn công, mặc dù một vài phương tiện truyền thông nhà nước đã “ca ngợi” hành động khủng bố nói trên.
Tại Tehran, một số người Iran ca ngợi cuộc tấn công nhằm vào một tác giả mà họ tin rằng đã làm hoen ố đức tin Hồi giáo, trong khi những người khác lo lắng rằng sự việc này sẽ càng khiến phương Tây cô lập thêm đất nước của họ. Nhiều người Iran khác cũng bày tỏ sự đồng cảm với Rushdie, thể hiện sự tức giận trên mạng xã hội đối với các nhà cầm quyền của Cộng hòa Hồi giáo Iran vì đã ban hành Fatwa năm 1989 chống lại Rushdie.
Joe Biden, tổng thống Hoa Kì, đã ca ngợi Rushdie vì “sự dũng cảm thay vì im lặng” và nói rằng tác giả đại diện cho những lí tưởng thiết yếu, bao gồm sự thật, lòng dũng cảm và sự kiên cường. “Đây là những nền tảng của bất kì xã hội tự do và cởi mở nào. Và hôm nay, chúng ta tái khẳng định cam kết của mình đối với những giá trị sâu sắc của Mĩ trong tình đoàn kết với Rushdie và tất cả những người ủng hộ tự do ngôn luận”. Tổng thống Biden cũng cho biết thêm rằng ông "bị sốc và đau buồn khi biết về cuộc tấn công tàn bạo này".
Tin tức về vụ đâm đã dẫn đến sự quan tâm trở lại đối với Những vầng thơ của quỷ Satan. Hơn 2 thập kỉ trước, cuốn sách đứng đầu danh sách bán chạy sau khi fatwa được “tuyên thệ” vào năm 1989. Tính đến thứ bảy tuần trước, cuốn tiểu thuyết đã quay trở lại vị trí thứ 13 trên trang bán sách Amazon.com.
Cảnh sát cũng đang điều tra một lời đe dọa J.K. Rowling, “mẹ đẻ” của bộ truyện Harry Potter khi bà đăng tải phản ứng của mình trên mạng xã hội Twitter về vụ tấn công Salman Rushdie. Rowling đã tweet vào hôm thứ Sáu: “Thật là một tin tức kinh hoàng. Tôi cảm thấy thật kinh khủng. Hi vọng anh ấy ổn”. Một người dùng Twitter với tên Meer Asif Asiz sau đó đã trả lời rằng: "Đừng lo, bà sẽ là người tiếp theo."
Rowling sau đó đã chia sẻ ảnh chụp màn hình cho cảnh sát. Người phát ngôn của Cảnh sát Scotland cho biết: "Chúng tôi đã nhận được báo cáo về một mối đe dọa trực tuyến và cảnh sát đang tiến hành điều tra". Cũng chính tài khoản Twitter này đã đăng tải những thông điệp ca ngợi người đàn ông đã tấn công và đâm Rushdie trên sân khấu ở New York. Sau những can thiệp thì dòng tweet này đã bị gỡ xuống vào sáng Chủ nhật.
Một số hãng thông tấn Iran ca ngợi hành động của Hada Matar nhưng chính phủ vẫn giữ thái độ im lặng.
Trong những ngày qua, các nhà văn và người nổi tiếng cũng đã lên tiếng vì sự kinh hoàng mà Salman Rushdie đã phải hứng chịu. Theo đó nhà văn kinh dị Stephen King đã tweet rằng: "Tôi hi vọng Salman Rushdie không sao."
Ian McEwan, tác giả đoạt giải Booker, cũng chỉ trích "cuộc tấn công kinh hoàng", và ông nói rằng nó "thể hiện một cuộc tấn công vào quyền tự do tư tưởng và tự do ngôn luận". “Salman là người bảo vệ truyền cảm hứng cho các nhà văn và nhà báo bị đàn áp trên khắp thế giới. Anh ấy có một tinh thần rực lửa và hào phóng. Anh là một người có tài năng và lòng dũng cảm to lớn”.
Neil Gaiman thì viết: “Tôi đã rất sốc và đau buồn khi thấy người bạn Salman Rushdie của tôi bị tấn công. Anh ấy là một người tốt và xuất sắc, Tôi hi vọng anh ấy sẽ ổn."
Suzanne Nossel, Giám đốc điều hành của Hiệp hội Văn bút Hoa Kì - PEN USA, một tổ chức phi lợi nhuận hoạt động để bảo vệ quyền tự do ngôn luận thông qua văn học, cũng đã nói rằng: “Hiệp hội Văn bút Hoa Kì đang quay cuồng vì sốc và kinh hoàng trước hành động tấn công tàn bạo, có tính toán trước nhằm vào cựu Chủ tịch và là đồng minh vững chắc của chúng tôi. Chúng ta khó mà tìm ra được một vụ tấn công bạo lực công khai nhằm vào một nhà văn trên đất Mĩ nào có thể so sánh được với sự kiện vừa qua”.
Cô tiếp tục: “Chỉ vài giờ trước khi vụ tấn công xảy ra, vào sáng thứ Sáu, Salman đã gửi email cho tôi để yêu cầu giúp đỡ về việc tị nạn cho các nhà văn Ukraine cần nơi ẩn náu. Salman Rushdie đã được nhắm đến vì những lời nói của mình trong nhiều thập kỉ nhưng chưa bao giờ nao núng hay chùn bước. Anh ấy đã cống hiến năng lượng không mệt mỏi để hỗ trợ những người dễ bị tổn thương và bị đe dọa”.
Phát biểu với Guardian, tiểu thuyết gia người Anh gốc Nhật Kazuo Ishiguro cũng cho biết: “Suốt những năm qua, Rushdie đã vô cùng dũng cảm, liên tục hoạt động về việc tự do ngôn luận, bất chấp những nguy hiểm vẫn luôn chực chờ. Chúng tôi hi vọng anh ấy sẽ ổn”.
Tác giả đoạt giải Booker và nhà hoạt động chính trị về môi trường người Ấn Độ, Arundhati Roy cũng nói với Guardian: “Tôi bị sốc và đau buồn không thể thốt được nên lời. Không gì có thể biện minh cho cuộc tấn công này ”.
NGÔ MINH Dịch từ The Guardian.
VNQD