Tác giả đoạt giải Booker 2019 với Girl, Woman, Other sẽ trở thành nhà văn da màu đầu tiên ở vị trí này.
Bernardine Evaristo sẽ tiếp quản vị trí Chủ tịch Hiệp hội Hoàng gia Anh (RSL) vào cuối năm nay. Cô sẽ là nữ chủ tịch thứ hai trong lịch sử 200 năm của Hiệp hội sau Marina Warner.
Cô chia sẻ mình "vô cùng vinh dự" khi được chọn làm người đứng đầu Ban tổ chức và nói thêm rằng, xã hội đã đón nhận thế kỉ 21 như một nhà vô địch về một nền văn hóa bình đẳng hơn cho văn học”.
“Kể chuyện được gắn trong DNA của con người chúng ta, nó kết nối các vòng cung tự sự của cuộc sống con người, nó nằm trong các mối quan hệ, mong muốn và xung đột của chúng ta. Nó là lăng kính mà qua đó chúng ta khám phá, hiểu thêm về bản thân và thế giới của mình. Văn học không phải là điều xa xỉ, văn học rất cần thiết cho nền văn minh của chúng ta. Bởi vậy, tôi rất vinh dự trở thành người đứng đầu của một tổ chức văn học lớn, phát triển tích cực và có những cam kết mạnh mẽ, bao gồm nhiều nhà văn xuất sắc nhất từ khắp mọi nơi trên Vương quốc Anh và bên ngoài lãnh thổ,” cô nói.
Evaristo là nhà văn da màu đầu tiên giành được giải thưởng Booker. Giải thưởng đã khiến tên tuổi của cô trở thành tâm điểm chú ý. Girl, Woman, Other trở thành một trong những cuốn sách bán chạy nhất, khi bán được một triệu bản bằng tiếng Anh và hơn 50 bản dịch nước ngoài. Sách cũng là một trong 19 cuốn sách yêu thích nhất năm 2019 của Barack Obama và cuốn sách yêu thích nhất của Roxane Gay năm 2019. Năm 2020, cô giành được Giải thưởng Sách của Anh cũng như Giải thưởng Sách Indie cho Sách hư cấu cũng như nhiều giải thưởng khác…
Ngoài ra, Evaristo còn là Giáo sư Khoa sáng tác tại Đại học Brunel London, là thành viên Danh dự trọn đời của Trường Cao đẳng St Anne , Đại học Oxford và thành viên Danh dự Quốc tế của Viện Hàn lâm Khoa học & Nghệ thuật Hoa Kì.
Daljit Nagra, Chủ tịch RSL cho biết Evaristo là nhà văn đi trước có tên tuổi. “Với tư cách là một nhà văn, cô ấy nói lên sự nổi bật độc đáo của những tiếng nói ít được đại diện, với tư cách là một người bênh vực, cô ấy lên tiếng ủng hộ những tác giả bị thờ ơ và với tư cách một nhà vận động, cô đã nói lên giá trị của văn học. Trên các phương tiện truyền thông, tiếng nói của cô ấy vang lên với tinh thần cởi mở nhiệt huyết, độc đáo và thiết thực.”
RSL cũng công bố 12 tác giả đầu tiên trong chương trình dành cho các nhà văn quốc tế của tổ chức. Đây là chương trình công nhận sự đóng góp của các nhà văn toàn cầu cho văn học viết bằng tiếng Anh. Các tác giả là: Don Mee Choi, Annie Ernaux, David Grossman, Jamaica Kincaid, Yan Lianke, Amin Maalouf, Alain Mabanckou, Javier Marías, Ngũgĩ wa Thiong'o, Claudia Rankine, Olga Tokarczuk và Dubravka Ugrešić.
Evaristo sinh ra và lớn lên ở nam London trong một gia đình với cha là người Nigeria và mẹ là người Anh da trắng, cùng bảy anh chị em khác, ở thời điểm “vẫn được coi là hợp pháp khi phân biệt đối xử con người dựa trên màu da” – cô viết trong cuốn sách thứ chín - hồi kí Manifesto: On Never Giving Up của mình (Tạm dịch: Tuyên ngôn: Không bao giờ từ bỏ) được xuất bản vào tháng trước.
Có thể nói, hồi kí của Evaristo là câu chuyện sống động và đầy cảm hứng về cuộc đời và sự nghiệp của nhà văn khi cô nổi dậy chống lại xu hướng chính thống và chiến đấu trong nhiều thập kỉ để đưa tác phẩm sáng tạo của mình ra thế giới. Với sự hài hước đặc trưng của mình, Evaristo mô tả thời thơ ấu của cô với gia đình, kể cả việc cô tham gia thành lập công ty kịch cho phụ nữ da màu đầu tiên của Anh, những mối quan hệ kì lạ ở tuổi đôi mươi của cô, quyết tâm của cô viết nên những cuốn sách chưa có ở thế giới văn học xung quanh. Cô cũng thể hiện góc nhìn mạnh mẽ về các vấn đề chủng tộc, giai cấp, nữ quyền, tình dục... Cô nhắc nhở chúng ta về việc chúng ta đã đi được bao xa, và chúng ta còn phải đi bao xa. Manifesto nhắc nhở chúng ta không được từ bỏ, cần kiên trì làm công việc mà chúng ta tin tưởng, ngay cả khi chúng ta có thể cảm thấy bị coi thường hoặc bị giảm giá trị. Evaristo cho chúng ta thấy cách chúng ta có thể theo bước chân của cô, từ tầm nhìn đầu tiên, đến sự kiên trì bền bỉ và chiến thắng cuối cùng.
BÌNH NGUYÊN dịch
VNQD